JAMITA SIAN EVANGELIUM TU MINGGU JUDIKA, TGL 2 APRIL 2017, ROMA 8:6-11
ROMA 8:6-11
8:6 Ai hamatean do harohaon ni daging, alai
hangoluan jala hadameon do anggo harohaon ni Tondi.
8:7 Hamusuon dompak Debata do harohaon ni daging;
ndang olo unduk i di patik ni Debata, ai ndang tarbahensa.
8:8 Alai ndang tarhalomohon Debata angka parroha
daging.
8:9 Alai anggo hamu, ndang be di bagasan daging i,
di bagasan Tondi do, molo tung tutu Tondi ni Debata maringanan di bagasan hamu.
Alai molo so Tondi ni Kristus di jolma, ndang Kristus nampuna ibana.
8:10 Alai molo
Kristus di bagasan hamu, mangolu do tondi ala ni hatigoran, nang pe mate
pamatang ala ni dosa i.
8:11 Alai molo
maringanan di bagasan hamu Tondi ni na manungguli Jesus sian na mate, sandok
pangoluon ni Ibana, naung manungguli Kristus Jesus i, ma nang pamatangmuna na
mate i, hinorhon ni Tondina na mangingani hamu.
NA DIGOKI TONDI NI JESUS KRISTUS, MANGOLU
TONDINA DOHOT ULAONNA
1. Hamuna
dongan sahaporseaon nahinaholongan di bagasan holong agape ni TUHAN Jesus
Kristus. Ganup do hita mananda televisi digital nuaeng on. Mansai
bagak-bagak jala denggan situtu
ditukkangi, jala digadis di akka tokko.
Akka pabrik marlumba mambahen televisi na dumenggan na boi tukkanganna
be. Dibahen pas ukuran ni voltase ni listrik na boi masuk tu televisi i; ndang
patoruhu jala ndang patimbohu. Sandok, holan dicokkon kabel listrik ni televisi
i, galak ma televisi i, jala boi ditakkup siaran televisi sian stasiun televisi
nanihalomohon ni pamakke. Lam tu otomatisna akka pesawat televisi i ditukkangi.
Ndang holan layar datar jala layar lebar be televisi, nunga adong na marlayar
na bengkuk, jala gombaran na pinatuduhonna pe nunga pas songon na masa, martolu
dimensi, ninna. Na denggan situtu ma i,
mangeahi hamajuon ni hajolmaon. Adong do TV na dilengkapi dohot pemutar DVD,
jala akka gombaran dohot suara na di DVD i siberengon di layar TV i molo
dipangolu. Nihatahon i, ala pinahusor di
bagasan roha, ra boi do televisi on bahenon songon gombaran (contoh) ni jolma
na mardaging jala marhosa hangoluan, jala adong jolma na nigokan ni Tondi Porbadia.
Di barita taringot tu panompaon ni jolma,
di paboa, na digana (nadijadihon) Jahowa
(TUHAN) do jolma sian orbuk ni tano, marrumanghon (berwujud) na didok TUHAN i sandiri “tudos tu rupaNa”, “tudos tu
pangalahoNa”. Dung i, diombushon (diullushon) ma tu lubang (bungbung) ni igung ni natinompana i nišmat haya (hosa hangoluan), jala dungi
gabe martondi na mangolu ma jolma (ptds.1Musa 2:7), alai ndang dope
mar-Tondi-Porbadia jolma i. Dung songon i jolma i ditompa, boi dohonon, gabe
sada “makhluk” (natinompa-namarhosa)
naung lengkap ma jolma i (songon televisi na baru haruar sian pabrikna),
jala molo dipangolu (disambungkon tu “arus” na boi masuk tu diri ni jolma i,
nunga rade jolma nabaru ditompa i patuduhon “aha” do na boi berengon ni portibi
on dohot berengon ni Jahowa Panompa i sian jolma i sandiri. Tikki disambungkon
(dicokkon) jolma i ngoluna tu huaso (parenta) na sian Jahowa, dipatuduhon jolma
i ma akka lomo ni roha ni Jahowa. Alai di tikki disambungkon jolma i dirina tu
lomo ni roha ni ulok i, gabe akka rumang pangalaho ni ulok i ma na tarida sian
jolma i (pangalaho pabisuk-bisukkon).
