EPISTEL MINGGU IV SETELAH TRINITAS TGL. 19 JUNI 2016: JESAYA 65:1-9

17.11.00 0 Comments A+ a-

JESAYA

65:1  * Angka na so usouso di ahu na sai laon i do mangalului ahu nuaeng, jala halak na so mangalului ahu na sai laon nunga jumpangsa ahu. Ningku do tu bangso, na so pajoujou goarhu na sai laon: Dison do ahu, dison do ahu.
65:2    Sai * hupaherbang do tanganku duansa manipat ari tu bangso na jungking, angka na mandalani dalan na so denggan, mangihuthon * pingkiran lomo ni rohanasida sandiri.
65:3   Tu bangso na tongtong pahehe rimashu di adopanku, angka na mamele di bagasan angka porlak, jala manutung daupa di atas ni angka batu na minasak.
65:4    Angka na hundul di angka parbandaan, jala marmalam di angka liang; angka na manganhon * juhut babi, jala marisi huahua habiason angka saoannasida i.
65:5  Lam didok nasida dope: Disi ma ho, unang jumonok ho tu ahu, ai na badia do ahu martimbangkon ho. Ingkon gabe timus di bagasan igungku do angka nasida, jala gabe api na marsigorgor manipat ari.
65:6   Ida ma, tarsurat do di jolongku: Ndang tagamon sip ahu nda jolo hubaloshon, sai baloshononku do tutu tu ampuannasida.
65:7   Hajahatonmuna sandiri rap dohot hajahaton ni angka ompumuna, ninna Jahowa, angka na manutung daupa di punsu ni angka dolok, jala direhei ahu di atas ni angka robean; dibahen i suhathononku ma upa ni pambahenannasida na jolo tu ampuannasida i.
65:8    Songon on do hata ni Jahowa: Songon tuak nambura binuat jumpang di taguk na baso, gabe didok: Unang ago, ai adong do pasupasu di bagasanna! Suang songon i bahenonku * ala ni angka naposongku, * nda tung saluhut nasida agoonku.
65:9   Jala ahu parohon sian Jakkob boni, jala sian Juda sahalak sitean angka dolokku, ai ingkon jolma na hupillit i manean tano i jala angka naposongku maringanan disi.

TOLU SIBAHENON NI TUHAN JAHOWA:
PASUPASUON NI JAHOWA BANGSO NA PAJUMPANG DOHOT IBANA
BALOSHONON NI JAHOWA PANGALAHO NI BANGSONA NAJUKKING
BONI NI SI JAKOB SIAN JUDA, BANGSO PINILLIT NI JAHOWA MANEAN TANO I
1.      Adong saotikna tolu tirket sejarah ni bangso Israel dohot bangso nahumaliangna namarhahonaan tu bangso Israel tarsirat di balik ni akka panurirangion ni na didok buku Jesaya. Parjolo ma i songon pinaboana di Jes.1:1, i ma sejarah ni harajaon  Juda di pamarentaon ni si Usia (Azarya), Jotam, Ahas dohot Hiskia, akka raja ni Juda. Sazaman ma i dohot si Jerobeam bin Joas, Zakharia, Salum, Menahem, Pekahya, Pekah, akka raja ni Harajaon Israel Utara (Samaria) dohot raja Hosea namangalami  halelekse ni Harajaon Israel Utara (Samaria) taon 722 seb.M. Di Jes.1-39 ma dapot antoon sejarah i. Alai di bagian paduahon ni buku Jesaya on (bindu 40-55), ditaringoti raja ni Persia namargoar Koresh (44:28; 45:1.13), naung lobi saratus taon dung pamarentaon ni si Hiskia, ai di tikki hamumulak ni bangso Israel sian habuangan Babel do mamarenta raja Koresh. Ala ni i gabe digoari ma Jes.40-55 i Buku Jesaya Bagian Paduahon (Jilid Dua) (Deutero Jesaya), jala sian Jes.56-66 boi dadapon do parngoluon ni bangso Israel/Juda naung mulak sian habuangan Babel jala marusaha mambangun hajolmaon nasida di tano Juda. Marduaratus taon i dung mate raja Hiskia, ai dizaman ni akka raja na mamarennta di Persia na ma i, na mambahen tano Juda gabe bagian ni Propinsi Bariba ni Sunge (Efrat). Jadi Jes.56-66 i digoari buku Jesaya Bagian Patoluhon (Jesaya Jilid Tolu) (Trito Jesaya). Jesaya bindu 65 tarmasuk tu Jesaya Jilid Tolu. Di tikki i, bangso Israel mangkonsolidasi  (padimundimun) parbangsoon nasida, dung mulak sian habuangan. Asa diantusi bangso Israel/Juda do ulaon mangkonsolidasi (padimundimun) bangso i, umbahen dipasahat hata panurirangon na tarsurat di Jesaya 56-66 i. Takkas disi dipaboa usaha ni Jahowa mangintegrasihon akka ise na gabe bangso Israel/Juda sipadimundimunon i dohot boha do ari pangapudianna (masa depanna).
