EPISTEL MINGGU XVI SETELAH TRINITAS, TGL. 11 SEPTEMBER 2016: PSALMEN 51:1-10

04.26.00 0 Comments A+ a-

PSALMEN

51:1   Ende sian si Daud.
51:2   Uju na ro panurirang si Natan manopot ibana, dung diparjolma Nai Batseba.
51:3 Asi ma roham di ahu, ale Debata, hombar tu denggan ni basam, sai sesa ma angka pangalaosingku hombar tu godang ni asi ni roham.
51:4   Ias situtu ma ahu buri sian hajahatonku, jala paias ma ahu sian dosangku.
51:5   Ai nunga huboto angka pangalaosingku, jala sai tong do sonson di jolongku dosangku.
51:6   Dompak Ho sambing do ahu mardosa, jala * najat situtu do di matam na huulahon, asa tung * bonar Ho di bagasan pandohanmu, pita di bagasan panguhummu.
51:7   Tongon do di bagasan hajahaton do ahu tubu, jala di bagasan dosa dijangkon dainang ahu.
51:8  Sintong ni roha di bagasan do tongon lomo ni roham, antong pabotohon ma * habisuhon  tubagasan rohangku.
51:9   Sai urasi ma ahu sian dosangku marhitehite * sanggul, asa tung ias ahu; sai buri ma ahu, asa *  sumaksak ahu sian itak.
51:10 Sai patubegehon ma tu ahu hasonangan dohot las ni roha, asa marolopolop holiholi, angka  naung ginopuanmu.
MOLO MARTANGIANG MANGIDO HASESAAN NI DOSA
DIPAMALUM MA SAHIT PARTONDION, DIPAULAK PARSAORAN NAULI TU JAHOWA, NAUNG HONA BURA HIAN, DIPAULAK  GABE HOT TARPASUPASU
1.                  Molo taulakkon manjaha 2 Samuel 12: 1-25 (jala ayat 1-16 gabe turpuk jamita ari Minggu pa-3-hon dung Trinitas, tgl 12 Juni 2016- jala dijaha ma nang hatorangan naung nilehon di bahan jamita tu minggu i), sian i habotoan do, na tung koras do panurirang Natan mangungkap dosa na buni nabinaen ni Raja Daud, ala na dijehehonna si Uria (hakal Het i) asa boi diatur ibana mangoli si Batseba (mantan ripe ni si Uria) sian dalan na denggan diida mata (hombar tu adat dohot uhum natarida), jala ditipahon Panurirang Natan uhum na mansai borat tu raja Daud dohot tu  parripena (tu akka ripena dohot anakkonna). Ala ni pinsangpinsang na koras i, gabe mananda do Raja Daud  di dosa/ hasalaanna. “Nunga mardosa ahu dompak Jahowa!, ninna raja Daud di adopan ni si Natan. Raja Daud malua sian uhum hamatean, alai dakdanak na aneng tubu sian si Batseba ala pangalakkupon ni Daud dohot si Batseba, ikkon mate. Tikki marsahit dakdanak i, dung tubu tu hasiangan on, tumatangis do raja Daud martangiangi, marpuasa ibana, jala pola margulu orbuk simanjujungna di alaman i mangido asa marpangulahi roha ni Jahowa jala diloas mangolu dakdanak i, alai ndang dioloi pangidoan ni raja Daud. Naung didok Jahowa uhuman i, pasti do mardalan. Mate do dakdanak i. Dung mate dakdanak i, hehe do raja Daud sian orbuk i, laho ibana marsuap, marpangir jala ganti pakean, dung i masuk ibana tu bagas ni Jahowa, asa martangiang (2 Sam.12:20). (Bagas ni Jahowa i ma bagas inganan hapeahan ni poti parpadanan; ndang bagasjoro nanibangun ni raja Salomo dope i). Psalmen 51 on ma tangiang ni raja Daud tikki na martangiang i di bagas ni Jahowa i. Dipudian ni ari, dibahen do tangiang on gabe ende panopotion di dosa pangalaosion, di akka kebaktian ni halak Israel. (Nuaeng pe dibahen Huria Kristen ma psalmen on   gabe Endena, ndang holan tangiangna  di kebaktianna) (Tarsirat do nian tangiang on di Ende Huria nomor “Tandai ma au....”  BE No. 171). (Ende sian si David. Uju na ro panurirang Natan manopot ibana, dung diparjolma si Batseba).