Adong do memang asing ni jolma na baru ditompa i sian televisi nabaru haruar
sian pabrikna. Molo televisi na baru “benda
mati” do, jala ikkon halak do mansambungkon cokna asa masuk arus listrik tu
televisi i, dung i mangoluma, jala boi manakkup huhutn pataridahon siaran sian stasiun televisi dia dipatuduhon,
manang sian pemutar DVD na dilengkaphon tu TV i. Alai jolma na baru ditompa i,
takkas do “benda/makhluk hidup (na martondi na mangolu)” (jala ngoluna ndang songon ngolu ni robot) ditompa,
alai boi do mancokkon (mansambungkon) dirina tu arus dia sambunghononna ngoluna,
jala siaran sian dia sitakkuponna manang sipatuduhononna di tonga ni mangajana
(portibi on). Tu arus na ro sian “Tondi ni Jahowa do”, jala “siaran” sian pusat
siaran” ni Jahowa do dipatuduhon? Manang na disambunghon tu arus ni ulok na mangalirhon arus na maralo tu
arus na sian Jahowa do, jala “siaran” sian “ulok naumbisuk sian nasa natinompa”
i do dipatuduhon? Manang sian “pemutar
DVD” na gabe bagian ni TV i do dipataridahon? manang: sian hadirion ni jolma i
sandiri do na disiarhon? Mamakke bahasa
ni ni Apostel Paulus, sukkunon: Tu dia do jolma i mansambungkon ngoluna? Tu
arus ni Tondi ni Kristus manang tu
“pusat siaran” Kristus do ngolu ni jolma
i dihubunghon? Manang tu arus ni tondi na hodar (tondi ni portibi on) do? jala manakkup,
huhut mansiarhon siaran sian pusat “siaran” nanisiarhon ni akka alo ni Jahowa
do? Manang jolma i mamakke arus na adong di diri ni jolma i sandiri do (na
digoari Apostel Paulus: harohaon ni daging)? Jala mansiarhon
produk-produk (siaran-siaran) na marharoroan sian “harohaon ni daging”-na do
jolma i? Toho do molo didok: “Bahan siaran” sisiarhonon ni jolma (marhite hata nang
pambahenananna) tu nahumaliangna, jolo diolah do i di bagasan diri ni jolma i.
Marragam do jolma sinuaeng on. Asing ni
akka na burju maragama, na burju mangoloi jala manomba TUHAN, na burju
mangihuthon Jahowa di bagasan Jesus Kristus; adong do jolma naung a-religous (naung ndang manganut agama
na adong nuaeng on), adong jolma na ateis
(akka jolma naso manghaporseai adong Debata); adong jolma na so porsea naadong akka tondi (anti animisme), adong do jolma na
so porsea adong sibolis (anti
demonisme). Adong do jolma na porsea
(namarhaposan) holan tu haboion ni jolma i sandiri. Didok halak on: Manang
aha pe na masa di tano on, di diri ni jolma dohot na nihasilhon ni jolma, holan
ala prestasi ni jolma i sandiri do, ndang parsidohot disi akka nanidokna debata/tuhan manang
sibolis manang begu, manang hagogoon dia pe di luar ni jolma. Tung produksi
(hasil) ni niula ni jolma i sandiri do namasa tu dirina, songon i nang sude
baenbaenan na adong di portibi on. Asing ni i, akka baenbaenan ni alam (nature) na ma, ninna akka jolma na
songon on. Alai Apostel Paulus di turpuk on paboahon adong dua massam jolma, i
ma: jolma na mangojakkon dirina tu harohaon
ni daging, dohot jolma na mangojakkon dirina tu harohaon ni Tondi. Ndang ditaringoti di turpuk on jolma na
mangojakkon dirina tu hagogoon ni portibi
(alam, begu, sibolis,
pardebata-hasipelebegu on).
