JAMITA SIAN EPISTEL TU MINGGU XIII DUNG TRINITAS TGL 10 SEPT 2017
MATEUS 18:15-20
18:15 Alai molo
mardosa donganmi, topot jala ajari ibana, holan hamu padua. Molo ditangihon ho,
dapot ho do ibana gabe donganmu muse.
18:16 Alai anggo so
ditangihon ho, arahon ma donganmu sada manang dua, asa hinatindangkon ni dua
manang tolu halak nasa hata.
18:17 Alai molo so
ditangihon nang nasida, paboa ma tu na sahuria i. Molo so ditangihon nang huria
i, etong ma ibana songon parbegu jala sijalobeo.
18:18 Situtu do na
hudok on tu hamu: Nasa na niihotanmuna di tano on, hot ma i tarihot nang di
banua ginjang, jala nasa na pinaluanmuna di tano on, saut ma i malua nang di
banua ginjang.
18:19 Angkup ni i
hudok ma di hamu: Molo mardos ni roha manang dua sian hamu di tano on
tumangiangkon manang hata dia pe, jaloonmuna do i sian Damang na di banua
ginjang i.
18:20 Ai anggo pungu dua manang tolu pe marhitehite
Goarhu, sai dongananku do nasida.
MANGARAMOTI
ASA HOT SATIA DONGAN I TU JESUS, JALA MANGUSAHAHON NAUNG SANGA MARDOSA I ASA
TONG MULAK SATIA MENGIHUTHON JESUS
KRISTUS
1. Hamuna
dongan sahaporseaon na hinaholongan di
bagasan holong na sian Jesus Kristus. Ganup agama do ampuna turgas
mambahen akka pangihut ni agama i hot
tongtong pangihut ni agama i jala molo
boi asa tong aktif jala ringgas ruasna i manyebarluashon poda ni agamana i laos
mangajak akka jolma asa masuk gabe pangihut ni agamana i. Tarlumobi agama na misioner na sai torus manindangi, jala karejo
asa lam godang pangihutna jala ndang adong na lari manginggalhon agamana i. Marragam
do cara-cara ni ganup agama i lao mambahen asa hot ruasna i satia sahat tu na
mate maragamahon agamana. Adong do na mambahen aturan: “Manang ise na murtad
bebas dibunu!” Ala ni aturan on mabiar pangihut nio agama i murtad.
Paling-paling lao mate ibana dibahen ibana wasiat mandok: Molo mate au ikkon
pangula ni agama A mananom au ala diboto ia agama A i do dalan nahumatop lao
mambahen masuk tu surgo nahinasiholanna tikki di ngoluna. Wasiat na songon i
maol do dijua akka pomparanna jala diloas pomparanna sian agama A mananom
namate i. Molo agama Kristen ndang songon i dibahen asa hot ruasna setia
mangihuthon Jesus Kristus sahat tu ujung ni ngoluna be. Dipodahon Jesus Kristus
dohot pangihutna do molo mangihuthon Jesus Kristus ikkon sian haputusan pribadi
na merdeka do, jala ndang ala na ikutikutan manang nadipaksapaksa halak. Ganup
do merdeka tikki mangihuthon Jesus alai diorai mamakke hamerdekaon i laho
mambahen dosa. Mardeka do ganup pangihut ni Jesus manang gabe aha ibana alai
ndang boi merdeka manang marlomolomo mambahen sibaenon/siulahononna. Manang ise
na maninggalhon Kristus tarrajumi ma ibana na mardosa tu Tondi Porbadia, jala
taretong ma ibana jolma na mamillit “hamatean na salelenglelengna”
jambarna di tano on dohot di portibi na
imbaru sogot. Di tikki ni Jesus sandiri pe, sai adong na na “murtad”
maninggalhon Jesus. Alai ndang diripashon Jesus nasida. “Lan ma angka siseanna
i manundalhon Ibana olat ni i; ndang be didongani nasida Ibana” (Joh.6:66).