Di tangiang ni raja Daud on, na gumodang ditariashon i ma taringot tu panandaon ni si Daud di dosana, nang so dijojori ganup dosana i, dohot elekelekna asa disesa Jahowa dosana i sudena, tarmasuk dosa teanteanan na sahat tu ibana dohot dosa ala ni pangalaho nang ulaonna. Dipangido raja Daud asa dilehon Jahowa tu ibana hasesaan ni dosa, roha naias, hasonangan, habisukon, las ni roha, haimbaruon ni tondi, asa hot boi ibana di jolo ni Jahowa, hot Tondi ni Jahowa di ibana, martondi haringgason ibana, adong di ibana halalas ni hatuaon, asa gabe pangajari ibana tu akka parjahat asa muba rohanasida, asa gabe parbarita nauli dohot sipapujipuji Jahowa ibana, asa  boi dipauli Sion nang parik ni Jerusalem  bahen inganan pameleon tu Jahowa. Ndang apala ditaringoti raja Daud asa diunsat (dibatalhon) Jahowa akka uhuman naung pinasahat ni panurirang Natan tu parripena. Holan on do dipangido ibana: “Sai palua ma ahu sian akka parsapataon mudar, ale Debata, Debata ni hatuaonhu, asa dipujipuji dilaku hatigoranMu.” (Pslm. 51:16). Parsapataon ni pangalakkupon ni raja Daud, nunga mate dakdanak buha baju ni si Batseba. Parsapaton ni mudar ni si Uria, ndang dope masa tikki na martangiang on raja Daud, hape nunga dihatahon si Natan ikkon masa sapata ni i. Dipangido si Daud asa malua ibana sian parsapataon i, tarmasuk adong sian pomparanna, asa adong manorushon harajaon i.

2.      Asi ma roham di ahu, ale Debata, hombar tu denggan ni basam, sai sesa ma angka pangalaosingku hombar tu godang ni asi ni roham (Ay. 3). Di ayat 3 – 7 dihatahon raja Daud akka garis besar ni dosana. Parjolo didok ibana: (a) akka pangalaosionku; (b) hajahatonku; (c) dosaku; (d) na jat naniulahonna; (e) hajahaton binoanna sian hatutubuna / sian inangna pangintubuna. Dosa pangalaosion, i ma dosa ala dilanggar patik/parenta ni TUHAN. Di na marroharoha si Daud tu si Batsebea, dilaosi ibana do patik namandok: Unang ho mangalakkup; ndang jadi haliangan ni roham ... jolma ni donganmu. Hajahaton ni si Daud tikki i, ala diatur ibana pangolionna tu si Batseba mansai cocok tu aturan parbaluon ni sada ina, takkas dialap ibana si Batseba hombar tu adat Israel; hape dibalik ni i, naung adong hian do tahitahi na roa asa boi bahenon ni si Daud si Batseba gabe ripena. Dosa (ulaon na manimbil, melenceng, sian sakkap ni Jahowa mamabhen ibana bage raja) naung diulahon si Daud, i ma na gabe palea sahala harajaon dohot palea Jahowa Sipabangkit Raja, pangalaho ni si Daud i. Disakkapi Jahowa do raja Daud gabe sada raja na sangap situtu di tonga ni akka raja na adong di portibion, jala marhite hasangapon ni si Daud, gabe sangap nang Jahowa di adopan ni sude bangso; hape dibahen si Daud sada tihas na gabe mangorui sangap i. Na jat naniula ni si Daud, i ma nasinuruna i si Joab mambahen si Uria tu porang na sumobu, asa mate di parporangan i si Uria. Dosa nabinoan ni si Daud sian bortian ni inana, i ma dosa ni si Hawa na niwarishonna tu akka ina, jala torus tu akka pomparanna,  i ma giot ni roha mangalului hapistaran sian na adong di portibi on, gabe so dipardulihon larangan na ro sian TUHAN; ndang marguru tu TUHAN be ulaonna.  
Molo adong na martugas matangiang mangido hasesaan ni dosa, ditiru ma songon tangiang ni raja Daud on. Ndang dijojori akka dosa i, alai diakui na adong dosa pangalaosion, hajahaton, panimbilon sian patik/aturan dohot uhum ni Jahowa (Jesus Kristus), jat ni naniula, hajahaton, dohot dosa na tinean sian natoras. Ganup ma akka na mangihuthon tangiang i mangaku dosana be di ganup rumang ni dosa i di bagasan rohana be tu Jahowa. Diboto Jahowa do saluhutna i, nang pe so jojorjojor dihatahon dosa i habegean. I do alana, molo sipartangiang mangido hasesaan ni dosa, ndang humarojor ibana manghatahon tangiangna, alai tenang, lambat, dilehon tikki tu natorop i sanga mandok di bagasan rohana be aha dosana sisesaon ni Jahowa. Misalna: TUHAN, mardosa do hami marhite pangalaosion nami di patikMu  (mangulon ma satokkin), ala ni hajahatonnami (mangulon satokkin); alani akka na jat naung niulahonnami marhite hata nang pambahenannami (mangulon satokkin, (dohot satorusna). Di namangulon i satokkin partangiang, sanga ma akka siihuthon tangiang i, mandokkoni  dosana be di bagas rohana be, i ma akka na rikkot sisesaon ni TUHAN i.

