JAMITA SIAN EPISTEL TU MINGGU V DUNG TRINITAS TGL 16 JULI 2017
MATIUS 13: 1-9 + 18-23
13:1 Di na sadari ruar ma Jesus sian bagas i, laho
hundul tu pasir ni tao.
13:2 Jadi marpungu ma torop halak tu jolona, gabe
dipanaek Ibana ma sada parau laho hundul tusi, jala sude natorop i jongjong do
di pasir i.
13:3 Dung i godang ma dihatahon tu nasida, huhut
pakke umpama, ninna ma: Na laho tu balian do sahalak panabur laho manabur.
13:4 Jadi di na manabur i ibana, adong ma boni i
deba na mamiltik tu dalan, dung i ro ma akka pidong mamarguti.
13:5 Alai anggo na deba, tu tano na batu on do
madabu, di na so sadia hapal tano, jadi tibu ma tubu, dibahen na so bagas tano
disi.
13:6 Alai di na lam timbo mata ni ari, rahar ma;
gabe mate, ala so marurat.
13:7 Anggo na deba, tu parsihupian do madabu, laos
tubu do akka sihupi i, gabe dipisati ma eme i.
13:8 Alai na deba nari, tu tano na denggan i do
madabu, gabe saut ma marparbue, saratus lompit do na deba, onompulu lompit do
na deba, jala tolupulu lompit do na deba.
13:9 Hamu angka na marpinggol, pinggol hamu ma i!
13:18 Onpe,
tangihon hamu ma umpama taringot tu panabur i!
13:19 Tu ganup na
umbege hata Harajaon i, anggo so diantusi, ro do parjahat i, mangarampasi na
sinaburhon tu rohana i. I ma na sinaburhon tu dalan i.
13:20 Alai na sinaburhon tu na batu on, i ma na
umbege hata i, gabe manigor las ma rohana manjakkon.
13:21 Alai ndang marurat di bagasan rohana;
parsatokkinan do ibana, ai pintor targasip do rohana, di na songgop haporsuhon
manang pangaleleon siala Hata i.
13:22 Alai anggo na sinaburhon tu parsihupian i, i
ma na umbege hata i, gabe pangkolsohonna di akka na di hasiangan on dohot
hamoraon sipangansi i do mamisati hata i, jadi ndang saut marparbue.
13:23 Alai anggo na sinaburhon tu tano na denggan, i
do na umbege hata i jala diantusi, laos i do na saut marparbue. Ia parbuena:
Saratus lompit do na deba, onompulu lompit do na deba, tolupulu lompit anggo na
deba.
1. Hamuna
dongan sahaporseaon na hinaholongan di bagasan holong na sian TUHANta. Nang pe sada do tano, alai marragam do rumang
ni tano na tinompa ni Jahowa ’Elohim. Adong do tano bakkalbakkal (gurun), tano
liat, tano gasgas, tano batu, tano pasir, tano gambo, tano ugan dohot akka
massamna na asing. Ala ni suansuanan na tubu di atas tano i, tong do gabe
marmassam goar ni tano i. Adong do na gabe tano parsihupian, tano panjampalan,
tano harangan, tano porlak, tano parhaumaan, dohot na asing. Molo tarsabur boni
tu ragam ni tano on, adong do tano i na sian dirina sandiri nunga ndang boi
mambahen tubu boni na tarsabur tu atasna i. Alai adong do tano i (tano ugan
misalna), na sian dirina sandiri tung mambahen tubu boni i disi jala tung
mansai mokmok suansuanan i tubu disi, dung i marparbue marratus lompit. Boasa
disaburhon panabur i boni tu sude massam
ni tano i? Ikkon sude do tano i dapotan boni, tubu manang so tubu. Jala ditagam
roha ni panabur i do, na boi juo do adong ro na boi mangolah tano i asa gabe
tano naugan jala na boi hatubuan ni boni
i asa marparbue marratus lompit.