2. Hamuna
dongan sahaporseaon nahinaholongan. Apostel Paulus mandok: Ai hamatean do harohaon ni daging (Yunani: fronema tes sarkos; Latin: sapientia
carnis; Ibrani: maḥašebet
habaśar), Hamusuon dompak Debata do harohaon ni daging; ndang olo unduk i di
patik ni Debata. Tauji ma jo mangantusi aha nanidok ni Apostel Paulus
taringot tu “harohaon ni daging”. Di 1 Kor.3:1-4 didok Apostel Paulus: pardaging (manusia duniawi) manang parroha
hajolmaon. Dipangantusion ni Apostel Paulus, dung marhasil ulok i
mampengaruhi si Hawa, jala dipangan parbue ni hau parbinotoan ni na roa dohot
na denggan na di parsitongaan ni porlak na di Eden, gabe marguru tu habisukon
ni ulok i do si Hawa, jala marhasil muse ibana mambahen si Adam madabu tu dosa
i. Sian mulai i, suan jala berkembang ma
di diri ni jolma i roha daging, i ma roha na sai giot manjua manang mangalo parenta ni
Jahowa Sitompa jolma i. Harohaon ni daging i ma
bakko jahat ni jolma na gok dosa; roha na so lao pikkiranna jala ndang
masihol di ngolu partondion, alai holan na marusaha lao mandapot hasonangan ni
nafsu (hagiot ni daging), jala torus digoki pangantusion na sala taringot tu
Jahowa dohot taringot tu portibi on (Jaha 1 Musa 6:3; Rom 8:3-13; Gal.5:17.24;
6:8; Ep. 2:3; 1 Joh.2:16). Di akka surat
ni Apostel Paulus, mansai godang digoari Apostel i akka hataridaan ni roha
daging i. Misalna di Gal.5:19-21 hataridaan ni roha daging, didok: parmainanon,
hahodaron, pargadombuson, hasipelebeguon, hadatuon, parmusumusuon,
parbadabadaon, pangiburuon, rimasrimas, pargutugutuon, parsalisian, partahitahion,
bunubunu, parmabukon, haormuson jala angka na suman tusi. Di Kol.3:5 didok
hataridaan ni roha daging i: parmainanon, hahodaron, riting ni roha, hisaphisap
na roa, ro di pangahution, i ma pardebataon na leban. Molo mardebata sileban,
marlapatan do i mambahen akka na maralo tu lomo ni roha ni Jahowa (TUHAN) Jesus
Kristus. Di 1 Kor.3:1-4: roha daging (pardaging) mamparangehon: pangiburuon,
parsalisian, tarmasuk marbolatbolat.
3.
Di pandokan “harohaon ni tondi” (Yunani: fronema
tou pneumatos; Latin: sapienta
Spiritus; Ibrani: mašašebet
haruaḥ) diantusi Apostel Paulus, sude nasa pangalaho dohot pambahenan na
hombar tu lomo ni roha ni Sitompa jolma, Jahowa (TUHAN) Jesus Kristus. Mansai
godang do dipandok Apostel Paulus di
akka suratna na di Bibel i taringot tu akka hataridaan ni harohaon ni tondi. Na
tumakkas boi do jahaon i di Gal.5:22: Alai angka on do parbue ni Tondi: Holong dohot las ni roha, dame dohot lambas
ni roha, habasaron, habasaon, haporseaon, halambohon dohot hatomanon. Di
Titus 2:5 didok: mamarangehon hatomanon,
hapormanon, mangaringkoti ulaonna di bagas, marbasabasa, marunduk ni roha
maradophon hamulianna be, unang hona insak hata ni Debata. Jala di Titus
2:12: diulakkon Apostel Paulus mandok akka tanda ni harohaon ni tondi i: Diajari
do hita, asa tasoadahon roha na so daulat
ro di angka hisaphisap tano on, asa taparangehon hatomanon, hatigoran dohot
hadaulaton, tagan di hasiangan on. Tarmasuk tu harohaon ni tondi do:
haporseaon tu Jahowa (TUHAN) Jesus Kristus, panghirimon di hangoluan sogot,
nang haholongon agave, napinodahon ni Jesus Kristus.