(Ala ni ayat on do umbahen na gabe subang nonor 666 di halak Kristen aia
paboahon akka jolma na manundalhon Jesus do nomor na songon i). Alai lambok do
Jesus manukkun akka na dilambungna i dope:
“Dung i didok Jesus ma mandok na sampuludua i: Nda tung dohot hamu naeng
laho?” (Joh.6:67). Ikkon ma nian ganup Kristen i mangihuthon si Simon Petrus
mandok: “Tung tu ise ma hami laho, ale Tuhan? Di Ho do hata hangoluan
sisalelenglelengna! Jala nunga huhaporseai jala hutanda hami: Ho do na badia ni
Debata!” (Joh.6:68-69). Ndang be diparsinta Jesus adong sian akka pangihutna i
songon si Judas Iskariot, i ma sisean ni Jesus na gabe “sibolis” na manjehehon
Jesus Kristus (ptds. Joh.6:70.71). Asa unang adong sian pangihut ni Jesus na
gabe “sibolis”, ikkon ma ganup Kristen mangulahon tugas mangaramoti akka siihuthon
Jesus satia tu Jesus sahat ro di ujung ni ngoluna jala marusaha asa akka na
manundalhon Jesus gabe mandompakkon Jesus jala mulak gabe pangihut ni Jesus
Kristus.
2. Manuntashon
masalah “dosa” dohot “molo madabu jolma tu dosa”, on ma ulaon na mansai borat,
jala manuntut mamakke bisuk/hikmat na
mansai luarbiasa. Dosa na dimaksud dison
i ma dosa pambahenan. Dosa na marlapatan
pambahenan na manimbil sian ruhut ni ngolu na niaturhon ni Jahowa Jesus Kristus
jala manimbil sian ruhut na diaturhon ni huria gabe ruhut ni parngoluon ni ruas ni huria. Contohna:
dosa ala mardebata sileban; dosa ala menghina goar ni Jahowa Jesus Kristus;
dosa ala manggugai parmingguon; dosa ala korupsi/manakko; dosa ala mangaleai/
mamorso natorasna; dosa ala ni pargabuson/mandok hate speech (hata sogo ni
roha) ala holan marhata hoax; dosa ala sai marboruboru i; dosa ala sai mangago
ngolu ni jolma marhite na mantigatigahon narkoba; dosa ala sai marjujii; dosa
ala sai holan na tenggen; dosa ala manghina negara; dosa ala sai mamodahon poda
na so hombar tu poda ni huria; dosa ala
ndang mangantu-rehon ngolu ni anakkonna manang rumatanggana; dosa ala
mamfitnah, manolonnolon. Godang dope
massam ni dosa na diulahon ruas ni huria jala rikkot usahahonon asa mananda na mangulahon
i di dosa naniulahonna. Aturan siparrohahonon ni ganup pangula ni huria na
trjou jala dipatunggung lao mangusahahon asa mulak pardosa tu dalan na sintong,
i ma: “Ndang jadi uhuman joma ianggo so takkas salana!” Jadi ikkon takkas do ulahonon ni ganup pangula
ni huria i turgasna “mammatamatai, marmahani, dohot manogunogu” ruas ni huria i,
asa unang sala pangula ni huria i mandok ruasna i nunga madabu tu dosa.
3. Tolu
tahap siulaon ni pangula ni huria sampe sahalak pardosa mananda dosana, molo
tung mansai jogal si pardosa i jala maol situtu paulakon tu dalan na sintong,
manang tung mansai jogal ndang olo manolsoli dosana. Tolu tahap andorang so
vonnis di tahap parpudi. Tahap parjolo i ma pangula ni huria (sipanogunogu i ma
sintua, manang guru huria manang pandita) manghatai paduadua dohot sipardosa i.
Di parjumpaan i, sipanogunogu i mamakke sude hamaloonna laho mangungkap dosa ni pardosa i, asa sampe olo pardosa i
mangaku pambahenanna, jala olo marjanji na so ulahononna be pangalaho na songon
i. Sada tiruan nunga dipatuduhon
panurirang Natan tikki lao ibana pasingothon raja Daud taringot tu dosa ni raja
Daud. Parjumpaan opat mata i dipakke panogunogu ma boi manghatai sian roha tu
roha di bagasan holong na mamolin dohot si pardosa i. Dipaingothon ma na tung
porlu patuduhonon ni pardosa i sada tiruan tu huria i marhite na olo ibana
pauba rohana, jala ala ni i gabe marhasonangan ngolu ni huria i, ala nunga diselesaihon
parsoalan na gabe batu partuktukan di tongatonga nasida. Las ni roha na luar
biasa ma masa di parjumpaan i, molo pintor olo do pardosa i mananda hasalaanna,
jala molo songon i, dibahen panogunogu i ma “absolusi” (pangampunion ni dosa)
di tikki i sandiri. Boi juo do tolu tu
lima hali parjumpaan opat mata i, baru pe asa tarida hasilna: “sukses” manang “gagal”.