2.      Di tikki so dibuang halak Israel na di Israel Utara nunga ndang manjou Jahowa nasida, ala pambahen ni raja Jerobeam bin Nebat. Tarlumobi dung dibuang Raja ni Assyur nasida tu Hala, Habor dohot akka huta ni halak Madai, di tano Mesopotamia, lam dao ma bangso Israel si sampulu marga i sian panjouon tu Jahowa. Nunga gabe songon bangso na so tumanda Jahowa nasida. Ndang hea be manjou Jahowa lobi marratus taon, nang pe pinompar ni si Jakob nasida. Alai dung masa pambuangan tu nasida tu Hala, Habor, Madai di Mesopotamia, gabe adong do sian nasida namangalului Jahowa. Jala laos manogihon bangso na so Israel mangalului Jahowa. Masa pangaluluion nasida tu Jahowa, dung diharuarhon raja Koresh parentana (Edik) (tarmasuk sahat tu Hala, Habor, Madai na di Mesopotamia naung gabe bagian ni harajaon Persia dipatunduk raja Koresh) mangaloas mulak halak Israel sian tano habuangan nasida tu tano Juda laho mambangun Bagas ni Jahowa Debata Na Sun Sokkal i.
Bangso Juda si tolu marga i (Juda, Simeon, dohot Ruben) manjou goar ni Jahowa do nian sian najolo tu tikki ni si Daud, si Salomo, dohot akka raja namangoloi Jahowa di harajaon Juda. Alai adong sian raja ni Juda gabe raja na jukking, na mambahen bangso Juda gabe bangso na jukking, i ma songon raja Ahas, na gabe tudosan pardosaonna, jala ala ni dosana ikkon gabe hona uhum akka raja ni Juda namangganti ibana, jala bangso Juda ikkon gabe tarbuang tu Babel. Songon i nang raja Zedekia, na sai mangalo si Jeremia, jala gabe dohot bangso Israel jukking so tarpasingot ni panurirang Jeremia. Sai dipaherbang Jahowa do nian tanganNa tu bangso najukking i, maksudna nian lao mamasumasu, alai ala hajukkingon ni bangso Juda i, gabe tangan na dipatoltol Jahowa tanganNa na dipaherbang i laho manguhum nasida.
3.      Bangso Israel na dua massam latarbelakang ni ngoluna i, ditamba akka jolma na ro sian bangso na so bangso Israel,  ikkon tarintergrasi (marsaor) gabe sada bangso di tano Juda na marpusat di Jerusalem. Mansai porlu botoon nasida sikap ni Jahowa taringot nasida sude, tarlumobi di situasi na sai marbadai halak Jahudi dohot na mandok dirina halak Samaria, namanuntut, na dohot do nasida bangso ni Jahowa jala ikkon diloas dohot mambangun bagasjoro dohot tembok Jerusalem. Marporangi do nasida ala so boi/ olo nasida tarintegrasi (marsaor) gabe sada bangso. Sian hatorangan on, boi ma botoon ni panafsir otik, boasa pola tung mansai porlu hata panurirangon ni di Jes.65 on dipasahat.
