JAMITA SIAN EPISTEL TU MINGGU OKULI TGL. 19 MARET 2017 2 MUSA 17:1-7 (sejajarna: 4 Musa 20:2-13)
2 MUSA 17:1-7
(sejajarna: 4 Musa 20:2-13)
17:1 Dung i
borhat ma sandok luhutan ni halak Israel sian halongonan Sin, marguru tu
pandokkon ni Jahowa pardalanonnasida i, gabe marsaro nasida di Rapidim; alai
ndang adong aek siinumon ni bangso i disi.
17:2 Jadi dibadai
bangso i ma si Musa, angka didok ma: Lehon hamu aek siinumonnami! Jadi didok si
Musa ma tu nasida: Boasa ahu badaanmuna? Boasa unjunanmuna Jahowa?
17:3 Alai uasan
di aek bangso i disi, gabe marmungutmungut nasida dompak si Musa, didok ma:
Boasa tung paruaronmu hami sian Misir laho mambunu hami dohot anakkonnami ro di
pinahannami dibahen uas?
17:4 Jadi
mangangguhi ma si Musa tu Jahowa, ninna ma: Aha ma bahenonku tu bangso on? Otik
nari dangguronnasida ma ahu dohot batu.
17:5 Jadi didok
Jahowa ma tu si Musa: Bolus ma sian jolo ni bangso i, jala arahon deba sian
angka sintua ni Israel bahen donganmu, jala boan ma tungkotmu, na nilipathonmu
tu batang aek i, dung i laho ma ho.
17:6 Ida ma,
jongjong ma Ahu disi di jolom di atas ni sada dolok batu di Horeb, lipati ma
dolok batu i, gabe ruar ma sian i aek siinumon ni bangso i. Jadi dibahen si
Musa ma songon i di adopan ni angka sintua ni Israel.
17:7 Jadi dibahen ma goar ni
hajongjongan i Massa (pangunjunan) dohot Meriba (parbadaan), ala ni bada ni
halak Israel, jala ala ni niunjunannasida Jahowa, na nidokna i: Di
tongatonganta ulaning do Jahowa manang ndang?
1. Hamuna
dongan sahaporseaon nahinaholongan di bagasan holong agape na sian Jahowa
(TUHAN) Jesus Kristus! “Maniak niseat ni raut, alai ummaniakan do paneat ni
butuha!”, ninna bangso Batak. Toho do i. Molo diseat raut tangan boi do tahanon
parmaniakna, nang pe ditumpa dohot alkohol. Alai paniak ni butuha, ala so adong
allangon (hape nunga biasa hian mangallang sukkup natabo), tarlumobi molo so
adong inumon, tung posi situtu, alana boi do paniak ni butuha mambahen mago
hosa (mate magopo) molo so boi dipamalum parmaniak ni butuha i, manang paniak
ni butuha boi mambahen gabe masiseatan jolma mangarebut sipanganon/siinumon. Di
zaman on nunga mulai be marbadai akka bangso holan lao mangarebut aek na mengalir
di sunge na mamolus piga negara (songon aek ni sungai Tigris, sungai Eufrat,
sungai Nil, dohot akka sungai naasing). Di negaranta NKRI adong do
daerah-daerah na mansai koring, so adong sukkup aek inumon ni jolma dohot akka
hewan nang suansuanan, molo masa ari logo mar-onom bulan. (Misalna di NTB, NTT,
Merauke, dohot na asing). Nuaeng on nunga
godang akka sunge na balga hian najolo aek mangalir sian i, mulai koring
holan logo ari tolu minggu, alai pintor mangabolon (banjir besar, jala aekna
manegai) holan ro udan saborngin di dolok/harangan haroroan ni sunge i. Ala
naung gundul akka harangan na adong di bona ni sunge i. Mangatasi hahurangan ni
aek na porlu tu hangoluan ni jolma dohot akka hewan nang suansuanan, ikkon
kerjasama do akka bangso, panduduk ni sada negeri, manang panduduk ni
Kabupaten, horja, huta manang panduduk nasalorong pe; ikkon kerjasama
pamarenta, rakyat, dohot pengusaha (swasta). Unang sampe jolo mangamuk rakyat,
baru pe asa disadari porluna kerjasama i lao mangatasi na so adong aek inumon. Asa
boi minum aqua(aek) akka donganta sabangso di NTT, NTB, Merauke (tarlumobi di
tikki masa ari logo na marganjangganjang disi), ikkon olo do panduduk ni
Indonesia di luar ni daerah i manuhor aqua (aek) naung dikemas ummarga otik,
asa boi digadis di NTT, NTB, Merauke di bagasan arga na ummura asa tartuhor ni
panduduk napogos di daerah i. Tarsongon i ma carana na humatop lao masiurupan. Ndang
na mangaleon pangomoan tu perusahaan dope nahinataan dison, alai asa marsosial
do perusahaan i tu daerah na hurangan aek siinumon.