Molo gagal tahap
parjolo i didok Jesus asa baenon ni panogunogu i parjumpaan na mangihut, alai
nunga rap dohot sada manang dua halak donganna panogunogu. Haroro ni akka
panogunogu on lao patuduhon na tung holong do roha ni parhalado ni huria i tu
ruas na mardosa i. Jala na tung mansai denggan do ngolu ni pardosa i di tonga
ni huria molo olo ibana mananda dosana jala ngolu ni parhuriaon i pe gabe
mansai denggan molo olo pardosa i patuduhon haoloonna mananda dosana dohot
manolsoli dosana i. Di parjumpaan i masitukkoltukkolan ma akka panogunogu i di
bagasan halambokon dohot holong manghatai tu pardosa i huhut patoranghon boasa porlu ibana maninggalhon pangalaho dosa
i huhut paboahon boha jalan keluar sian hadosaon i asa mulak denggan ngolu ni
naung mananda dosana i jala denggan parhuriaon i. Molo dijakkon pardosa i do
sosososo ni akka panogunogu i jala olo ibana mangaku dosana i di parjumpaan i,
dipatupa ma disi absolusi
(pangampunion ni dosa) jala barita pemulihan ni na mardosa i naung disesa
Jahowa Jesus Kristus dosana i. Boi juo do tong ikkon adong parjumpaan na songon
on tolu tu lima hali parjumpaan baru pe asa adong tarida hasilna: Olo do
pardosa i mananda dosana manang na ndang. Saleleng ni tikki panogunoguon i, na mungkin
manghabishon tikki tolu tu onom bulan, takkas ma dimatamatai songon dia do
ngolu ni pardosa i, lam martakkang do manang lam dipadao do dirina sian dosa
naung niulahonna i. Molo lam martakkang do pardosa i, baru pe asa laporhonon ni
akka panogunogu i tu majelis ni huria, aha naung niulahon nasida manogunogu
pardosa i alai ndang diterge. Majelis ni huria ma manontuhon, andigan ma
patupaon ni huria i partangiangan laos panogunoguon di bagas ni pardosa i. Andorang
so dapot tikki partangiangan i, dipangido ma sude ruas ni huria i mamboan si
pardosa i di bagasan tangiang, asa anggiat
diukkap rohana mananda dosana jala sa unang mago hosana, ala ni
takkangna ndang olo pauba roha.
Marlas ni roha na
huria i, molo dijakkon keluarga ni pardosa i do patupaon partangiangan di bagas
nasida. Siarsakhonon, molo ditulak keluarga i do rencana i. Molo adong
penolakan diusahahon ma manang piga hali nari mangido asa olo parjabu i
(pardosa i) manjalo patupaon partangiangan di bagas nasida. Tung diharaphon
huria do, keluarga ni pardosa i ndang manulak partangiangan i, songon tanda ni
na so setuju nasida tu dosa naung diulahon pardosa di keluarga nasida i.
Di parjumpaan
tahap na patoluhon on, ikkon patuduhonon ni huria do, ia haroro ni huria
manopot pardosa i tung nionjar ni holong
ni roha do, nionjar ni sihol ni roha ni huria i, dosa naung tarjadi i boi resmi
disesa jala diampuni huhut tanggal sian diri ni pardosa i, asa unang sai
partuktukan i di ngolu parhuriaon. Molo boi do masa partangiangan i barita
nauli ma dijamitahon parjamita, ndang barita panguhumon, alai barita las ni
roha ni pardisurgo dohot huria molo olo pardosa mananda dosana jala mulak tu
dalan na sintong hombar tu poda ni Jahowa Jesus Kristus. Haoloon ni keluarga i
manjakkon partangiangan i, nunga sada tanda i tu huria na olo do hot keluarga i
rap sahuria dohot huria na ro manopot nasida. Dipatupa ma absolusi tu pardosa i di tikki partangiangan i. Alai molo ditulak do panopoton ni huria i,
arsak bolon ma i di huria i alana ikkon pasangon ni huria i ma huaso nanileon
ni TUHAN Jesus Kristus tu Huria i i ma mandabu uhuman partondion dohot uhuman
parhuriaon tu pardosa i. Unang dohot akka jolma na so mardosa di keluarga i
hona uhuman. Jala dipaboa ma ia huria sai tedek do manjakkon akka pardosa na
mulak mananda dalan na sintong i. Nang pe naung hona uhuman pardosa na di keluarga
i, tong do keluarga i di bagasan pangaramotion ni huria i. Asing ma molo gabe
pinda huria nasida tu huria na asing. Di naditulak pardosa i absolusi na niandarhon ni huria rajuman
ma pardosa i songon “parbegu” manang
“sijalo beo” i ma jolma na ikkon
usahahonon gabe pangihut ni Jesus Kristus. Molo didok parbegu dos ma i tu akka jolma paragama na asing, na anti-kristus,
na atheis, na areligious, manang na so maragama. Tu keluarga i na ma pasahaton
turgas manogunogu jolma na so olo bertobat
i anggiat muba rohana. Molo didok sijalobeo
i ma akka jolma na sai mangalului hauntungan sian akka ulaon na geduk,
paotootohon, uang sisip jala ala ni i
gabe jolma na sai ikkon manat na ma Kristen na asing margaul tusi.