4. Hamuna
nahinaholongan! Di adat hajolmaon on pe, akka na so nihalomohon ni jolma, pasti
do ditulak jolma asa unang disegai akka i ngolu ni jolma i. Alai asing do molo
na mar-TUHAN. Molo adong na so lomo ni roha ni TUHAN tarida di hadirion ni
jolma, sai naeng do umpaton ni TUHAN i sasudena i sian diri ni jolma i. Alai
ndang olo jolma i paluahon/mangalokkanghon akka na so lomo ni roha ni TUHAN i
sian diri ni jolma i sandiri. Margolgol do jolma i pasombuhon manggoppang akka
pangalaho harohaon daging i di dirina. Ditulak jolma i do sileon-leon (asi ni
roha) ni Jahowa (TUHAN) Jesus Kristus. Ala ni i lam marmatean ma akka pangalaho
na sian harohaon ni tondi i di diri ni jolma i. Hape akka pangalaho harohaon ni
tondi i do sasintongna na pangoluhon jolma i gabe jolma na sikkop mangolu,
ndang holan asal mangolu. Hamatean nanidok ni Apostel Paulus dison ndang apala
holan marlapatan “mangombushon hosa parpudi”, manang “berpulang ke rahmatullah”, ndang “rest in peace”, manang “ndang be marhosa be, jala ndang be mangguit”,
alai lapatanna parjolo “ (lam) habis akka unsur-unsur hangoluan na tinumpakkon ni TUHAN tu jolma i di
diri ni jolma i”; na paduahon: “ngolu na
so marunsur hangoluan na sian tondi i
be, diuduti ma tu situasi habis hosa
hangoluan na adong di jolma i”, jala dung i na patoluhon: dibolokkon ma jolma naung manjalo hamatean on tu portibi ni
akka na mate” (dunia kematian, manang
alam barzah). Di naroko (alam
barzah) i ma hilalaonna ngingi na patungoripon dohot hahansiton na soada
tudosan ni hansitna.
Molo harohaon ni
daging sai mangela jolma i tu hamatean, jala harohaon ni tondi sai manogu jolma
i tu hangoluan, pasti sai maralo do nadua i di hadirion ni jolma i. “Hamusuon dompak Debata do harohaon ni
daging; ndang olo unduk i di patik ni Debata, ai ndang tarbehensa”, ninna
Apostel Paulus. Nunga dipatiki (ditonai) Jahowa jolma i asa unang dipangan
manang dijama parbue ni hau parbinotoan ni naroa dohot nadenggan na di
parsitongaan ni porlak i, alai laos patik i do na dialo jolma i ala untundukan
ibana tu harohaon ni daging na di dirina, sian nasa tunduk tu patik (tona) ni
Jahowa. Asa sanggup do jolma i mangendalihon harohaon daging na di dirina
umbahen dileon Jahowa Sitompa jolma i harohaon ni tondi tu jolma i. Alai gabe
magopo do sileonleon ni Jahowa on, molo so dipakke jolma inon i laho
mangendalihon dirina, asa tunduk tu Jahowa. Molo boi dipakke jolma i parrohaon ni tondi i
patundukkon parrohaon ni daging na adong di dirina, tung mansai tabo jala dame
huhut sonang ma pamatang nang tondi ni jolma i.
5. Didok
Apostel Paulus: hangoluan jala hadameon
do anggo harohaon ni Tondi. Andorang so
diullushon Jahowa nišmat hayah
(hosa hangoluan) tu bungbung ni igung ni
orbuk ni tano nanitompaNa i, “benda mati” (barang mate/ganaganaan) do natinompaNa
i. Alai dung diullushon nišmat hayah
(hosa hangoluan) tu bungbung ni igung ni
orbuk ni tano nanitompaNa i, gabe nefeš
hayah (makhluk hidup/natinompa na mangolu/namarhosa) ma natinompa ni Jahowa
i, jala digoari ma ibana “jolma”.
Sasintong na, molo didok “jolma” (’adam) pasti ‘makhluk hidup’ manang psychen
zȏsan; living being; living soul; eine lebendige Seele; nyawa
yang hidup, na martondi namangolu,
do napinaboana, i ma na tinompa ni Jahowa Elohim tudos tu rupaNa, tudos tu
pangalahoNa. Hola masuk nišmat hayah tu bagasan na nigana ni Jahowa i, pintor adong
ma “hangoluan” di barang na tinompa ni Jahowa i, na digoari ’adam.
Molo diusehon Jahowa Tondi Porbadia tu ’adam (makhluk hidup na mar nišmat hayah/ na martondi na mangolu
i), lam takkas ma hangoluan na sian Jahowa ditumpakkon tu jolma (’adam) i. Kombinasi
ma hangoluan na dihorhon nišmat hayah dohot hangoluan na dihorhon (ditumpakkon)
Tondi Porbadia na songgop tu diri ni ’adam i. Disi ma masa hadameon di diri ni
jolma, namartondi namangolu jala nadisonggopi Tondi Porbadia i. Ai ndang maralo
be hadirion ni jolma na marharohaon tondi tu harohaon ni tinumpakkon ni Tondi
Porbadia tu diri ni jolma i. Harohaon daging na gompang di diri ni jolma i
patalu diri tu harohaon ni tondi dohot harohaon tinumpakkon ni Tondi Porbadia
na ro tu jolma i. Molo sai mangalo harohaon ni daging i, nang pe naung ro Tondi
Porbadia laho patundukkon ibana, gabe mardosa tu tondi Porbadia na ma goaron
jolma na songon i. Alai martua jolma na patunduk harohaon ni daging na adong di
dirina tu hagogoon ni Tondi Porbadia i.