2. Lao
mangatasi hahurangan ni aek di gurun Sinai na gabe daerah ni Mesir dohot daerah
ni Israel nuaeng on, ndang boi be songon nabinahen ni si Musa na di Mara dohot
Meriba. Ai nuaeng ndang adong be “tukkot sakti” ni si Musa, alai na adong
“tukkot ilmu sakti” na ma. Mangasahon ilmuna, dibangun Israel akka pipa ni aek
mardiameter dua meter nuaeng on laho mansalurhon aek ni tao Galilea tu
parhorsikan Sinai. Molo hurang i, baenon nasida aek ni Laut Tonga tu tao
Galilea, alai jolo diuba gabe air tawar
(muala tio) marhite tenaga listrik na nihasilhon ni aek i sandiri. Ai lobi dua
ratus meter beda ni timbo ni laut Tonga sian timbo ni aek ni Tao Galilea. Jadi
boi dibahen gabe air terjun na mamutar turbin listrik. Sae ma ra i di taon 2025. Ikkon kerjasama do
Mesir Israel dohot Jordan asa boi masa akka na songon i. I ma rikkotna aek nang
nuaeng on tu parhorsikan Sinai, asa mangolu jolma dohot akka hewan nang
suansuanan disi. Ikkon aduon ni pamarenta do mamikkirhon i jala paradehon
manang manukkangi saluhutna i, andorang
so ro tuntutan ni rakyat mardongan ungutungut.
3. Tikki
sahat bangso Israel di Elim dung i tu parhorsikan Sin sahat tu Mara dohot Meriba, mansai godang
dope nasida na so lupa godang ni sipanganon di tano Mesir. Holan ala na
diparhatoban do nasida, umbahen na porsuk ngolu nasida di Mesir. Anggo di
sipanganon, ndang na hurangan nasida. Hape tompu nasida sahat tu parhorsikan
(padang gurun) na so tubu agia aha. Pasti do nasida tarsonggot, jala bingung,
boasa ikkon sian parhorsikan on nasida lao manopot tano nabinagabagahon ni
Jahowa leononna tu nasida. Adong do sian nasida namamboto, na adong do dalan
balobung, dalan mamintas sian Mesir tu tano Kanaan, i ma sian dalan na di topi
ni Laut Tonga. Tong do ala fanatik ni nasida, na ikkon marsomba nasida tu
Jahowa di dolok Sinai, umbahen na dioloi jala diihuthon nasida si Musa dohot si
Aron. Jala ikkon sian parhorsikan i do tusi. Nunga hea si Musa sian daerah i,
tikki lari ibana sian Mesir sahat tu huta ni si Jetro na gabe simatuana.
Sasintongna, diboto si Musa do akka kebutuhan ni jolma natorop, molo nasida
mamolus padang gurun i. Jala nunga ikkon botoon ni si Musa akka aha siparadeon,
jala aha/dia naikkon eakan nasida di dalan dung sadia leleng nasida mardalan,
asa adong disi naboi manggoki kebutuhan ni natorop i. Parbarita ni cerita on,
sai mangalehon kesan, na sala jala na hurang porsea do bangso Israel tu Jahowa,
umbahen na tokkintokkin marungutungut nasida, ala so adong allangon dohot ala so
adong inumon. Hape denggan do molo diboto rakyat marungutungut laho manuntut
asa boi nasida mangolu denggan. Molo diolohon bangso Israel mate di parhorsikan
i ala pasrah tu keadaan, jala ndang dituntut nasida na rikkotna tu si Musa, kan
bangso na loakon do bangso na songon i. Toho do i, sala do bangso na marungutungut i, molo ungutungut nasida i
ndang patuduhon burju ni roha nasida mangoloi Jahowa jala ndang patuduhon na
mangulahon natigor hombar tu lomo ni roha ni TUHAN nasida, manang ndang na lao
maminggol patik ni Jahowa manang ndang na lao mangaradoti akka uhum ni Jahowa.