Dielek si Daud TUHAN i, asa olo marasi ni roha tu ibana. Hombar tu patik naginuruhonna, diboto  si Daud do, ia Debata Jahowa, Debata parrimas, siluluhon dosa ni amaama na marsogo ni roha tu Ibana tu pinomparna, ro di sundut patoluhon/paopathon, alai tung parasiroha jala pardengganbasa do Ibana tu akka na manghaholongi Ibana, jala na olo mangaradoti patikNa. Memang, molo dosa maradophon TUHAN i, holan asi ni roha (Heber: hesed; Gorik: eleeson) dohot denggan ni basa (Heber: rehem; Gorik: oiktirmôn) ni Jahowa do na boi mambahen Ibana olo manesa dosa i. Molo so adong be asiniroha dohot denggan basa I di Jahowa, pasti uhum hamatean do na madabu tu pardosa i. Hesed i ma sikap dohot pambahenan na marroha pangoluhon nionjar ni holong ni roha gabe olo mangampuni nasa hasalaan/dosa ni naniasian i. Rehem i ma sikap dohot pambahenan na so baloshonon tu parsala i salana, baliksa tahe dilehon silehonlehon asa boi mulak denggan mangolu parsala i. On ma dipangido si Daud, alasan asa disesa pangalaosionna i. Pangalaosion i di LXX didok anomema = ngolu na so marojahan tu hukum; a = tidak; nomos = hukum; patik/ adat. Molo disesa pangalaosion, marlapatan do i: ndang boanon be tu paruhuman/pengadilan laho manimbangi salana jala manontuhon uhuman ala ni salana i. Molo di lalulintas: ndang hona tilang be.  Sedangkan na so hona tilang nang pe naung takkas hadapotan marsala, songon i na ma luar biasa ni las ni roha ni pengendara di kota on; apalagi ma molo jolma i ndang diuhum nang pe naung takkas tardapot mangalaosi tu patik/uhum ni Debata?! Jadi dibilangbilangi be ngoluna atik tung adong tarddapot mangalaosi patik/uhum ni Jahowa (Jesus Kristus), asa diboto takkas mangido hasesaan ni pangalaosion i. Ai molo so dipangido, torus do i ndang disesa.