4.      Jahowa man-sambut  (manjakkon di bagasan las ni roha)  akka bangso na so usouso di Jahowa, na so manjou Jahowa hian, gabe mangalului  Jahowa nuaeng jala nasida ro manjumpanghon Jahowa di Jerusalem. Jumpang nasida Jahowa di bagasjoro, naung dipauli muse, inganan ni goar ni Jahowa, naniluluan nasida.  Dison diondolhon hata nuaeng. Didok Jahowa “Nunga jumpang nasida Ahu!” Namarlapatan do i, nunga porsea nasida tu Jahowa, jala nunga ro nasida marsomba dohot pasahat peleanna tu Jahowa di Jerusalem, jala nunga diparsiajari huhut diulahon nasida Patik ni Jahowa. Ndang ditabunihon Jahowa bohiNa tu nasida. Dialusi Jahowa do nasida, di najoujou nasida tu Jahowa, mandok: “TUHAN, didia do Ho? Tangihon hami!” Takkas dipaboa alus ni Jahowa tu nasida, mandok: “Dison do Ahu! Dison do Ahu!” Marulak loni alus ni Jahowa i, asa tung haru takkas dapot ni bangso naung mangalului Jahowa i Ibana.  Dipangaluluion nasida i, molo dung dibege jala diboto nasida didia Jahowa, bahenon nasida ma pergerakan (haheheon) mandapothon Jahowa. Pergerakan i ndang holan parsatokkinan, alai pergerakan  na torus torusan. Ndang songon na jotjot masa di tongatonga ni bangso na satonga ngali satonga las haporseaonna: satokkin hehe (bangkit/bergerak), satokkin nari mellop muse. Haradeon ni Jahowa paboahon diriNa didia tikki didok: “Dison do Ahu!”, mangalehon arah na tontu tu bangso na mangalului Jahowa, asa unang lilu, alai asa pasti jumpang. Didok di Jesaya 55:6 “Sai lulu i hamu ma Jahowa, binsan tarbahen dope jumpang ibana; jou hamu ma ibana, binsan jonok dope ibana. Boasa rikkot luluan Jahowa? Ala songon nidok ni akka panurirang na parjolo i do: “Ai songon on do hata ni Jahowa tu pinompar ni Israel: Lulu i hamu ma ahu, asa mangolu hamu!” (Amos 5:4). “Lului hamu ma Jahowa, asa mangolu hamu! Asa unang dirampok bagas ni si Josep, songon api, jala suda dipangan, hape ndang adong pangintopi di Betel nanggo sahalak” (Amos 5:6). “Lului hamu ma na denggan, unang tagonan na jat i, asa mangolu hamu! Asa tongon Jahowa, Debata Zebaot donganmuna, songon na nidokmuna i” (Amos 5:14). “Lului ma Jahowa, sude hamu, ale angka na unduk roha di tano on, hamu angka na mangaradoti uhumna; lulu i hamu ma hatigoran, lulu i haserepon, anggiat tung diondingi hamu di ari pangarimasan ni Jahowa” (Sepania 2:3). Asa mangolu, asa unang dirampok halak, asa malua sian rimas ni Jahowa di ari paruhuman i, i ma rikkotna mangalului jala mandapot/pajumpang dohot Jahowa.
Di na disuru Jahowa tu tano on Anak HaholonganNa i, i ma Jesus Kristus, na mandok tu saluhut bangso do takkas: “Dison do Ahu!” Di Jesus Kristus do takkas boi jumpang ni akka silului Jahowa didia Debata Jahowa Ama i. Namarnida Jesus Kristus namarnida Jahowa Ama i do. Ala didiri ni Jesus Kristus do Jahowa umbahen didok tu hajolmaon: “Tangihon hamu ma Ibana!” (jaha: Mrk.9:7//Mat.17:5//. Luk.9:35). Hajolmaon sinuaeng mansai lam rikkot tumangihon Jesus  Kristus. Molo manangihon Jesus Kristus hauntunganna mangalobii sian namanangihon Jahowa najolo manang manangihon debata dia pe nahea ditanda jolma. Jumpang ni jolma do di Jesus Kristus hangoluan na sintong di tano on dohot di surgo hasonangan i. Jumpang ni jolma do di Jesus Kristus hasesaan ni dosa; haluaon dohot  akka narikkot di/tu parngoluon siganupari ni jolma dohot tu ngolu partondionna. Jumpang ni jolma do holong ni Jahowa maradophon jolma. Rap dohot Jesus Kristus boi ma jolma mandapot hamajuon di sude panggulmiton ni ngolu ni jolma, tarmasuk hamajuon di paragamaon. Asa denggan hajolmaon i, ikkon ma sude hajolmaon mangalului Jahowa di bagasan Jesus Kristus.
