JAMITA SIAN EPISTEL TU MINGGU SEPTUAGESIMA TGL. 12 PEBRUARI 2017

23.27.00 0 Comments A+ a-

1 KORINTUS 3: 1-9

3:1 Ahu pe, ale akka dongan, ndang tarbahen ahu mangkatai tu hamu uju i songon na tu akka partondi, sandok songon na tu akka pardaging do jala posoposo di bagasan Kristus.
3:2 Susu do hupainumhon tu hamu, ndada sipanganon hian, ai ndang tarjalo hamu i uju i; gari nuaeng, gari so tarjalo hamu dope!
3:3 Ai tong dope hamu pardaging. Ai anggo masa di hamu pangiburuon dohot parsalisian, nda pardaging hamu jala mamarangehon ruhut hajolmaon?
3:4 Ai nda parroha hajolmaon hamu, molo adong na mandok: Sisean ni Paulus do ahu, jala na sada an: Sisean ni Apollos do anggo ahu?
3:5 Ai ise Apollos; ise Paulus? Parhalado do nasida, parhiteanmuna gabe porsea, jala ganup hombar tu pangalehon ni Tuhan i di ibana.
3:6 Ahu do manuan, Apollos do pabornokkon; alai Debata do patubuhon.
3:7 Asa ndada rajuman na manuan manang na pabornokkon; Debata na patubuhon, i do!
3:8 Dos do na manuan dohot na pabornokkonsa; alai ganup do manjalo upana, hombar tu pangulaonna be.
3:9 Ai dongan pangula ni Debata do hami; hauma ni Debata, bagas ni Debata do anggo hamu.