2. Songon
tano i do jolma i ditompa Jahowa ’Elohim? Pasti alusna: “Ndang!” Holan dua massam do jolma ditompa Jahowa
’Elohim, i ma: baoa dohot borua. Di pudian ni ari, sian pomparan ni jolma i
adong na mandok dirina lesbian dohot gay. Alai lesbian pe massam ni borua do i, jala gay pe massam ni baoa do i. Jadi hot do dua massam jolma na adong
di portibi on. Jolma na dua massam on (baoa tarmasuk gay; dohot borua tarmasuk
lesbian) ditompa songon tano na ugan hasahatan ni boni (HATA) ni Jahowa
’Elohim. Alam-tabiat/bakko ni jolma ditompa Jahowa ’Elohim gabe inganan
panaburan ni boni (HATA) ni Jahowa Jesus Kristus, jala disi boi tubu mansai
“subur” HATA i huhut mangalehon
hasil marratus lompit. Alai di pardalanan ni ngolu ni jolma i, adong
ma i na so hea dibornoki akka nauli, ala ni i gabe tung gersang ngolu (diri) ni jolma i. Adong jolma i na margelimang “duri-duri” ni portibi on, jala
ala ni i gabe diri na hona hapit ma diri ni jolma i. Adong jolma i na sai “dangkal” marpikkir, jala ala ni i sai
holan na jompok-jompok do rohana, jala holan so boi dipikkiri, pintor
diambolokkon do, nang pe boi hian i mambahen dumenggan ngoluna. Adong do jolma
i na torus boi mampartahanhon dirina jolma na denggan, inganan hatubuan ni boni
HATA ni Jahowa jala marparbue na godang (marratus lompit). Ndang tolap ni tano sian dirina manguba
dirina. Misalna sian tano bakkal-bakkal gabe tano na ugan; tano parsihupian
gabe tano hatubuan ni anggur. Alai ianggo jolma, na nihopit ni ‘duri-duri’ ni
portibi on, boi do palua dirina sian suasana hona hopit i, asa mulak tarida
bakko hajolmaonna songon bakko tikki ditompa Jahowa jolma i. Molo jolma na
gersang ngolu ni jolma i, tolap ni jolma i do mamornoki dirina asa gabe mulak
bakkona gabe jolma na denggan songon bakko tikki panompaon ni jolma i. Holan
jolma na so tolapna mananggali dirina sian akka namanegai dirina do na porlu
urupan asa boi mulak muse gabe jolma na denggan na gabe inganan panaburan dohot
hatubuan ni boni (HATA) ni Jahowa songon
di tikki panompaonna. Dison ma rikkotna
bahenon jolma i gabe “natinompa naimbaru”. Asa gabe natinompa naimbaru jolma i,
pamasukon ibana tu bagasan Kristus. Ai manang ise na dibagasan Kristus,
natinompa naimbaru ma i. Jadi baoa (tarmasuk gay), borua (tarmasuk lesbian),
jolma na martihas (diffabel), sude do disakkapi Jahowa gabe inganan panaburan
ni boni (HATA) ni Jahowa Jesus Kristus, asa disi tubu jala marparbue marratus
lompit.
3. Tikki
na mangajar on, Jesus mambuat hundulanna di sada parau di topi ni pasir, jala
akka natorop hundul di pasir ni topi pantai i. Ndang holan siseanNa na
sampuludua i disi, alai torop halak. Hata “torop” on boi ma antusan i, paboahon
na tung marragam (segala macam) jolma
do ro tu pasir i mangihut-ihut Jesus jala naeng mambege pangajarion ni Jesus
Kristus. Dibuat Jesus hundulanna di parau i asa tung takkas pulik Ibana sian
natorop i, jala ndang sai disosak natorop i Ibana. Di keadaan i, dipatuduhon
Jesus Ibana songon panabur nadiumpamahonna i, jala natorop i ma jolma panaburan
ni boni (HATA) ni Jahowa Jesus Kristus nanisaburhonNa. Takkas do tarida ise
panabur dohot tu ise disaburhon boni (HATA) i. Diida Jesus, ia di antara ni
jolma na hadir di pasir i adong songon akka na nidokna di umpamana on. Diigil
roha ni Jesus do asa mananda be jolma na hadir disi taringot tu akka hadirionna
be, jala asa ganup marusaha mambahen dirina gabe jolma inganan panaburan boni (HATA ni Jahowa), inganan ni boni i tubu
jala marparbue marratus lompit.