5.      Ndang diparsinta Jahowa sai adong bangso najukking maradophon Jahowa di bagasan Jesus Kristus. Dipaboa do di Jesaya 65:2-7 boha sikap ni Jahowa tu halak/bangso na jukking manang na sai mangalo, na sai mamborontak tu Jahowa. Hajukkingon ni bangso Juda dipajojor di son: (1) Sai mandalani dalan na so denggan. (2) mangihuthon pikkiran lomo ni rohanasida sandiri. (3) sai pahehe rimas ni Jahowa (misalna: sai holan na maralo tu patik nasampulu nilehon ni Jahowa i diula). (4) Mamelemele di bagasan akka porlak. (5) manutung daupa di atas ni batu naminasak. (6) sai hundul di akka parbandaan (sai manghasiholi inganan ni namate, jala gabe sisomba begu). (7) marmalam di akka liang (marbahudung di liang i holan paolooloi debata sileban, manang marguru patasak pamatang). (8) manganhon juhut babi (ai haram do jagal babi andorang so dihalalhon Jesus Kristus). (9) sai marisi huahua habiason akka saoan (bokkor panginuman) nasida. (10) sai paduru donganna dohot paduru Jahowa, ala dietong hasipelebeguonna i ummbadiaan sian Jahowa dohot sian pangihut ni Jahowa.  (11) manutung daupa di punsu ni akka dolok. (12) mangarehei Jahowa di akka robean. Sampuludua dipajojor di Jesaya 65:2-7 tanda ni hajukkingon ni jolma (bangso Israel najolo i) di adopan ni Jahowa. Patut do didok di Jes.1:2: “Hupagodanggodang do angka anak, jala hupatimbul, hape marbalik do nasida sian ahu.” Dohot di Jer.2:8: “Ndang didok angka malim: Didia do Jahowa? Jala ndang ditanda angka na mangaradoti patik i ahu, jala marbalik do angka parmahan sian ahu; jala angka panurirang manurirangi marhitehite Baal, jala diihuthon nasida do angka na so margogo mangurupi.” Pantas do muruk Jahowa tu akka najukking songon i. Haru jolma na normal pe, molo dibereng pangalaho hajukkingon on, pasti ikkon muruk. Lam Jahowa ma. Ai molo sai nidalanan dalan na so denggan, pasti tu hamaupon do ujungna, ndang holan marbustak-bustak manang martukkapan. Molo sai pikkiran sian lomo ni roha sandiri  do niulahon, pasti bentrok do dohot jolma na asing. Ndang marlakku tu hajolmaon akka namarlomolomo. Molo sai mangaleai natoras, mambunu, mangalakkaup, manakko, margabus, manghaliangi arta dohot ripe ni halak do diula, pasti do pisaton ni jolma asing na songon i. Molo sai begu manang sumangot ni oppu do nisomba, nipelepele, ra marbullak do satokkin arta i, alai diparhatoban begu/sumangot i do akka sipele ibana, jala sai mangido tumbal marrumang hosa ni jolma, jala ala ni i gabe pambunu ma na mamele i. Molo sai holan na patasak daging do diula, berarti na martahi do i laho holan marbada, mangasa botohon maradophon jolma naasing, jala papudi uhum. Sipadaoon ni jolma na asing do nasongon i. Molo sai na mambahen sahit ni pamatang dohot sahit ni tondi nang sahit ni haporseaon do dipangan, tontu sega ma hadirion ni jolma na mamangan sipanganon na mambahen sahit i. Juhut babi najolo mambahen sahit do i tu pamatang, tondi dohot haporseaon. Molo sai huahua manang sup habiason (na