Ala hatundukonna i, tung takkas mambahen masa hadameon di diri ni jolma i.
Mardame harohaon ni dagingna tu harohaon ni tondina nang tu harohaon na tinumpakkon ni Tondi Porbadia. Selaras
na tolu i. Jadi sehat ma jolma i di partondion, di pardagingon dohot di
haporseaon, jala mangolu ma panghirimonna, huhut tulus ma holong ni rohana.
6. Marragam
do tondi na adong di portibi on. Deba sian massam ni tondi i: (1) tondi na
tinompa ni Jahowa jala dibahen Jahowa di bagasan diri ni jolma (Sak.12:1);
(Tondi na denggan sian Jahowa (1 Sam.10:10;
16:13); (3) tondi na jahat sian Jahowa (1 Sam.16:14); (4) Tondi ni
Jahowa (Jes.61:1); (5) Tondi ni Jahowa (na digoari: Tondi ni habisuhon dohot
hapistaran, Tondi ni panuturion dohot hagogoon, Tondi ni parbinotoan dohot biar
maradophon Jahowa); (6) Tondi ni Kristus (na tong digoari : Tondi Porbadia;
Tondi Pangondian; Tondi Pangapulon); (7) tondi na hodar (tarmasuk ma tuson:
beelzebul; sibolis; begu; ilah-ilah; dewa-dewi; debata sileban). Nanidokna di hata
Indonesia “jiwa” (Junani: psykhe) ndang manghamham lapatan ni tondi (Ind: roh;
Junani: pneumatos). Di hata Heber: jiwa
manang tondi tong do didok ruaḥ, na tong adong lapatanna alogo, angin. Ndang adong hata Batak na
pas tu jiwa (psykhe). Diboto halak
Batak, martondi do ganup jolma, i ma tondi na adong di bagasan diri ni jolma i,
na dilehon Jahowa di tikki panompaonna. I do na dipakke jolma molo manghatai tu
Sitompa jolma; jala i do parhitean ni Jahowa (Sitompa jolma) manghatai jala
songgop tu jolma. Jesus Kristus manjanjihon
na usehononNa Tondi Porbadia tu akka siihuthon Ibana laho mandongani
dohot mampargogoihon nasida, dung manaek Ibana tu banua ginjang (Joh. 14:15
dnm; 16:4 dnm). Namasa di ari Pentakosta di Jerusalem taon 33 hataridaan ni
hagogok ni janji ni Jesus. Sian mulai i, dihaporseai pangihut ni Jesus do, na
torus do ro Tondi ni Jesus manonggopi akka jolma na olo mangihuthon Ibana, tarmasuk
akka tu akka Kristen na di Roma.
7. Alai anggo hamu, ndang be di bagasan daging
i, di bagasan Tondi do, molo tung tutu Tondi ni Debata maringanan di bagasan
hamu. Alai molo so Tondi ni Kristus di jolma, ndang Kristus nampuna ibana Alai molo Kristus di bagasan hamu, mangolu
do tondi ala ni hatigoran, nang pe mate pamatang ala ni dosa i. Di apostel
Paulus, huria dohot parhalado ni Huria Roma i ma akka jolma naung di bagasan tondi ni Kristus, ndang
be di bagasan daging. Ai ndang tarbahen sasahalak porsea tu TUHAN Jesus
Kristus, ianggo so disonggopi jala ditogutogu Tondi Porbadia, jala dijakkon
Hata ni Jahowa (TUHAN) Jesus Kristus, na gabe barita nauli tu saluhut
hajolmaon. Ala Tondi ni Kristus maringan
jala manggomgom huria Rom, Kristus ma nampuna nasida. Punguan ni Kristen na di
Roma digoari HURIA (Ampuna ni Kyrios/Tuhan). Tanda ni na gabe ampuna ni Kristus
nasida, hatigoran ni Kristus ma na gabe hatigoran di bagasan ngolu nasida,
ndang be hatigoran ni adat dohot uhum ni halak Romawi manang Junani sinajolo i.