4. Boni
na nisaburhon i, didok dison “hata Harajaon” (firman tentang Kerajaan Sorga). Nadisaburhon i ma taringot tu
Harajaon Banuaginjang i na binoan ni Jesus Kristus tu portibi on. Marhite pangajarion ni Jesus
ikkon tubu jala lam balga huhut marparbue Harajaon Banuaginjang i di tongatonga
(di ngolu) ni jolma di banuatonga
(portibi) on. Jadi di ulaon manaburhon boni (HATA) i rikkot ajarhonon
(saburhonon) taringot tu sude nasa na martalian tu Harajaon Banuaginjang i. Ajarhonon
do boha pajumpang harajaon banuaginjang i di tano on dohot harajaon na di
portibi on. Ala Harajaon Banuaginjang na songgop tu portibi on do Harajaon i,
sude taringot tu ideologi, politik, ekonomi, sosial, budaya, agama, ilmu,
pengetahuan, teknologi, dohot lingkungan (i-pol-ek-sos-bud-ag-i-p-tek-ling) di
Harajaon Banuaginjang i, ikkon ajarhonon (saburhonon) do, asa tubu jala
marparbue marratus lompit. Ala bagian ni HATA
Harajaon i do akka pangajarion taringot boha asa sonang (sejahtera), boha asa makmur
hajolmaon di sude luat, boha marnegara, boha maradat, boha marorganisasi, boha
mangalului allangon, tong do ikkon takkas saburhonon jala ajarhonon taringot
tusi. Sude akka pangajarion i marmaksud asa marhasil ngolu ni jolma i, jala
hasilna i marratus lompit. Lapatanna, lobi sian na sukkup pakkeon ni jolma
marsundutsundut, molo boi marratus sundut.
5. Boni
na tarsabur tu dalan. Hata Harajaon i sahat tu jolma, jala dibege jolma i, alai
ndang diantusi, dung i ro ma parjahat,
dirampas ma hata nadisaburhon i sian jolma namambege i, gabe halak an
(pangarampas) i ma dapotan. Dison ndang jadi dohonon: “Boasa disaburhon hata
Harajaon i tu jolma na songon i na so olo (boi) mangantusi, songon i loak i!”
Manang: “Ndang rikkot saburhonon Hata Harajaon i tusi, ai so adong pangantusion
ni i!” Alai tung boha be leak ni jolma i, ikkon saburhonon do Hata Harajaon i
tusi. Alai ndang cukup holan mansaburhon boti. Ikkon patureon hajolmaon ni
jolma naung songon “dalan” i (na so adong pangantusion i) asa gabe jolma na gok
pangantusion ibana. Dison ma rikkotna ulaon patanakkon Hata Harajaon i di tikki
Panakkasion taringot tu Isi ni Bibel i (Penelaahan
Alkitab), tikki Partangiangan, tikki Kelompok Diskusi.
6. Saburhonon
do taringot tu Hata Harajaon i nang tu akka jolma na “mohop-mohop napa ni
manuk”. Di tikki mohopna i tung diharonggoshon berengon, hape molo dung manang
piga bulan, nunga pintor ngalingali, jala marjogal, ndang adong be semangatna
agia otik. Jolma i nunga gabe hira tano na marbatubatu jala tung tipis tanona.
Ndang sanga marurat Hata Harajaon i di hangoluan ni akka jolma namambege HATA
i. Holan masa “peristiwa alam” manang “bencana”, (las niari), manang “haporsuhon
manang pangaleleon siala Hata i”, pintor mago do Hata Harajaon i sian jolma na
songon on, jala ndang boi dipargunahon lao mangalusi parsoalan ala ni akka
namasa i. Molo jumpa jolma na songon on, berarti ikkon tamba do tong siulaon, i
ma manambai “hataboon ni ngolu”, “pandonganion”/pendampingan, di ngolu siganup ari ni jolma naung gabe songon on rumang na. Usahahonon sude
i, asa unang pintor mura mumpat Hata Harajaon i sian ngolu ni jolma naung
disaburhon boni (HATA) i tu nasida. Tujuan ni sude usaha i asa boi marparbue na
marratus lompit Hata Harajaon i di tonga ni jolma nasanga tipis
panghangoluhonna i.
7. Hata
Harajaon i tarsabur do nang tu akka jolma naung dihopit akka “duri-duri” manang
“suga-suga” ni portibi on. Sude do na adong di portibi on, boi gabe
“duri-duri/suga-suga” tu ngolu ni jolma i; jala na boi manghopit “Hata
Harajaon” na disaburhon tu jolma i. I-pol-ek-sos-bud-ag-i-p-tek-ling ni portibi
on boi do gabe duri manang “sihupi” tu i-pol-ek-sos-bud-ag-i-p-tek-ling
nanisaburhon marhite Hata Harajaon Banuaginjang i. Molo pajumpang akka i, gabe
masipisatan. Songon na masa di harajaon portibi ni akka jolma na atheis manang
komunis, tikki pajumpang dohot Harajaon Banuaginjang naniajarhon ni Jesus. Boni
Hata Harajaon Banuaginjang i ndang marmaksud laho pajongjong negara (harajaon)
agamis di tonga ni hajolmaon. Alai asa ganup panggulmit ni ngolu ni jolma di
Harajaon Portibi botul-botul disirai jala disondangi akka poda na sian HATA
Harajaon Banuaginjang i. Ikkon masa kombinasi ni poda Harajaon Portibi dohot
poda Harajaon Banuaginjang. Jala marhite na songon i boi boni (suansuanan)
Harajaon Banuaginjang i marparbue marratus lompit di tongatonga ni Harajaon
Portibi. Jadi ikkon adong do usaha-usaha mangkombinasi, mambahen suga/duri na
adong i gabe “tumpul”, ndang be manusuk, alai gabe bagian ni ula-ula di
harajaon banuaginjang. Misalna: Bisa ni ulok senduk ndang be alat lao pamatehon
jolma, alai gabe bahan mambahen ubat pamalum natinurbing ni ulok manang na
marbisa. Di negara Pancasila Indonesia ma akka na songon on na paling boi
ulahonon, asa HATA Harajaon i gabe marparbue marratus lompit. Di Amerika
marhasil dope sahat tu saonari mambahen duri-duri i ndang be manahiti jolma,
jala gabe boi jolma i hatubuan ni HATA Harajaon banuaginjang i jala marparbue
na godang.