najis) do diinum sian bokkor panginuman, misalna huahua/sup na marisi narkoba, minuman keras, ai i do na najis, ba huahua i sandiri ma manogu ibana tu hamatean. Molo olo sai paduru dongan, palao Jahowa, i ma Debata na sintong, sian lambungna, ba gabe dipaduru ma jolma na songon i. Napaduruhon do gabe tarduru. Bereng ma, si bahen apartheid do gabe dipaduru (diapartheidhon) di portibi on. Asa unang adong do natarduru umbahen ro Jesus manesa sude ragam ni apartheid, pamulik-mulikon ni diri atas goar agama, haporseaon nang sipanganon. Boi do marsubang, alai na so jadi pulik manang papulikpulikkon diri sian dongan. Molo sai manutung daupa di porlak manang di punsu ni dolok, asa adong na angur anggoon ni akka begu ladang, begu nurnur dohot beguganjang, tontu namamearo akka begu sijahati jolma do na manutung daupa i. Siagoon do jolma panutung daupa na songon i. Ditutung daupa di jolo ni Jahowa asa angur anggoon ni Jahowa, asa mamasumasu do Ibana tu hajolmaon, ndang asa mangago jolma. Molo sai direhei Jahowa di robean, hape Jahowa do siramoti robean asa adong panggagatan, na mangarehei bona ni hasinuron ni pinahanna do jolma na songon i. Ripur do pinahan ni jolma na mangarehei i. Ndang hinata so ripur pinahan i, ai hansit butuhana manggagat duhut na adong di robean i. Mardalan secara alami dope akka pangaeon naginoaran nakkin, na masa tu akka najukking i.  Paminsangon sian Jahowa sandiri umposi dope.
6.      Sikap ni Jahowa tu akka najukking i mansai posi jala tegas: “Ndang tagamon sip ahu nda jolo hubaloshon, sai baloshononku do tutu tu ampuannasida”, ninna Jahowa. “Dibahen i suhathononku ma upa ni pambahenannasida na jolo tu ampuannasida i.” “Hajahatonmuna sandiri rap dohot hajahaton ni angka ompumuna”, ninna Jahowa muse. Uhuman sibahenon ni Jahowa didok: “Ingkon gabe timus di bagasan igungku do angka nasida, jala gabe api na marsigorgor manipat ari.” Tung na hansit do molo tangan ni Jahowa dipaherbang lao mamasumasu hian, alai ala diida bangso sipasupasuonNa i hian mansai jukking, gabe tangan na mamurai, mandabu uhum tangan ni Jahowa i. Nahansit do tu sada hela na ro manopot bagas ni simatuana lao mangido pasupasu sian hulahulana i, hape ala ni jukking ni pangalaho ni helana i, gabe akka hata bura dipasahat hulahulana i tu helana i. Nahansit do tusada namora naung mangalehon godang tu pembangunan ni bagasjoro, hape ala hata sakkababa na jukking sian pamanganna, gabe hata bura na ro sian akka ruas ni huria i tu ibana. Sai unang ma adong nian sian ruas ni Huria Kristen na songon hela ni parhela on dohot na songon namora parsilehonlehon on alai jukking tu donganna. Unang ma gabe bangso na jukking Huria Kristen di adopan ni Jahowa di bagasan Jesus Kristus. Ikkon siramotan jala sijamothonon do pangalaho dohot panghataion, asa tongtong  toruk, serep, sopan, padimundimunhon. Kriteria dohot akka siparrohahonon ni ruas ni Huria Kristen asa unang madabu tu hajukkingon dipatorang do di buku Master Plan ni HKI.
