EPISTEL MINGGU XXV SETELAH TRINITAS, TGL 13 NOPEMBER 2016: 2 TESSALONIK 3:6-13
2
TESSALONIK
3:6 Alai
mangasahon Goar ni Tuhanta Jesus Kristus: Hupaingot hami ma hamu, ale akka
dongan: Sumurut ma hamu sian ganup dongan, na so maradat di parange, na so
mangihuthon poda na jinalona sian hami!
3:7 Ai
diboto hamu do, manang songon dia patut tiruonmuna hami, ai ndada songon na so
maradat hami di tongatongamuna;
3:8 ai
ndada songon tamue sorang hami di manang ise hamu; loja do hami tahe jala
ngalutan mulaulaon borngin dohot arian, unang sorat hamu hubahen.
3:9
Ndada na so marsahala hami nian, alai naeng pajongjongonnami dirinami tiruan di
hamu, asa diihuthon hamu hami.
3:10 Ai
nang andorang di tongatongamuna hami, nunga hurodihon hami tu hamu: Na so ra
mangula, unang ma ibana mangan!
3:11 Ai
tarbege do tu hami, adong do deba sian hamuna na so maradat parangena, akka na
so mulaulaon, na so siulaon do tahe dijama.
3:12 Tu
akka sisongon i hupatikkon jala hurodihon hami mangasahon Tuhan Jesus Kristus:
Bulus ma nasida mulaulaon, asa na niomona be dihangoluhon.
3:13
Alai anggo hamu, ale akka dongan, unang ma marnaloja hamu mambahen na denggan!
NA RIKKOT: HOT DI NGOLU NA DENGGAN
JALA
NDANG MARNALOJA MAMBAHEN NADENGGAN
1. Ndang
apala Huria Kristen Tessalonik Huria na parjolo jongjong ala ni parjamitaon ni
Apostel Paulus. Alai surat naparjolo disurat ibana sian akka suratna na adong
di Bibel i, i ma surat na tu Huria Tessalonik do (hirahira taon 43). Dung
dibereng ibana dengganna pangontakna tu parngoluon ni huria molo disurathon
ibana akka parukkilonna, poda hakristenon, poda haporseaon dohot sintasinta
ngolu na kristén, naboi jahaon ni akka huria i, lam didatdati Apostel Paulus do
na manurat akka surat tu akka huria-huria najongjong ala ni jamitana dohot
huria akka na hea binolusna. Ulaon manurat i dimulai sian na manurat Surat ni
Apostel Paulus tu Huria Tessalonik. Lam takkas do diantusi apostel i, molo tung
pe tarrante (dipenjarahon ) ibana, alai anggo Barita Nauli i ndang boi
tarrante, jala panuraton taringot tu Barita Nauli dohot Lapantanna tu ngolu ni
pangihut ni Kristus mambahen ndang boi tarrante Barita Nauli i. Sidatdatan ni
ganup generasi ni hakristenon do
mangulahon panuraton songon binahen ni apostel Paulus i. Ganup nadisurat i
mangalusi akka sukkun-sukkun natubu di zamanna be dohot patoranghon haporseaon
dohot panghangoluhonon ni jolma di haporseaon na sintong i.
2. Tung mansai naburju do ruas ni
Huria Tesalonik, dipeop nasida do poda haporseaon pinodahon ni Apostel Paulus.
Bangga situtu do apostel i mambege/mamboto haporseaon dohot ngolu hakristenon
ni Huria Tessalonik (jaha 2 Tes.1:1-4). Dipatardas apostel i do i di akka
suratna na tu Huria Tessalonik. Alai dibege ibana na adong sala mangantusi
taringot tu haroro ni Tuhan Jesus Napaduahalihon, gabe adong nalilu ruas i. Ala
ni i disurat jala ditongos ibana suratna 1 & 2 Tessalonik tu huria i. Asa
mulak ruas nalilu i, jala hot huria i di haporseaon dohot ngolu na sintong. Apostel
paulus pe porsea do nanaeng ro na ma Kristus Jesus mulak tu portibi on laho
manguhumi akka namangolu dohot na mate (jaha: 1 Tes.1:4-10). Poda haliluon i
mandok: Ala nanaeng ro nama hatop Tuhan Jesus Kristus mamboan akka naporsea i
tu surgo hasonangan i, jala ndang sadia lelengnari be lao masa i; jala pola
adong mandok: Nunga dapot ari ni Tuhan i (1 Tes.2:2), ndang pola be mulaulaon,
sukkup ma holan paimahon hasasahat ni ari i. Alai dipaingothon Apostel Paulus
na so sahat dope ari ni Tuhan i, ai adong dope namangambat haroro ni Tuhan
Jesus, i ma ikkon jolo tung patar siparjahat i, i pe asa ripashononNa. Diapoi
Apostel Paulus huria i: “Antong, ale angka dongan, hot ma hamu jongjong jala
marsitiopan ma hamu tu angka poda na huajarhon hami tu hamu marhite sian hata
nang surat pe” (2 Tes.2:15). “Na pos do rohanami mida hamu
di bagasan Tuhan i, sai patupaonmuna do na hupodahon hami tu hamu, nang nuaeng,
nang tu joloan on” (2Tes.3:4). Poda
ni Apostel i boi jahaon di 1 Tessalonik.