Ai diparenta do nasida mangulahon haburjuon i di 2 Musa 15:25. Molo ungutungut
nasida i lao patuduhon burju nasida do mangoloi Jahowa, tung mansai denggan do nasida marungutungut tu
si Musa (uluan nasida). Tuani dope tu si Musa & Aron nasida marungutungut?
Unsusa hian dope molo gabe lao nasida marsomba begu di padang gurun i, lao
mangalului solusi tu masalah naniadopan nasida (asa adong aek inumon nasida). Songon
deba halak Batak Kristen na gale haporseaonna tu Jesus, sai pintor lao tu
pamalis, ala dietong rohana tangiangna mangido asa unang ro udan dang maralus
sian Debata. Siompongon do pamimpin ni rakyat na so parjolo sian rakyatna mamikkirhon dohot parade akka solusi tu
kebutuhan primer ni rakyatna. Alai siuhumon do rakyat na parungut-ungutonna tu
pimpinanna gabe paleahon Jahowa.
4. Diboan
si Musa bangso Israel mamolus sian Rapidim. Sasintongna, nunga ikkon
antisipasionna hian na so adong aek inumon disi. Ikkon paboaonna hian do i tu
bangso i, na so adong aek di daerah Rapidim, jala sosoanna bangso i asa denggan
martangiang tu Jahowa mangido jalan keluar. On, dipaima ibana jolo muruk situtu
bangso i jala marbada dohot ibana, ipe asa lao rohana. Hape didok ibana,
marguru tu pandokkon ni Jahowa do pardalanonnasida. Jala naeng menghindar ibana sian tugasna
songon pamimpin, ai didok ibana: Boasa
ahu badaanmuna? Dung i dipabiarbiar ibana bangso i, ai didok: Boasa unjunanmuna
Jahowa? Molo mauas jolma (umposi do i
sian molo male jolma), gabe ummarga do tuntutan hauason i, sian tuntutan hapatuon
dohot biar tu Jahowa. Tuntutan asa dileon aek, tong do tuntutan tu Jahowa i, ai
tanggungjawab ni Jahowa do nasida, ai Jahowa manogihon nasida mardalan sian i. Nasida
manuntut tanggungjawab sian si Musa, pamimpin nasida: Boasa tung paruaronmu
hami sian Misir laho mambunu hami dohot anakkonnami ro di pinahannami dibahen
uas? Ndang hinata molo mangamuk bangso i tu si Musa. Tuani do ndang sanga lao
tangan bangso i tu si Musa, jala si Musa pe olo manangihon ungutungut ni bangso
Israel i. Targantung tu cara ni pamimpin mangalusi muruk ni rakyat do, boi
mambahen reda pamborontakan. Di segala hal do songon i. I do umbahen ikkon
tangianghonon pimpinan (uluan) ni negara dohot uluan ni Huria, asa dilehon
Jahowa (TUHAN) Jesus Kristus tu ganup nasida bisuk na sian TUHAN i.
5. Jahowa
do na gabe panogunogu ni si Musa lao mamimpin bangso Israel. Mangurupi si Musa
si Aron do. Sipujion do si Musa na pintor mangalualu tu Jahowa, sibahen
hatontuan lao mangatasi tuntutan ni rakyat Israel, niuluhon ni si Musa. Jadi mangangguhi ma si Musa tu Jahowa, ninna
ma: Aha ma bahenonku tu bangso on? Otik nari dangguronnasida ma ahu dohot batu.