4. Diondolhon
Jesus do mandat nanilehonNa tu huria
i mangulahon panogunoguon na songon i. Mandat na parjolo i ma mandat mangihot
(mangarahut) dohot mangalopas (paluahon). Mandat mangihot (mangarahut) i ma
mandat padalanhon huaso ni TUHAN Jesus Kristus mandok tu sasahalak manang tu sapunguan
jolma, naung dijakkon TUHAN Jesus Kristus nasida tu harajaon banua ginjang i
jala sude nasa dosa na hea diulahon ibana (nasida) nunga disesa saluhutna. Sian
mulai tikki i ibana (nasida) ditontuhon gabe panean (pewaris) sude arta dohot
tanggungjawab nanileon ni Jahowa Jesus Kristus tu ganup pangihutNa. On do
mandat najumotjot diulahon huria i marhite pandidion, malua sian panghakkungi,
mangalehon absolusi (pangampunion ni
dosa), dohot tikki manjakkon namanopoti dosana; di tikki pamasumasuon ni na
mamukka pardongan saripeon; dohot di tikki pasahathon na mate tu tangan ni
Jahowa Jesus Kristus (mananom na mate). Alai dos do nakkokna dohot tuatna,
dilehon Jesus do mandat mangumpat akka naung pinasahat ni huria i tu sasahalak
(tu punguan ni jolma) i ma mangharhari naung niihothon ni huria i tu jolma i, ala
jolma naung manjalo warisan na sian TUHAN i gabe murtad sian dalan ni Jesus
Kristus. On ma nidokna mandat mangalopas (paluahon/mangharhari) jolma i sian
harajaon banuaginjang manang harajaon ni Jesus Kristus. Tung jarang do diulahon
huria mandat on. Paling-paling ma najumotjot dipadalan mandat on tu akka
pangalakkup, naung takkas mangulahon
dosa pangalakkupon (misalna: sorang anakkon ni sasahalak sian na so ripena na
sah). Ianggo tu akka pardosa na asing nadidok di ginjang i tung jarang do
diulahon huria. Misalna: mancabut pasupasu parbagason naung pinasahat ni huria
tu pasangan suami isteri na torus-manorus mangaleai parrumatanggaon nasida jala
torus holan na panirangnirangon. Ndang diulahon huria manirang suami isteri na mangalaosi janji parpadanan
ni parrumatanggaon nasida. Sasintongna Pengadilan Huria marhak do mamutus
ihotihot parrumatanggaon ni na sai panirangnirangon. (Gabe jumago berengon sian
huria i Pengadilan Adat manang Pengadilan Negeri manang Pengadilan ni Agama na
asing). Holan sada Huria na adong di Swiss do naung hea mangulahon mandat
mangalopas/mangharhari parrumatanggaon naung hea diihot huria i atas nama TUHAN
Jesus Kristus. Hea masa di HKI mangalopas padan parrumatanggaon ni suami-isteri
ala naung takkas do mangalakkup (sai holan na marbaoa) ripe (isteri) na gabe disirang i. Di Indonesia on
nunga rikkot adong Pengadilan Huria na gabe tangan ni Huria lao mangalopas
(paluahon/mangharhari) na hea diihot huria ala madabu ruas i tu dosa jala ndang
olo manolsoli dosana.