3. Ala
tertunda (sundat) dope hamamasa ni parousia (haroro ni Tuhan Jesus paduahalihon
laho manguhumi akka na mangolu dohot namate), tontu ikkon marsihohot Huria ni
Tuhan i mangolu dibagasan haporseaon na sintong dohot di ngolu siganup ari na
sintong. Ala ni i ditambahon Apostel Paulus sipasingotna tu huria i di turpuk
on. Mangasahon Goar ni Tuhan Jesus Kristus ibana paingothon huria i. Lapatanna,
ndang holan asal sipaingot na ro sian dirina sipaingot i. Sikkat ni Kristus do
ibana mamodai.
a. Huria
i ikkon sumurut sian ganup dongan na so maradat di parange, na so mangihuthon
poda najinalona sian Apostel Paulus dkk. Doshon tu nanidok ni parpsalmen i di
Psalmen 1:1. Manang songon hata ni koor na mandok: Martua ma halak na so
sauduran dohot parjahat i, .... “Dongan na so maradat di parange” di terjemahan
Indonesia didok: “dari setiap saudara
yang tidak melakukan pekerjaannya”. Gorik:
stellesthai humas apo pantes adelfou
ataktos peripatountos = “paholang-diri ma hamu sian akka dongan
sahaporseaon na mangolu ndang taratur/ marmalas-malas”. Sumurut lapatanna paholang manang padao diri.
Asa unang dohot tarpengaruh tu bakko na so denggan sian dongan i. Alai ndang
etongon musu dongan na so mangula ulaonna i, alai tong do rajuman i dongan na
rikkot pasingoton (1 Tes.3:15). Sumurut
lapatanna: unang jo marparsaoran dohot
ibana, songon dalan mangajar ibana asa mulak tu poda/ngolu na denggan. Na so
mangula ulaonna tardok ma i na so maradat di parange, na so mangulahon poda ni
Apostel i. Ndang adong alasan ni ganup
Kristen gabe mantak mangulaulaonna, ia tung pe marsogot misalna ro muse Kristus
i.
b. Songon
siihuthon Kristus, ikkon takkas ma ganup Kristen i maniru aha naung dihangoluhon
Apostel Paulus. Nunga dipatuduhon
Apostel Paulus di tonga-tonga ni huria Tessalonik taringot tu mangolu na
sintong, i ma na tung takkas maradat parangena. Lapatanna: na tung so tarlalap
mangula ulaonna. Tung so olo Apostel
Paulus ripe mangallanghon sipanganon pinarade ni halak (donganna). Ndang olo
ibana songon jolma natinamuean, na mangallang sipanganon na rade so pola
martuhor. Jala tung so olo Apostel
Paulus gabe boban tu huria i. Ala ni i diradoti do ulaonna (manjait dohot pauli
tenda), sambil marbarita nauli di huria i dohot nahumaliangna, asa hasil ni
naniulana mambahen adong panganon/balanjona. Ndang songon akka parjamita
sinuaeng, na marjamita asa dapot uang, asa dibayar, jala asa boi marmewah-mewah; lao marjamita kuda
dihunduli lao mamburu kijang, jala asa boi songon i diporo sakku ni ruas
najinamitaanna i, marhite na sai
mulak-mulak dipatorang taringot tu rikkotna marpelean na godang, di ganup jamitana
lao mamoro. Didok: “Sian jamitana do ninna mangan parjamita” lao mangalegalhon pangordongon tu hepeng i. Anggo
Apostel Paulus ndang songon i. Di tikki
di huria Tessalonik i Apostel Paulus, nunga dipasingothon ibana tegas jala takkas, mandok: Na so ra mangula, unang ma ibana mangan!