3.        Ias situtu ma ahu buri sian hajahatonku, jala paias ma ahu sian dosangku (ay.4). Hajahaton songon taktak do sai lokkot di hulinghuling. Manggoppang do i. Asa boi tanggal taktak, ditukkangi jolma do nuaeng akka sabun na luar biasa canggihna. Ndang holan sabun cuci cap telepon be. Taktak sai mardongan kuman (bibit ni sahit) do i. Panghorhonna, olo na taktakon i gabe kudis-kudison. Molo tarallang ibana, olo gabe menceret, hona typus, disentri, kolera manang hepahitis B na mangallang i. Ala ni i do umbahen ditukkangi nuaeng on sabun pancuci taktak laos sibunu kuman (bakteri/ bibit ni sahit). Songon dettol, lifebouy, dna. misalna. Jala di sude rumahsakit ikkon adong do sabun pancuci tangan na laos sibunu kuman/bakteri, asa unang bali akka sahit.  Hajahaton songon taktak na marisi kuman do i.  Bereng ma misalna hajahaton ni akka tokke narkoba, juara juji, pamerkosa, pambunu, panakko/koruptor. Molo sai lokkot hajahaton i di akka halak on, lam rarat do hajahaton i, akibatna gabe marsahit ma sude hajolmaon. Akka na so hasea tu donganna jolma na ma torus dikarangi akka halak na songon on, asa boi torus hajahatonna i mambahen nasida jaya, jala paula na burju nasida di hatoropan. Mancuci hajahaton ni halak on, ndang cukup be pakkeon sabun biasa. Sedangkan rinso dohot harpic pe ndang mampan be mambahen  ias hajahaton na songon i sian diri ni ganup halak naung songon i. Asa boi tanggal taktak hajahaton i, jala ndang rarat, ikkon adong sok-terapi, ikkon adong na diuhum mate, jala ndang pola maol-maol manguhum mate akka naung martimburak hajahatonna i. Ikkon uttegas dope sian si Duterte (presiden ni Philippina sinuaeng), lao manumpas akka parhajahaton na songon on. Asa mananda nasida ganup di hajahaton nasida i. Molo dung mananda, adong do dalan hangoluan di nasida, molo olo songon si Daud ro tu Jahowa mandok: ias buri sian hajahatonku; paias ma ahu sian dosangku. Ai molo dung do gabe bakko hajahaton i di sasahalak, ikkon Jahowa na ma na tolap mamburi dohot paiashon i sian diri sasahalak i, asa tanggal hajahaton dohot dosa naung gabe bakkona i sian ibana. Naboi bahenon ni jolma paling ma songon naboi antusan sian nanidok  Apostel Paulus, i ma pamarenta mambahen ndang gaitgait podang naniusung ni pamarenta i laho manghonahon uhum tu siulahon hajahaton. (ptds: Rom 13:4). Podang naniusung ni pamarenta i, ikkon untajom sian “podang/hata ni Jahowa” na binoan ni panurirang Natan tu si Daud, na boi mambahen mananda hajahatonna ganup parjahat i, jala ro tu hamubaon ni roha. Ndang cukup songon sinuaeng on, alang na ngalingali – mohop pamakke ni podang ni pamarenta i, gabe diparengkelekkeli akka siula hajahaton i pamarenta dohot Debata. Molo so olo be parjahat na sumalin i mananda hajahatonna asa mulak tu dalam haburjuon/ hadengganon, tumagon ma ndang holan dosana siseaon, dohot ma halakna i disesa. Ai molo sai lam maderder do daging ni jolma i dibahen bibit ni kanker i, haputusan terakhir: ikkon dibolokkon na ma bagian ni pamatang naung maderder i manang diamputasi. Alai ikkon do ingoton, jala molo tarbahen asa boi masa, hata ni TUHAN na mandok: "Dok ma tu nasida: Songon sintongna mangolu ahu, ninna Tuhan Jahowa, tung * na so lomo do rohangku mida hamatean ni halak parjahat i, so ingkon mida hamumulak ni parjahat i tumadingkon dalanna i nian, asa mangolu ibana. Antong sai * mulak ma hamu tumadingkon dalanmuna angka na jahat i! Boasa tung tagonan mate hamu, ala pinompar ni Israel?” (Hes  33:11).

4.             Ai nunga huboto angka pangalaosingku, jala sai tong do sonson di jolongku dosangku (Ay. 5). Martua do jolma naung mamboto pangalaosionna. Alai molo so disesa na mar-wewenang pangalaosionna i, sai sonson do i di jolona, sai ro tu pikkiranna. Masa ma akka surasura na hasit na naeng masa tu ibana. Gabe ndang boi ibana modom, gaor dohot nipina; ndang olo be mangan. Diolati dosana i ibana. Diolati halinuna ibana. Holan akka parjahat sekelas “iu pembunuh”  manang sekelas “arimo riar” do na boi pasamak-samak dirina, mambahen sai hira na so adong pangalaosionna. Memang di zaman nuaeng on, akka parjahat latihan do mambolokkon panandaon ni hasalaan ni dirina, asa unang sai sonson di jolo na akka hajahatonna, molo dung diulahon hajahaton i. Jolma na songon on nunga sahat tingkat ni ilmuna tu tingkat perasaan “arimo riar”, na so merasa bersalah agia otik, nang pe naung sampulu halak jolma diallang, baliksa bangga ibana boi mambahen songon i. Anggo jolma dope parjahat (pangalaosi) i, pasti do makkuling panggora ni rohana, mandok naung mangulahon hajahaton ibana. Akka sibongkar hajahaton, jala naulaonna mangusahahon asa olo parjahat mangaku hasalaan/hajahatonna, ikkon makkuasai ilmu kejiwaan ni parjahat na songon on rumang ni pargumulanna. Asa boi bongkaronna hajahaton ni parjahat i marhite na menelusuri pergumulan ni jiwa ni parjahat i. Parmahan partondion pe ikkon tong do mamaboto ilmu lao mambongkar akka pangalaosion na sai sonson di jolo ni parjahat i. Asa boi dosa ala pangalaosion i tanggalanna sian diri ni parjahat i. Panurirang Natan malo do mambongkar pangalaosion ni raja Daud. Dicaritahon ibana jumolo pambahenan sahalak namora na godang hambingna, alai nang pe songon i, tong hambing ni sahalak napogos rampasonna asa adong seatonna laho lompan panganon ni tamuena. Baru pe asa tumpol didok si Natan, na raja Daud do pangalaosi i. Porlu do adong mangungkap pangalaosion na buni tikki paduadua, huhut paingothon uhuman na ro sian TUHAN ala ni pangalaosion i. Tinggi do memang risiko ni ulaon on tu akka si parmahan partondion, tarlumobi molo aakka sitiop huaso manang sinjata napinarmahan i.  Alai na rikkot botoon, tung jolma sitolongon do na sai dihilala ibana sonson akka dosana di jolona. Mauliate ma di Tuhan Jesus na mambuat akka dosa na sai sonson di jolo ni na ro mangalualu tu Ibana.