8. Hamuna
dongan sahaporseaon nahinaholongan. Sasintongna di Porlak Eden do adong dapot jolma,
na gabe inganan manaburhon Hata Harajaon Banuaginjang i, jala na diarop roha ni
Jahowa boi manghasilhon parbue marratus lompit. Dung madabu jolma i tu dosa, nunga
ditutup dalan tu porlak Eden i. Di porlak na mantubuhon suansuanan na
mamarsugasuga na ma si Adam/Hawa dibahen Jahowa. Si Adam dohot si Hawa pe nunga
dihopit “portibi” on, di na lomo rohana gabe “sarupa” dohot Jahowa. Tuhan Jesus
Kristus do na mangukkap muse dalan tu porlak Eden i, jala akka jolma
naditempathon Jesus di porlak Eden i i ma akka jolma natinompa naimbaru. Sasintongna
molo adong di sada inganan “bagasjoro pamujion tu Jesus Kristus”, partanda do i
naung diukkap Jesus Kristus porlak Eden tu akka jolma na gabe ruas ni bagasjoro
ni Jahowa Jesus Kristus na disi, jala sude ruas ni bagasjoro i akka jolma
natinompa naimbaru do. Akka jolma natinompa naimbaru on ma inganan manaburhon
HATA Harajaon Banuaginjang i, “na umbege hata i jala diantusi, laos i do na
saut marparbue.” “Ia parbuena: Saratus lompit do na deba, onompulu lompit do na
deba, tolupulu lompit anggo na deba.” Ganup ruas ni huria dirajumi do jolma na
denggan na songon tano naugan, naboi mambahen marparbue na marratus lompit
boni/ suansuanan na tubu disi. Di tonga ni jolma na songon on tong do godang
naikkon ulaon. Tarlumobi ma i mangaramoti jolma na denggan i asa torus denggan,
asa unang gabe “tungil”, alai asa tongtong HATA Harajaon i subur tubu jala
marparbue na godang na mambahen hajolmaon marhasonangan.
9. Akka
na marpinggol dipinggol ma hata i. Nunga mansai porlu jolma na marragamragam
sinuaeng on maminggol hata harajaon banuaginjang i, na ro sian
pamodaion/pangajaran ni Jesus Kristus. Molo adong na maminggol hata i, dimulai
ma mangula sian tikkion laho patoranghon akka taringot tu Harajaon Banuaginjang
i, na boi mambahen hajolmaon marhasonangan na denggan di tano on. Patoranghon Hata
harajaon i, na boi mambahen godang
prestasi ni jolma patupa akka nadenggan tu hajolmaon. Mangula ma ganup Kristen
(ruas ni Huria) asa tung diantusi hajolmaon on, songon dia do
i-pol-ek-sos-bud-ag-i-p-tek-ling di Harajaon banuaginjang i dohot di harajaon
na di portibi on (misalna di Republik Indonesia na marpilar-opat: Pancasila,
bhinneka tunggal ika, uud RI 1945 dohot NKRI) asa boi masipaampitan. Asa unang
adong bangso on na marnipi lao pajongjong negara agama, manang negara sekuler
murni di Indonesia on. Molo disaburhon Panabur i boni / HATA Harajaon i tu
portibi on, tugas ni ganup pangihut ni Jesus do asa dohot mangaramoti,
mambaboi, dohot mamanen hasil na marratus lompit i. Dipargogoi TUHAN ma Huria i
mangulahon saluhutna i.
Pematangsiantar tgl. 4 Juli 2017. Pdt. Langsung Maruli
Basa Sitorus (Pdt. LaMBaS).