5. Mandat na paduahon na dileon TUHAN Jesus
Kristus tu HuriaNa i, i ma manangianghon manang hata dia pe, jala dileon
jaminan na jaloon ni na martangiang i pangidoanna i sian Jahowa Ama i. Ndang na
asal martangiang tu TUHAN i. Ikkon adong dos ni roha ni dua manang tolu manang
lobi sian tolu halak lao martangiang mangido sipangidoon tu Jahowa Ama i. Mansai
porlu do dos ni roha i asa unang adong na maralo pangidoan ni akka jolma na pungu i taringot tu
sipangidoon tu Jahowa Jesus Kristus. Tung margogo do tangiang ni sipartangiang asal
ma dihaburjuhon. Ndang diloas Jahowa Jesus Kristus gabe kecewa akka na ro
mangido tu Ibana marhite tangiang. Alai dipareso akka sipartangiang ma antong
tangiangna, atik na tangiang na porlu alusan ni Jahowa Jesus Kristus do
tangiangnasida i. Mardomu tu akka jolma pardosa, margogo do tangiang ni Huria
mangido tu Jahowa Jesus Kristus hamubaon ni roha ni pardosa i, ia tung pe ikkon
margantung tu hatontuan ni TUHAN taringot tu pardosa i sandiri. Na boi do
tangianghonon ni akka panogunogu taringot tu uhuman tu pardosa na so olo
mananda dosana nang pe naung dipasingot akka panogunogu asa dipauba pardosa i
rohana. Ikkon biar ma roha ni akka ruas mangulahon dosa, so tung ma
ditangianghon asa harhar sude pasupasu ni TUHAN sian diri ni ruas i. Sijagaon
ni ruas ni huria do asa haburjuonna manarihon huria i tongtong gabe pasupasu tu
huria i, ndang gabe sitaonon tu huria i holan ala sai holan na
dianggaranggarhon panarihonna i. Ai molo gabe siataonon do haburjuon i tu huria,
olo do gabe bura tangiang ni huria tu ibana na mambahen sitaonon ni huria i. Ruas
na burju na gabe ginjang rohana rikkot do togihonon martangiang jala dos roha
taringot tu sitangianghonon. Ai molo
dohot ibana manangianghon asa anggiat lam tu serepna parrohaon ni ruas ni huria
i naung dohot ma ibana na ditangianghon disi. Na mansai rikkot parrohahonon na
martangiang on, ikkon manat do sipartangiang
manghatahon aha sipangidoonna, ai molo sala mangido olo do gabe sala
alusna; molo hurang takkas tangiangna olo gabe hurang takkas alusna. Lao manuju tangiang pangondianon di
parmingguon sai jumolo do dijahahon tingting na masa di huria i asa boi
tangianghonon ni si partangiang. Rajuman
do tingting i laos usaha lao pados roha ni sude parminggu i laho mamboan
saluhutna i di bagasan tangiang asa anggiat digonopi Jahowa Jesus Kristus
janjina mandok na lehonon ni Jahowa do pangidoan ni dua manang tolu halak na
martangiang tu Ibana. Jadi si partangiang pangondiaonon pe unang adong na lupa manangianghon
naung dihatahon di tingting i.
6. Sada
nari janji ni Jahowa Jesus Kristus tu ganup pangihutna mandok: Ai anggo pungu dua manang tolu pe
marhitehite Goarhu, sai dongananku do nasida. Mardomu tu janji ni Jahowa
Jesus Kristus on do umbahen sai ikkon mulaan ni Kristen punguan nasida di
bagasan Goar ni Jahowa Ama i dohot di bagasan Goar ni AnakNa Jesus Kristus
dohot di bagasan Goar ni Tondi Porbadia. Tung namansai arga do di Kristen
pandonganion ni Jahowa Jesus Kristus. Tanda ni naporsea do nasida ia TUHAN i
mangolu do jala ro marhite TondiNa dohot HataNa mandongani nasida manang didia
pe nasida marpungu dua manang tolu halak manang lobi sian tolu halak. Pandonganion
ni Jahowa Jesus Kristus do na gabe jaminan ni ganup Kristen mardalan di portibi
na gok rura ni hamatean jala na tung gok ancaman tu partondion dohot
pardagingonna. Mangasahon pandonganion ni Jahowa Jesus Kristus unang adong
pangihut ni Jesus na mabiar disuru TUHAN i manang tu dia pe lao marbarita nauli
dohot mangajak joma na di poirtibi on asa paubahon roha jala olo gabe pangihut
ni Jesus Kristus. Pandonganion ni Jahowa Jesus Kristus do mambahen margogo hata
ni pangihut ni Jahowa Jesus Kristus pasahathon pasupasu dohot pasahat bura (“kutuk”)
tu jolma. Dipakke akka pangihut ni Jahowa Jesus Kristus ma pandonganion ni
Jahowa Jesus Kristus i lao gabe pasupasu tu akka nahumaliang ni pangihut ni
Jahowa Jesus Kristus i. Amen.
Pematangsiantar tgl 24
Augustus 2017. Pdt. Langsung Maruli Basa Sitorus (Pdt. LaMBaS).