5.               Dompak Ho sambing do ahu mardosa, jala * najat situtu do di matam na huulahon, asa tung * bonar Ho di bagasan pandohanmu, pita di bagasan panguhummu (Ay. 6). Mandok na toho do raja Daud dison, na tung holan tu Jahowa do ibana mardosa, jala holan di adopan ni Jahowa do diulahon ibana najat.  Sian barita na disurat taringot tu raja Daud, ndang hea dipaboa dosana manang ulaonna najat tu donganna jolma. Tu Raja Saul na sai mamburu ibana, tung so barani do raja Daud mambahen  najat, ai tung takkas do diboto ibana, tung raja nanimiakan ni Jahowa do rja Saul i. Ndang adong parenta sian raja Daud laho mambunu si Absalom na mamborontak tu amana, raja Daud, baliksa ditonai asa ikkon jagaon ni ni Joab asa unang hona bunu si Absalom. Alai di nahadapotan ibana di dosana na buni, nanimitmithonna i si Uria, takkas do diboto ibana, na dompak Jahowa sambing ibana mardosa, jala i do najat dirajumi Jahowa. Diarophon roha ni si Daud, asa  bonar Jahowa di pandohanNa, jala pita di bagasan panguhumonNa. Somalna, molo adong dosa/hasalaan maradophon jolma, ikkon jolo lao do pardosa i tu jolma i manopoti dosa, i pe asa ro tu adopan ni Jahowa mangido hasesaan ni dosa maradophon Jahowa.  Diboto raja Daud do na so hea sala Jahowa manguhum/mangadili pardosa, alai rikkot didok ibana i di tangiangna, asa haru dioloi Jahowa tangiang pangidoanna.

6.          Tongon do di bagasan hajahaton do ahu tubu, jala di bagasan dosa dijangkon dainang ahu (Ay.7). Pandohan ni raja Daud on patuduhon  na diajarhon do tu ibana taringot tu dosa teanteanan, na niteanhon ni si Adam dohot si Hawa tu sude hajolmaon (pomparanna).  Ndang adong ise pe sian jolma, na tubu sian bortian ni inangna songon “harotas na bontar” (pandohan na naeng paboahon na ias jolma soada noda tikki tubu sina butuha ni inangna). Saotikna bakko hajolmaon i diwarishon si Adam/Hawa tu akka pomparanna i. Jala bakko hajolmaon i ndang songon bakko hadebataon i. Bakko hajolmaon ndang sai sajajar  manang paampitampit dohot bakko hadebataon. Asing do bakko hajolmaon, asing bakko hadebataon, nang pe sipata sarupa goar ni bakko i didok jolma i. Bakko ni hajolmaon i ma bakko na sai naeng super di nasaluhut. Ndang hinata i, ai dileon Debata tu jolma i mandat patunduk tano on dohot mangarajai dekke, pidong rodi sude binatang. Hape gabe dohot do Debata naeng patundukonna, jala naeng bahenonna lobi-super dope ibana sian Debata, umbahen na dipangan parbue ni hau nanioraan ni Debata panganonna. I do dosa tinean ni si Daud. Ai dicoba ibana mambahen ibana jumago sian nasa naadong, ai boi diatur ibana, hira na so mardosa ibana manang tu ise, dinadipasautna i si Batseba gabe ripena. Dosa teanteanan i mangela ibana mammitmithon si Uria. Diakkui ibana sude dosana i. Sikkop ma panopotion ni dosa nabinaen ni si Daud marhite tangiangna on di bagas ni Jahowa, di lambung ni poti parpadanan i. Ndang adong dosana i nadihuphupi ibana.