Konsisten do Apostel Paulus i tu jamitana i. Na pengangguran ikkon leonon do mangan. Alai na so ra mangula, ndang leonon i
mangan, ai ndang dianturehon i sumber
nafkah (dalanna mandapot balanjo siganup ari)-na.
c.
Umbahen
songon i karasna sipasingot ni Apostel i, ala na dibege ibana do adong di huria
i “ na so maradat parangena (na so mangula ulaonna be), akka na so mulaulaon (=
maninggalhon ulaonna naung adong songon dalan ni ngoluna), jala gabe na so
siulaon do tahe dijama (misalna: margundok pong; marmeammeami; pasudasuda
naadong ala didok jonok ne nama haroro ni Kristus i; lao tu punsu ni dolok paimaima hasasahat ni Kristus i gabe
disi marbahudung). Akka on ma pangalaho na sala mangantusi tu panghirimon i,
gabe sala manghangoluhon. Tu akka naung sanga madabu tu parange na songon i,
porlu pasahaton sipasingot ni apostel Paulus namandok: Bulus ma nasida
mulaulaon, asa naniomona be dihangoluhon!
Mulaulaon do, ndang mangidoido (meminta-minta).
Songon hata ni ende i: “Mangulahon tugas
wajib do au disi. Ido harga diri na tung mansai pasti!” I do hata/tekad ni na tardok
“anak Tuhan”. Mardomu tu rikkot na mulaulaon asa boi naniomo sandiri
hangoluhononhon, tontu ikkon malo ganup Kristen i mamukka lapangan kerja, dalan nadenggan lao mandapot pangomoan, asa adong
manuhor sipanganon sihangoluhononhon. Boi do tu lapangan kerja naung pinarade ni halak akka Kristen i mangalului
pangomoan (gaji sipakkeon), alai na dumenggan, molo boi do ganup Kristen i
mamukka lapangan kerja ni ibana
sandiri, jala dapotna pangomoan na
marlobilobi sian i di ibana. Jadi diasa ganup Kristen i ma dirina be boi songon
i sian mulai metmet di jabu, marhite pendidikan, dohot marhite namampargunahon bakatna be.
d. Ganup
ruas ni huria i “unang marnaloja mambahen na denggan”. Nadenggan i ma na
tarjalo ni diriniba sandiri, tarjalo ni dongan jala tarjalo ni Debata Jahowa di
bagasan Kristus. I do ukuran ni nadenggan. Na denggan do molo olo loja jala
ngalutan mulaulaon arian dohot borngin,
asa unang gabe boban tu dongan (songon naung dibahen Apostel Paulus diida huria
Tessalonik). Nadenggan do molo nihaholongan dongan songon diriniba sandiri;
molo nihaholongan musu; molo nileon minum namauas, nileon mangan namale; molo
nipargogoan nagale, nipalumbang natarsosak; niharharan natartali; nibayar utang
ni parutang unang dihurunghon; nipadame namarbada/gabe siboan dame; nipalua
nahagogotan; nisesa dosa ni pardosa; adil niuhum parjahat; niulahon patik
nasampulu i; niambat tahi ni parjahat; niondihon nadilele; niurupan pangungsi;
nijamitahon barita nauli; nisurat buku poda; patureture anakkon; pature akka
dakdanak; pature ngolu partondion ni jolma; mangurus diri, pasimpul ulaon ganup
ari; lambok manghatai; olo manaon naporsuk ala ni Kristus; olo marlas ni roha
ala ni Kristus, dohot lan dope akka nadenggan na so hagoaran dison. Sian pukul
onom manogot sahat tu pukul onom manogot sogotna i, naeng ma akka nadenggan
marudut-udut ro jala masa sian diri ni ganup Kristen, ganup ari. I ma nidokna na
so marnaloja mambahen nadenggan. Dipargogoi
Tuhanta ma ganup pangihutNa patupahon saluhutna i jala mangolu maniru parange
ni Apostel i ala hasatiaonna tu Tuhan Jesus Kristus. Amen.