Uhuman tu akka najukking: “ikkon gabe timus di bagasan igung ni Jahowa”, tarmasuk uhuman na mansai posi do i. Asa gabe timus, didok muse ikkon bahenon ni Jahowa najukking i gabe api na marsigorgor manipat ari. Najukking na hona uhum i ma “apina dohot timusna”. Ai tu aha ma api na songon i, so na dipakke mangaloppa manang mamanggang, manang manutung hurakkam. Pansisuluan pe api na songon i ndang denggan. Api na so marguna na ma i, na holan mambahen gabe timus do naditutung i. Aut pintor mate najukking naditutung i, pintor habis do pangaeanna. Alai ndang diloas pintor mate. Sai tong do ibana margelloki, marhansit manipat ari. Sampe suda, baru pe asa mate, di parmate ni api i. Hea do dibahen kaisar Nero dohot kasiar Domitianus di tikki harajaon Romawi uhuman na songon i manguhum halak Kristen, nang pe so adong salana. Tung i nama hansitna. Tuani ma ndang diloas be nuaeng on bahenon ni jolma uhuman na songon on. Holan Jahowa na ma na so boi oraan ni manang ise mandabu uhuman na songon i tu jolma najukking tu Ibana.
Molo gabe timus jolma najukking i, ba gabe na so marlapatan be i. Memang molo paponjothu timus, olo gabe pusok hosa, jala ndang boi berengon dao ai tarambat ala ni timus i. Songon ditikki matutung akka harangan di Riau, Jambi, Sumatera Selatan di taon na salpu. Alai holan ro alogo dohot udan, mago boti do timus i. Asing do ombun sian timus, nang pe sipata sai songon na sarupa rumangna. Ombun gabe udan do, mambahen ugan jala mangolu suansuanan. Ianggo timus do, tung so adong be guna ni i. Memang molo diuhum Jahowa akka najukking dibahen gabe timus, asa tung mago situtu do akka najukking i. Tung inkarnasi pe ndang boi be naung gabe timus i. Jadi tung so porlu do adong akka najukking di tano on. Naporlu adong di tano on, akka na burju, na serep, jala na pantun; akka nakonsisten mangula nadenggan, akka na marintegritas anak Tuhan.  Disakkapi Jahowa do adong boni (turunan/pinompar) ni jolma na porlu adong on tubu sian jolma naniasian ni Jahowa.
7.      Marjasa do akka naposo ni Jahowa mambahen adong jolma naniasian ni Jahowa, jala sian naniasian ni Jahowa i gabe adong na sisa manang pasipasi, na so dohot dirasip manang diuhum Jahowa. Jadi molo lam jukking pangalaho  ni  jolma di portibi on, ikkon lam margiat ma akka naposo ni Jahowa mangajari, manogunogu jolma i asa adong na malua sian uhuman binahen ni Jahowa. Ai dibahen Jahowa sada tudosan: “Songon tuak nambura binuat jumpang di taguk na baso (ditahu na basi/naigar) (di Terjemahan Baru: tandan buah anggur yang masih ada airnya), gabe didok: Unang ago, ai adong do pasupasu di bagasanna! Suang songon i bahenonku  ala ni angka naposongku,  nda tung saluhut nasida agoonku.” (ay.8). Tuak naigar pe tong dope adong gunana. Alai ianggo tuak naung asom, na pamatehon na ma i molo diinum. Sibolokkonon na ma tuak na asom.  Bua ni anggur na marhua pe tong dope adong gunana. Alai ianggo bua ni anggur nalapung, ndang adong be gunana. Sibolokkonon na ma bua ni anggur na lapung.  Alai ianggo tuak na igar manang anggur na marhua, didok ndang bolokkonon. Di hata asli ni Bibel i di hata Heber didok: ka’aser yimmaÅŸe’ hatîrôš ba’eÅ¡kôl (songon parbue na adong dope naboi panganon, ndang bolokkonon).  Ai adong dope naboi sian  i haraphonon patupaon. Didok, ai adong do pasupasu (Heber: berakah) di bagasanna. Aha ma pasupasu di tuak na baso (naigar)? Boi bahenon tuak na igar i campur ni ragi, asa adong pamokmok pinahan. Aha ma pasupasu di bua ni anggur na marhua dope? Boi dope poroon hua ni anggur i lao baen jus inumon.  Jadi akka naposo ni Jahowa (Jesus Kristus) unang  olo mandele lao “manopa” jolma i (tarlumobi “manopa” akka dakdanak) asa anggiat adong dope siharaphonon sian nasida, gabe ndang dohot nasida hona ripas/rasip.  