7.      Sintong ni roha di bagasan do tongon lomo ni roham, antong pabotohon ma * habisuhon tubagasan rohangku (Ay. 8). Jujur do si Daud taringot tu sude dosana i, di pamangan dohot di roha parbagasan (batin)-na. Diboto ibana, hajujuron manang hasintongon ni roha parbagasan na songon i do dihalomohon Jahowa. Ala ni i do umbahen na so adong ditabunihon ibana nanggo sada sian dosana i. Diboto do,  nang pe adong ditabunihon dosana i, tong do diboto Jahowa aha naditabunihon i. Jadi memang ndang marguna manabunihon dosa/pangalaosion di adopan ni Jahowa. Tumagon do sintong dohonon saluhut dosa i tu Jahowa, asa sintong disesa. Marlaba do namanopoti dosana sintong, na jujur mangaku dosa tu Jahowa (Yesus Kristus). Labana, i ma dilehon Jahowa tu roha ni na manopoti dosa i habisukon. Molo dapot habisukon iba sian Jahowa, boi ma muse dumenggan dalanhonon ngolu niba dohot dumenggan mamimpin nadilehon Debata pimpinon.  

8.             Sai urasi ma ahu sian dosangku marhitehite * sanggul, asa tung ias ahu; sai buri ma ahu, asa * sumaksak ahu sian itak (Ay.9). Diulakkon raja Daud muse mangido asa diburi ibana jala dipaias sian dosa i. Alai saonari dipangido pamurion ni dosa i marhite parhohas (alat) na somal dibahen di tikki di bagas ni Jahowa, i ma mamimpishon aek tu na manopoti dosa i, jala  sanggul marata (LAI-TB: hisop) dibahen alatna mamispishon.  Sian hasomalan on do berkembang di pudian ni ari ulaon pandidion, na diantusi adong dibagasanna lapatan manguras dosa, asa ias dosa sian diri ni halak i, jala gabe jolma naimbaru (= jolma naung sinesaan dosana).  Di halak Batak Toba jotjot saksak ni bontar ni itak dibahen tudosan ni na ias situtu. Ala holan boras na bontar do jotjot diitak halak Batak Toba. Molo boras mera do diitak, tontu ndang saksak bontar i, jala ndang boi tudosan ni naias dosana diburi i. Di LAI-TB didok putih seperti salju do. Hata Heber: miseleg ’albyin = baen bontar songon salju. (Laban > ’albyin > Libanon = bontar; ai dolok disi bontar ala ditutupi salju). Di Toba ndang adong salju; itak na bontar do adong. Dipangido raja Daud asa sumaksak dope ibana sian salju manang sian itak na saksak, bahenon ni Jahowa.  Berarti, gabe songon malaikat (surusuruan), na jotjot digombarhon marpahean na saksak bontar. Dongan paragama na asing sai mamakke pakean na bontar do molo lao ziarah mangido hasesaan ni dosa tu pusat ni  paragamaon nasida.  Akka pangihut ni Kristus mandok: Ndang pakkean i patuduhon naung takkas diburi dosaniba jala dipaias iba sian dosa i.  Roha i do, dohot pangalaho do napatuduhon. Molo naung disesai/diburi/dipaias dosana, unang be diulakkon mardosa. Hata ni TUHAN i mandok: "Dung i sai ro ma hamu, asa mardabudabu hita, ninna Jahowa. Tung sura rara dosamuna songon abit bunga dapdap, * bontar do bahenonku songon itak; nang pe rara songon abit hasumba, gabe songon hapas do muse" (Jes  1:18). "Ndang piga dan jumpang Jesus ma ibana di bagas joro, jadi didok ma tu ibana: Atehe, nunga hisar be ho? Unang datdati mangula dosa, asa unang songgop tu ho na umposi!" (Joh  5:14). Molo dung ias, dipartahanhon ma sahat tu ujung ni ngoluna ias sian dosa i.