Jadi didok Jahowa ma tu si Musa: Bolus ma
sian jolo ni bangso i, jala arahon deba sian akka sintua ni Israel bahen
donganmu, jala boan ma tukkotmu, na nilipathonmu tu batang aek i, dung i laho
ma ho. Ida ma, jongjong ma Ahu disi
di jolom di atas ni sada dolok batu di Horeb, lipati ma dolok batu i, gabe ruar
ma sian i aek siinumon ni bangso i. Jadi dibahen si Musa ma songon i di adopan
ni angka sintua ni Israel. Di barita di turpuk on, asing do otik sikap ni
si Musa lao mangoloi parenta ni Jahowa Elohim (TUHAN Debata), tu na dipaboa di
4 Musa 20:2-13. Molo di 4 Musa 20:2-13,
didongani emosi (muruk) dope si Musa
mangoloi parenta ni Jahowa. Dilombuti manang diantuki si Musa dolok batu i
mardongan muruk, jala ala ni i gabe dirajumi Jahowa, na so saratus porsen roha ni si Musa mangoloi parenta ni Jahowa
asa boi adong aek inumon ni bangso naung mangamuk i; jala na so pamuliahon
Jahowa pambahenanna i. Hata ni si Musa na di paboa di 4 Musa 20:10b (“Ua
tangihon ma hatangkon, hamu ale panggunturi! Tagamon do ulaning tarparuar hami sian dolok batu on aek
siinumonmuna?”) patuduhon sai hira na si Musa do mangaleon aek inumon
ni bangso i, ndang Jahowa. Ala ni “arogansi”
on, gabe diuhum Jahowa do si Musa. Uhuman i mandok: “Ala na so hinaporseaanmuna
Ahu, pabadiahon Ahu nian di adopan ni halak Israel, dibahen i ndang be hamu
manogihon huriaon sahat tu tano naung hubasabasahon tu nasida nian.” (4 Musa
20:12b). Hasalaan ni si Musa, ndang soal mangalombuti dolok batu i na aturan so pola porlu hian lombutonna), alai soal ise
do patuduhononna na mambahen haruar aek sian dolok batu i. Di 2 Musa 17:5-6
dipaboa, na parenta ni Jahowa do tu si Musa asa ikkon lombuton ni si Musa dolok
batu i. Alai adong dope muruk ni si Musa tu bangso i, tikki si Musa mangulahon parenta ni Jahowa i, nang pe takkas do dipatuduhon si Musa na Jahowa do
mangaleon aek na boi inumon ni bangso Israel ro di akka pinahan nasida. Molo muruk manang arogan pamimpin ni bangso (pamimpin ni huria) mangalehon solusi tu
tuntutan ni rakyat, sai tong do adong panghurangina. Pos ni roha tu Jahowa
(TUHAN) Jesus Kristus, na pasti mangurupi jala mangalehon “solusi” ni
parsoalan, ikkon parrohahonon ni pamimpin (uluan) asa nabinahenna i manghorhon
las ni roha tu pamimpin i sandiri dohot tu rakyat.
6. Hamuna
dongan sahaporseaon nahinaholongan. Lao mangatasi parsoalan, diparenta Jahowa
do uluan ni bangso (uluan ni huria) mamakke alat (parhohas) na boi pakkeon lao
mangatasi parsoalan i. Di barita on, dipaboa, na diparenta Jahowa si Musa
mamakke tukkot na hea dipakke si Musa lao patuduhon hagogoon ni Jahowa pahianghon
Laut Rara (manang rawa Tebearu) tikki Israel manaripari laut i, asa unang
dileksehon tentara ni raja Parao. Digoari
jolma do tukkot na songon i “tukkot sakti”. Siparrohahonon dison, ise do na sakti. Tukkot
i do na sakti, manang si Musa do na sakti, manang na Jahowa do na sakti? (Tarbarita
do di tonga ni halak Batak, na adong do tukkot sakti ni raja Sisingamangaraja,
jala molo dipattikkon raja i tukkot na i, marbullak do tapian (aek) sian