Sisa (pasipasi) ni Israel na so dohot hona rasip/ripas i ma ikkon mardomu/saor dohot akka naung mangalului Jahowa jala naung pajumpang dohot Jahowa. Ikkon tarintegrasi nasida. Ganup nasida mandok naasing nari bagian ni diri nasida be. Nasida be manghilala jala marpambahenan samasama bangso ni Jahowa, samasama martanggungjawab mambangun  bangso dohot paragamaon.
8.      Adong do sakkap ni Jahowa umbahen na ikkon marsada, tarintegrasi bangso na baru pajumpang manang na baru mananda Jahowa dohot pasipasi ni bangso Juda, na akka ompuna nunga dipillit Jahowa gabe bangsoNa.  Sakkap i, i ma laho patubuhon sahalak na tolap manean (mewarisi) dolok  ni Jahowa, dohot patubuhon sada bangso na pinillit ni Jahowa jala na tolap manean tano i, jala di tonga-tonga nasida boi maringanan denggan akka naposo ni Jahowa. Ala songon hinatahon ni si Jakob taringot tu Juda : “Ndang na meret tungkot harajaon sian si Juda, manang paruhum sian holangkolang ni patna paima ro si Shilo, jala Ibana do ihuthonon ni angka bangso” (1 Musa 49:10), dohot marningot padan ni Jahowa tu si Daud (pinompar  ni Juda): “Ia dung jumpang tingkim mate, marpungu ho tu angka ompum, patindangonku ma pinomparmu dipudim, na ruar sian butuham, tu Ibana ma pahotonku harajaon. Ingkon Ibana pauli sada bagas di Goarhu, jala Ahu pahothon habangsa ni harajaonna ro di salelenglelengna” (2 Sam. 7:12-13), dipatardas Jahowa sakkapna lao patubuhon sada sian pomparan ni si Jakob, sian si Juda, na laho manean dolok ni Jahowa, i ma Jerusalem, inganan ni bagasjoro ni Jahowa, inganan pajumpang akka nabaru mananda Jahowa dohot pomparan ni naung sian najolo mananda Jahowa. Sitean dolok ni Jahowa i do Tuhan Jesus Kristus, na tubu sian pomparan ni si Daud, pomparan ni Juda. Jesus Kristus paimbaru paragamaon ni Jahudi gabe paragamaon na universal, na so marpusat di Jerusalem, alai marpusat di ateate ni ganup jolma. Di Jesus Kristus do mardomu, tarintegrasi naung leleng mananda Jahowa dohot akka nabaru mananda Jahowa (na ro sian bangso Jahudi naung lupa tu Jahowa dohot na ro sian bangso na so Jahudi alai gabe porsea tu Jahowa di bagasan Jesus Kristus). Terintegrasi (marsada denggan marsaor) akka jolma na tolu latarbelakang i.
9.      Marsakkap do Jahowa mambangun sada bangso na pinillitna na tolap manean (mewarisi) tano i (tano Israel manang ’ereÅŸ/bumi/portibi on). Nunga dipillit najolo bangso Israel, pomparan ni si Jakob. Alai manjua do bangso Israel di sakkap ni Jahowa i, ai tung marhansit do dibahen nasida Anak ni Debata (Jesus Kristus), jala tung marhansit do nang sahat di tikkion dibahen nasida akka naposo ni Jahowa na so halak Jahudi.  Ndang tolap ni halak Jahudi manean tano (bumi Israel dohot bumi/portibi on). Ai sahat tu saonari so tolap ni Israel mambahen tano Israel gabe inganan ni halak Jahudi mangolu marhasonangan ala so olo mardame dohot bangso Palestina. Ndatung tagamon tolap ni Israel sisampeltek i lao manean saluhut portibi on. Ala ni i ikkon adong sada Israel Naimbaru laho manggoki sakkap ni Jahowa. Bangso napinillitNa i marharoroan sian nasa bangso di portibi on, jala adong di tonga-tonga ni ganup bangso na adong di tano on. Di bagasan Jesus Kristus dipillit Jahowa do nasida jala gabe sada bangso natargoar “Israel Naimbaru”, na botulbotul imbaru di segala hal. Holan TUHANnasida