9.       Sai patubegehon ma tu ahu hasonangan dohot las ni roha, asa marolopolop holiholi, angka naung ginopuanmu (10). Olat ni ayat on do didok sijamitahonon. Alai godang dope di udut ni ayat on dipangido raja Daud. Ringkasna nunga didok di ginjang. Molo nitopotan dosa jala pos situtu roha na basa do TUHAN i mangalehon hasesaan ni dosa i, ikkon pangidoon do tu TUHAN i akka silehononNa asa denggan muse mangolu naung manopoti dosana i. Ianggo so denggan do ngolu ni naung nisesaan dosana, ulakkonon ni i do muse madabu tu dosa. Molo dung malua panakko manang tokke narkoba sian hurungan, ianggo so adong do dalan ni ngoluna, manakko manang  manjual narkoba do i muse. Jadi ikkon pangidoon do rumang ni ngoluniba na boi tarlugahon, dung gabe jolma naung disesa dosaniba. Raja Daud parjolo mangido: asa dipatubegehon tu ibana hasonangan dohot las ni roha. Akka jolma sinuaeng pe ikkon pangidoonna do i. Didok patubegehon  (mendengar) do, ndang mandekdekkon sian langit hasonangan dohot las ni roha i. Didok dongan: “Holan mamboto hasonangan dohot las ni roha i pe, nunga satonga ni parjadina i.” Molo naeng botoon, ikkon adong do napatubegehon. Asa tikkos hasonangan dohot las ni roha na denggan i, ikkon sian Debata Jahowa do ro hata patubegehon i, unang sian portibi on manang sian sibolis i. Ai portibi dohot sibolis pe tong do menawarkan hasonangan dohot las ni roha. Jadi Jahowa holan patubegehon hasonangan dohot las ni roha i do; ianggo realisasina ikkon parjuangan ni na mangido i do.

10.   Molo dung takkas diboto jolma naung nisesaan dosana hasonangan dohot las niroha nadipatubegehon Jahowa tu ibana, pasti do neang holiholina, dungi marolopolop holiholina i dohot tondina. “Marolopolop Tondiki, ai naung ditobus Jesus i....”  (No. 81 HG BE HKI taon 1987).  Hasonangan jala lasniroha ma i molo naung ditobus dosaniba, marhite mudar ni Jesus Kristus. Tung naung marosak (osteoporosis), martipulan (ala kecelakaan) jala marserakan holiholi i, ala na dirosak hinorhon ni dosa i, gabe hibul do i muse, songon holiholi naniida ni panurirang Hasekiel (Hes.37:1-14), gabe sada jolma na pantang mundur laho mangulahon nadenggan.