pamantikan ni tukkot i. Ise do na sakti nang dison? Tukkot Tunggal Panaluan na
asli, tukkot ni Nini Pelet pe dirajumi songon tukkot na sakti. Adong do jolma
na tong porsea na adong do ajimat (bullebulle) na sakti. Nang dison pe, sisukkunon
do: Ise do na sakti?). Manang dia pe barang na dirajumi barang na sakti,
sasintongna ndang na barang i na sakti, ndang jolma na maniop barang i na
sakti, alai hagogoon na karejo marhite
jolma dohot alat i do na sakti. Toho do i, kawat tombaga boi do pakkeon lao
mandeteksi atik di dia adong mata mual (aek) di dolok batu manang di toru ni
tano. Jala molo dipantikkon (dilombuthon) i tu batu namanutupi mata mual i, jala tombus tu
mata mual na ditutupi batu (tano) i, ba tarida manang mamancur do aek na tio. Molo
dirajumi do hagogoon ni tombaga i sambing do i, olo do jolma mandok: Ndang pola
parsidohot Jahowa lao mangalului mata mual (aek) na boi inumon. Alai ise do
manompa tombaga i boi songon i pakkeon? Tontu hita mandok: Jahowa (TUHAN) Jesus
Kristus do. Molo adong mandok: Ai sakti tukkot tunggal panaluan, ajimat
(bullebulle), tukkot ni Nini Pelet, ala adong do mantera-mantera (doas-doas)na,
na dirafal (didoashon) paniopna. Molo
adong na gumogo manterana mangalo mantera i, gurgar do hasaktion ni akka tukkot
manang ajimat i. Jadi dirajumi, ia hasaktion ni akka barang on, di tangan ni na
maniop manang mamakke barang i do. Alai sian ise do marguru akka parmantera i?
Molo barang sakti i laho manjahati jolma, na marguru mantera do paniop ni
barang i tu sibolis manang tu antek-antek ni sibolis. Alai molo marguru tu
TUHAN i do na maniop barang sakti i, pasti pakkeonna do i laho mambahen lam
denggan ngolu ni jolma. Taingot, HATA tung marhagogoon do. Mantera (doas)
samassam sian HATA na margogo do i. Barita ni tukkot ni si Musa, paboahon jala
mambahen hita porsea situtu, na tung burju do Jahowa (TUHAN) Jesus Kristus
mangalehon hagogoonNa tu jolma haposanNa (mampargogoihon Hata ni haposanNa) laho
manggunahon barang na boi pakkeon mangalehon solusi (jawaban/alus na topet) tu
haporluan ni rakyat (jolma hatoropan). Hagogoon i ro sian Jahowa, jala hagogoon
i pagalak haboion, hamaloon dohot habisukon ni haposan ni Jahowa, mamakke
barang naung siap pake mambahen akka nadenggan. Sejajar do mamakke tukkot ni si
Musa di tikki i dohot mamakke robot, manang traktor, manang kapal terbang dohot
akka barang na boi pakkeon nuaeng on lao mangalehon solusi tu kebutuhan ni
jolma manang hajolmaon (jolma na torop). Jadi tung tama do jolma sinuaeng on
mamakke akka barang na adong i (na marteknologi tinggi, sedang, rendah dohot na
so pola marteknologi) lao pamuliahon Jahowa, jala ndang pola gabe arogan, sombong manang gabe atheis jolma
ala adong akka barang i. Dipakke akka pamimpin ni bangso manang pamimpin ni
huria ma akka barang i laho mamikkirhon dohot mangadonghon akka nanihaporluhon
ni rakyat (ruas), manjoloi rakyat, andorang so marungutungut bangso (ruas) i
manuntut (manggulinghon/mangaripas) akka pamimpin i. Kerja sama ma sude rakyat
(ruas) dohot pamimpin nasida na marbisuk jala na manarihon nasida, laho patupa
akka na rikkot tu hangoluan na denggan.