do na so imbaru, ai Jahowa do TUHAN nasida. Alai panandaon tu TUHAN Jahowa nasasadai tong do dipaimbaru. Dipatakkas Apostel Petrus do hatarpilliton ni akka siihuthon Jesus Kristus, gabe bangso ni Jahowa: “Alai marga na pinillit do hamu, hamalimon na raja, bangso na badia, houm na ginomgomanna, asa tung dibaritahon hamu denggan ni harohaon ni Ibana, naung manjou hamu sian na holom tu hatiuronna halongangan i. Hamu, angka na so bangso najolo, gabe bangso ni Debata nuaeng; angka na so niasian hamu najolo, gabe niasian do nuaeng” (1 Ptr. 2:9-10).  Turgas ni bangso “Israel Naimbaru” i ma manean (mewarisi) portibi on asa boi bahenonna portibi (tano/bumi) on gabe inganan hasonangan ni nasa bangso na adong di portibi on. Ala ni i ikkon usahahononna asa masa dame dang adong porang di akka bangso na adong i. Ikkon usahahononna asa makmur, sejahtera akka bangso na marragam i di hutana be, jala mambahen samajumajuna akka parbinotoan, teknologi laho mambantu jolma i mangolu sonang.  Tarmasuk tu bagian ni ulaon i do umbahen sai digogohon ruas ni bangso ni Jahowa mangula ulaon parbaritanaulion tu saluhut bangso. Turgas namangihut i ma mambahen portibi on gabe inganan didia akka naposo ni Jahowa kerasan tinggal (marlomo ni roha mian) jala boi nasida mandai hasonangan na dibagabagahon Jahowa tu nasida. Ukkuran ni na denggan ngolu ni hajolmaon di sada luat, i ma molo boi naposo ni Jahowa na di luat i mangolu sonang mangulaulaonna, jala sonang panghilaanna, sonang parbalanjoonna, sonang pargaulanna. Akka siusahahonon ni bangso Israel Naimbaru do i, bangso napinillit ni Jahowa di bagasan Jesus Kristus.  Turgas na mangihut i ma mangaramoti portibi (bumi) natineanna i asa unang sega manang disega akka parhuaso na asing. Ramotanna unang sega “nahumaliang” (lingkungan), asa denggan “eko system”, ramotanna asa denggan alogo sipakkeon ni akka namarhosa; asa denggan aek na di darat, na di dolok,  na di sunge dohot na di laut. Siramotanna do asa unang adong sian  natinompa ni Jahowa gabe punu, laos so marpinompar. Siramotan ni bangso Israel Naimbaru do asa unang paponjothu jolma di portibi on. Siramotanna do asa hamajuon ni teknologi mambahen lam so adong jolma dohot hewan na anturaparon, na so dapot mangan, ala mago akka lapangan kerja (pansarian). Diusahahon jala dihasilhon bangso Israel Naimbaru ma manguba sistem panarihonon di haporluan siganupari ni sude hajolmaon/natinompa. Misalna: Sada parusahaan na mamparkarejohon holan akka robot, na boi mangalehon martriliun dollar hauntungan, ikkon wajib manarihon balanjo siganup ari ni jolma marpulujuta halak. Ndang cukup Corporate Social Responsibility (CSR) ni parusahaan na songon i holan persen-persenan ni pangomoan. Sada pabrik makanan na sude digerakkon robot, ikkon manghasilhon sukkup makanan (sipanganon) sepanjang tahun tu sude panduduk na adong diluat i so pola martuhor. Songon i ma misalna. I ma tandana na maringan akka naposo ni Jahowa di portibi (bumi) natinean ni bangso Israel Naimbaru, bangso napinillit ni Jahowa di millenium patoluhon on.  Molo so boi songon i, lao hassur sandiri nama hajolmaon on.  Alai molo marhasil do songon i, tung takkas ma naung gabe pasupasu ni Jahowa nasida tu hajolmaon. Amen.
Pematangsiantar, tgl. 3 Juni 2016.

Pdt. Langsung Maruli Basa Sitorus (Pdt. LaMBaS)