11.              Di zaman nuaeng on, jolma modern on nunga godang rano jala lam rano. Ai mandok dia dosa, dia na so dosa nuaeng on, nunga maol jolma. Bayangkonma, akka jolma dohot gareja dohot negara na mandok boi kawin jolma na sajenis kelamin, ndang diboto be mandok i dosa. Marnarkoba, korupsi, manggadis jolma, marmainan, ndang didok be dosa, alai dalan ni ngolu na ma ninna akka i. Ala ni i nunga lam lumlam be hajolmaon nuaeng on, nang pe lam tu canggihna akka teknologi segala mansam. Asa unang lam martimburak dosa i:
-          Ikkon takkas do ganup ripe di Huria Kristen mangajari ganup anakkonna mananda dosa dohot dia na sintong/tikkos hombar tu poda ni Jesus Kristus, aha na unang, dohot aha na ikkon. Ikkon botoon ni ganup anakkon i songon dia do mangolu hombar tu patik ni Jahowa (Tuhan Jesus Kristus). Ikkon ajaran ni ganup ripe di Huria Kristen akka anakkonna di jabu martangiang tu TUHAN Jahowa (Jesus Kristus), laho mangido hasesaan ni dosa dohot akka pangidoan na rikkot tu ngolu siganup ari.
-          Ganup pangihut ni Jesus naung magodang ikkon padaohon diri sian akka pambahenan dohot pangalaho dosa, tarlumobi dosa na mambahen marsahit hajolmaon / hakristenon tarlumobi, di Indonesia (ibarat ni dosa marnarkoba, korupsi/manakko, marmainan, marjuji, manjual jolma, mangalakkup dohot mambahen dosa na buni, dohot dosa na asing).
-          Ganup pangihut ni Jesus ikkon marsiajar jala ikkon tolap do martangiang tu adopan ni Jahowa (Jesus Kristus). Tarlumobi ma martangiang mangido hasesaan ni dosana, dohot hasesaan ni dosa ni akka donganna Kristen, na diboto ibana madabu tu dosa. Ikkon masitangiangan akka pangihut ni Jesus, didia pe nasida maringanan (pajonokjonok manang daodao be). Sahat tu nuaeng marpanghorhon na gogo situtu do tangiang ni pangihut ni Jesus, tarlumobi molo dihaburjuhon.
-          Akka si partangiang “Panopotion di dosa” dohot “sipasahat hata hasesaan ni dosa” di tikki maragenda di parmingguan manang di partangiangan manang di kebaktian dia pe, diboto ma akka dosa dia do sipangidoon sesaon ni Jahowa (Jesus Kristus). Unang gait na martangiang i. Molo hurang dicakup na tarsurat di agenda i akka sitangianghonon i, boi do paragenda i mambahen asa dicakup tangiang i sude dosa sipangidoon ni sude parminggu i sesaon ni Jahowa (Jesus Kristus). Sihamauliatehonon ni Huria do, ala nunga godang pandita ni Huria Kristen na manurathon “tangiang panopotion di dosa” dohot “boaboa hasesaan ni dosa”, jala mambahen paraprasena mansai uli, sipata diholangholangi ende na marisi panolsolion di dosa, dohot panghirimon di hasesaan ni dosa. Alai agak jarang situtu dope diloas manjaha “puisi” “Panopotion di dosa dohot Pangidoan di hasesaan ni dosa” di tikki kebaktian i, hape ndang sala i. Porlu do akka tangiang na songon i dipapungu di kantor pusat ni huria Kristen.
-          Mauliate ma di Tuhan i, na sai olo mangalehon hasesaan ni dosa tu akka na ro tu bagasjoroNa martangiang manopoti dosa dohot mangido hasesaan ni dosana be. Molo sai tong disakkui ruas ni huria i dosana nang pe naung dipangido asa di sesa Tuhan i, ndang sala ni Tuhan i be i, molo sai manggopgop dosa i didiri ni nasai manakkui dosana i. Sala ni ibana sandiri na ma i. Alai urupan do akka jolma na songon i (marhite pastoral counceling holistik integratif), asa boi tanggal dosa i sian dirina, unang sai lokkot, asa unang sampe diboan mate dosana i.  
-          Unang lupa akka sipartangiang, na manopoti dosana dohot na mangido hasesaan ni dosana, laho mangido tu Tuhan i akka dia ma pasupasu na rikkot di ibana sian Jahowa (Jesus Kristus), asa adong hangoluhononna, ala  jolma naung nisesaan dosana. Ikkon lam marbisuk na denggan akka pangihut ni Jesus, naung mananda dosana, manopotisa tu Jahowa (Jesus Kristus) jala disesa Jahowa dosana i marhite hagogoon ni mudar ni Jesus Kristus na durus di dolok Golgatha.
-          Mauliate ma di TUHAN (Jahowa) (Jesus Kristus) naung olo manangihon tangiang panopotion di dosa dohot tangiang mangido hasesaan ni dosa, nang pe so pola lao pangihut ni Jesus mangido i di bagas ni Jahowa na adong di Jerusalem. Dioloi Jahowa (Jesus Kristus), na sarupa do di Ibana, mangido di bagasjoro darurat napinauli ni Huria Kristen di  Pispis Ri dohot di bagasjoro na uli jala nabalga situtu di Kantor Pusat, manang di Gareja Bolon na adong di Indonesia, di Eropa, di Amerika, di Israel manang di dia pe tahe.  Haru molo di jabujabu pe marminggu, martangiang disi manopoti dosa dohot mangido hasesaan ni dosa, ditangihon TUHAN Jahowa (Jesus kristus) do i jala disesa dosa i.  Ala ni i do boi tardok: Molo martangiang mangido hasesaan ni dosa, oloan ni TUHAN Jahowa (Jesus Kristus) do tangiang i, jala sesaonNa do dosa i. Ala ni i gabe malum ma nasa sahit ni partondion, hisar ma holiholi mangula akka ulaon, ndang be sai diolati “halinu” ni dosa i be naung disesa dosana, ai sian tikki i mulak denggan ma parsaoranna tu Jahowa (Jesus Kristus) dohot tu donganna jolma. Mulak ma ibana gabe jolma na tarpasupasu, ai bura ala dosa na hea tarlanjur diulahon i, nunga diumpat jala dibolokkon. Martua ma na olo mulak tu Jahowa (Jesus Kristus), dohot na ro mangido hangoluan sian Jesus Kristus, Tuhan i. Amen.
Pematangsiantar, 20 Agustus 2016. Pdt. Langsung Maruli Sitorus (Pdt. LaMBaS).