7. Jadi dibahen ma goar ni hajongjongan i Massa
(pangunjunan) dohot Meriba (parbadaan), ala ni bada ni halak Israel, jala ala
ni niunjunannasida Jahowa, na nidokna i: Di tongatonganta ulaning do Jahowa
manang ndang? Di Bibel i, adong do akka barita na paboahon, na sai dibahen
partanda manang goar ni sada tempat, molo masa disi pambahenan ni Jahowa na
marhahonaan tu ngolu ni jolma. Taingot misalna goar: batu sira ni ripe ni si
Lot (1 Musa 19:26); Betel (1 Musa
28:19); langgatan Jahowa nissi (2 Musa 17:15) dohot akka naasing. Sudena i
dibahen laho mambantu akka jolma na ro sian pudi (generasi berikut) mangingot sejarah dohot paingot dirina be taringot
tu aha do na tama, na denggan dohot naikkon padaoon sian diri, jala dia
sipeopon di haporseaon. Inganan ni
bangso Israel di halongonan pinaboa ni turpuk 1 Musa 17:1-7 // 4 Musa 20:2-13
dibahen goarna Masa dohot Meriba. Goar Massa (pangunjunan) paingothon hajolmaon na hea jolma mangunjuni Jahowa,
jala aha panghorhonna. Goar on pabotohon, na tongtong do Jahowa (TUHAN) Jesus
Kristus di tongatonga ni bangsoNa, rap dohot bangsoNa. (Immanuel). Goar Meriba
(parbadaan) pabotohon hajolmaon na hea jolma (rakyat) marbada tu pimpinan
(uluan) nasida, jala aha panghorhonna tu rakyat dohot tu pamimpin (uluan) i
sandiri. Tung pe takkang situtu rakyat
(bangso) i, lao manuntut na mansai porlu di nasida, asa haru mangolu nasida,
jala asa unang mate boti nasida (ala so adong inumon), tung burju situtu do
Jahowa mangalusi dohot mangalehon nadiporluhon
rakyat i asa mangolu nasida. Boi do dohonon, sada gombaran ni na masa di Dolok
Golgatha do na masa di Massa dohot Meriba on. Bangso Israel, hajolmaon, tung
mansai mauas jala manghaporluhon mual (aek) hangoluan, asa mangolu nasida. Diunjuni
jolma i do TUHAN i jala dibadai nasida do “Raja ni Halak Jahudi” di dolok i.
Alai basa do TUHAN i mangalehon mudar ni Jesus Kristus laho pasombu uas ni
partondion ni hajolmaon i (bangso ni Jahowa).
8. Sian
barita na di turpuk on, dapot botoon do,
molo ndang targoki ni pamimpin (uluan) ni huria hauason ni ruas ni huria tu siinumon
partondion, jala sai gersang partondion ni ruas ni huria ala so dibornoki dohot
hata (aek) hangoluan na sian Jahowa (TUHAN) Jesus Krisus, olo do gabe mangamuk
ruas i tu uluan ni huria. Jadi mansai rikkot akka pangula ni huria
mangantisipasi, mangarencanahon dohot patupahon/paradehon nasa naboi pasombu
uas ni partondion ni huria. Unang diloas pangula ni huria gabe ari logoon
parngoluon ni ruas ni huria i di partondion. Molo boi laos dohot sarihonon ni
uluan ni huria akka na rikkot di pardagingon ni ruas i. Ai sadalan do ngolu
partondion dohot ngolu pardagingon. Dipakke uluan ni huria ma nasa parhohas
manang barang (alat) na adong, mangasahon hagogoon dohot mandat na sian Jahowa
(TUHAN) Jesus Kristus laho patupahon akka nanihaporluhon /hinauashon ni sude
ruas ni huria i. Unang marlaok hasipelebeguon pangula ni huria mamakke sude
barang/parhohas/alat i. Akkup ni i sai dibahen akka huria (atas isisiatip ni
uluan ni huria) ma akka partanda tu ulaon ni Jahowa (TUHAN) Jesus Kristus di
tongatonga ni Huria i, asa adong siberengon ni pomparan dohot na paingothon
akka generasi na mangihut di joloan ni ari. Asa anggiat nang akka pomparan ni
huria i tu joloan on, lam manghaholongi Jahowa (TUHAN) Jesus Kristus. Ikkon kerja sama do uluan dohot ruas laho
patupahon akka nadenggan i, andorang so ro akka na paet. Marlumba ma ganup
huria mambahen saut akka na denggan i, na pasombu uas ni ruas saluhutna. Amen.
Pematangsiantar, tgl. 17 Pebruari 2017. Pdt. Langsung
Maruli Sitorus (Pdt. LaMBaS).