Hatigoran ni Kristus i ma hatigoran na gabe ruhut ni parngoluon, na marharoroan
sian Hata, poda dohot uhum ni Jahowa (TUHAN) Jesus Kristus, na marlakku di
ngolu ni jolma di portibi on dohot di banua ginjang. Hatigoran ni Jahowa
(TUHAN) Jesus Kristus do na manariparhon jolma (siihuthon Jesus) na mangolu di
portibi on mangalewati hamatean ni pamatang na masa di hasiangan on, asa
mangolu jolma na porsea i di hangoluan na marhasonangan di surgo (banua
ginjang) i. Di bagasan pangantusion na songon on, ikkon kombinasi do ngolu na
marguru tu panogunoguon ni Tondi Porbadia dohot panogunoguon ni Hata ni Jahowa
(TUHAN) Jesus Kristus. Mate pe pamatang i, ndang be mate lao manuju portibi ni
akka na mate, alai mate ni pamatang
marlapatan ma i mananggalhon ngolu na di portibi on, asa soluk tu ibana ngolu
na sorgawi.
8. Tondi
ni Jahowa do manungguli Jesus Kristus sian namate, umbahen na mulak mangolu
Ibana di ari patoluhon dung mate tarsilang Ibana. Tondi ni Jahowa do na songgop
tu Jesus Kristus di tikki na tardidi Ibana di Batangaek Jordan. Tondi ni Jahowa
do na mandongani Jesus Kristus saleleng na mangulahon ulaonNa Ibana di
hasiangan on. Di na dijanjihon Jesus Kristus
leononna TondiNa, Tondi Porbadia, tu ganup naporsea jala namangihuthon
Ibana, na marsakkap do Ibana, asa ganup pangihut ni Jesus pasti donganan jala gokan ni Tondi Porbadia do, sian
mulai tardidi ibana sahat tu tikki ibana mananggalhon ngolu na di tano on jala
mangalakka ibana tu surgo (Paradaiso), inganan ni Jahowa (TUHAN) Jesus Kristus.
Sintong do nanidok ni Apostel Paulus dison: Alai
molo maringanan di bagasan hamu Tondi ni na manungguli Jesus sian na mate,
sandok pangoluon ni Ibana, naung manungguli Kristus Jesus i, ma nang
pamatangmuna na mate i, hinorhon ni Tondina na mangingani hamu. Dikategorihon
Apostel Paulus do pamatang na so disonggopi Tondi Porbadia tu pamatang na mate, i ma pamatang na sai
marguru tu harohaon ni daging. Pamatang na mate (Junani: thneta somata; Latin: mortalia
corpora; Heber:gewiyyotekem hammetot;
tubuh yang fana; Jerman: sterblichen
Leibe), i ma daging na marroha daging, na so marisi parrohaon ni tondi. Marhite
hagogoon ni Tondi Porbadia, margogo ma tondi na marisi parrohaon ni tondi,
mamarenta daging na marisi parrohaon ni daging i asa tunduk tu patik (HATA) ni
Jahowa. Asa isi ni daging i akka pangalaho parrohaon ni tondi. Akka pamatang na
tunduk tu tondi napinargogoan ni Tondi Porbadia, i ma na lolos sahat tu na mate
di bagasan Kristus. Jala “namangolu do ganup na porsea di Ahu (TUHAN Jesus
Kristus) nang pe mate ibana”, ninna TUHAN Jesus Kristus. Martua ma ganup na
porsea tu TUHAN Jesus Kristus, na niondihon ni Tondi Porbadia i, asa monang
maralohon dirina na marroha daging, jala boi sahat tu ujungna hot di haporseaon
dohot panghirimon na sinuanhon ni TUHAN Jesus Kristus di dirina. Mate (manang
diombushon pe hosana na parpudi) di portibi on, holan dalan lao tu surgo
hasonangan i do ibana disi. Songon i ma dalan ni Jahowa (TUHAN) Jesus Kristus
mangaluluhon (mangalehon haadilon tu)
akka naporsea i di portibi on. Selamat di hita ganup na pasti manjalo
ngolu na denggan di tano on jala ngolu na sonang di surgo hasonangan i. Amen.
Lam pabagas ma jamita i marhite na mangantusi Epistel tu minggu on: Hesekiel
37:1-4.
Pematangsiantar, tgl. 11 Maret 2017. Padt. Langsung
Maruli Basa Sitorus (Pdt. LaMBaS).