DI HAUMA NI TUHAN JESUS KRISTUS: ADONG NAMANUAN, ADONG NAPABORNOKKON, TUHAN JESUS MA NA PATUBUHON

1.        Hamuna dongan sahaporseaon, nahinaholongan mardongan holong na sian TUHAN Jesus Kristus.  Didok Apostel Paulus do Huria Kristen tu hauma ni TUHAN Jesus Kristus. Jotjot tadok Huria i “ladang ni TUHANta”.  Lambas dohot bolak ni hauma/ladang ni TUHANta i i ma nasa bolak manang nasa lambas ni portibi on. Bagian ni hauma/ladang i do Huria Korintus, songon i nang Huria Kristen ingananta marpungu. Ikkon olahon, suanan jala ramotan do hauma/ladang ni TUHAN i. Disuru TUHAN Jesus do akka siseanNa ro di sude pangihutna, asa lao tu sandok liat portibi on manaburhon manang manuanhon boni ni Barita na Uli (Hata Ni TUHAN Jesus). Ai didok tu siseanNa: “Laho ma hamu tu liat portibi on; jamitahon hamu ma barita na uli i tu nasa na tinompa (Mrk.16:15)”,  “podai hamu ma saluhut bangso, didi hamu ma nasida tubagasan Goar ni Ama. Anak dohot Tondi Parbadia! Laos ajari hamu ma nasida mangaradoti nasa hata naung hupatikkon tu hamu (Mat.28:19b-20a).” Taringot tu ulaon manabur boni i, nunga dipatorang TUHAN Jesus marhite umpamaNa taringot tu sahalak panabur, na manaburhon boni i tu godang massam ni tano (tano dalan, tano na batu on na so sadia hapal tanona, tano parsihupian, dohot tu tano na denggan). Godang nari dope massam ni tano na so digoari di umpama i (tano dolokdolok, tano gasgas, tano bakkalbakkal (gurun), tano gambo, tano londut/gambut, dohot na asing). Tu sude tano i do ikkon saburhonon jala suanhonon boni ni Barita Na Uli (HATA ni TUHAN). Maniru pambahenan ni Jahowa di tikki  panompaon i do sasintongna ulaon manuanhon Barita Na Uli tu sandok portibi on. Didok di barita panompaon i: “Dung i ninna Debata ma: Dipantumburhon tano i ma duhutduhut dohot suansuanan, na marparbuehon boni, hau angka na marparbuehon bonina di bagasan tudos tu mansamna be di tano on, gabe manjadi ma songon i. Jadi dipantubuhon tano i ma duhutduhut dohot suansuanan, na marparbuehon bonina tudos tu mansamna dohot hau na marparbuehon bonina di bagasan, tudos tu mansamna. Dung i nunga denggan diida Debata (1 Musa 1:11-12)”. Manuani sude tano ni portibi on, holan tinggal parenta do dibahen Jahowa; jadi pintor masa jala tung denggan sude. Molo manuanhon boni ni Barita Na Uli, tung dipatunggung Jahowa (TUHAN) Jesus do jolma parsidohot laho mangula ulaon i. Ala tung mansai arga do jolma naung tinobusNa i di TUHAN Jesus, i do umbahen diangkat TUHAN Jesus akka siseanNa i gabe “dongan saulaonNa” (mitra kerja-Nya).
Dihatahon TUHAN Jesus do akka umpama, na patoranghon taringot tu akka parkarejo di porlak (hauma/ladang) di TUHAN Jesus: Mat.20:1-16 mandok: sarupa gaji ni  nakarejo mulai pukul onom pagi dohot na karejo mulai pukul 17 sore, jala rap manjalo gaji di pukul onom sore). Mat.21:33-45 mandok: Akka naposo ni parporlak i dibalbali jala anak ni parporlak i pe dipusa akka panggarap kobun (porlak/ hauma/ladang) ni TUHAN i. Mat.21:28:1-32 paboahon: Dua anak ni parhauma/parporlak gabe parkarejona. Na sada manjua lao karejo, alai lao do muse. Nasada nari mandok olo lao karejo, alai ternyata ndang lao karejo. Di Mat.24:45-51 dipaboa taringot tu akka parkarejo (naposona) na satia (nahaposan jala namarroha) dohot na so satia (na jahat). Jala taringot tu porluna godang akka parkarejo di hauma/ladang ni TUHAN Jesus didok TUHAN Jesus do tikki marsuru siseanNa Ibana asa lao pabotohon naung songgop Harajaon Banuaginjang i: Ninna ma mandok nasida: “Bidang do nian sisabion, alai otik do anggo pangula. Onpe, elehelek hamu ma Nampuna sisabion i, anggiat dipaborhat angka pangula tu sisabionna i. Laho ma hamu! Hira birubiru do hamu husuru tu tongatonga ni angka babiat (Lukas 10:2-3)." (bd. Matius 9:37-38). Akka umpama dohot hata i poboahon, boha maolna mangula di hauma/ladang ni TUHAN Jesus. Ala ni maolna i do umbahen ditangianghon TUHAN Jesus nasida asa sada songon Ibana na sada dohot AmaNa (jaha Joh.17:21). Hape di hauma/ladang ni Jesus na adong di Korintus tikki i, adong akka parkarejo ni TUHAN Jesus na mambahen jolma hatubuan ni boni ni barita nauli i gabe marhoronghorong (horong Paulus, horong Apolos, horong Petrus, horong Kristus), jala parhorongon gabe so mambangun haporseaon dohot parhuriaon, ndang padenggan hauma ni TUHAN Jesus manang Harajaon Banuaginjang i. Ianggo parhoronghorongon i mambangun haporseaon dohot hauma/ladang/harajaon ni TUHAN, ndang pola boha i. Asa gabe mambangun/ patoguhon haporseaon jala padengganhon hauma/ladang/ harajaon ni TUHAN Jesus sude mamasa di Korintus i, umbahen tung mansai lambok Apostel Paulus pasingot nasida di suratna tu huria Korintus on.
2.        Hamu na hinaholongan. Mansai tabo hata ni Apostel Paulus na mandok: Ahu pe, ale akka dongan, ndang tarbahen ahu mangkatai tu hamu uju i songon na tu akka partondi, sandok songon na tu akka pardaging do jala posoposo di bagasan Kristus. Susu do hupainumhon tu hamu, ndada sipanganon hian, ai ndang tarjalo hamu i uju i; gari nuaeng, gari so tarjalo hamu dope! Ai tong dope hamu pardaging. Ai anggo masa di hamu pangiburuon dohot parsalisian, nda pardaging hamu jala mamarangehon ruhut hajolmaon? Ai nda parroha hajolmaon hamu, molo adong na mandok: Sisean ni Paulus do ahu, jala na sada an: Sisean ni Apollos do anggo ahu? Molo adong hape parhoronghorongon na so mambangun/patogu haporseaon dohot na mambahen ndang denggan parhuriaon (ladang ni TUHAN Jesus), jala gabe mangambat harararat ni Barita na Uli, partanda do i na ruas dohot pangula di hauma ni TUHAN i akka pardaging (parroha daging) dope jala kelas posoposo dope nasida di adopan ni Kristus. Akka pardaging i ma akka na mambahen ukuran portibi, pandapotna sandiri, ukuran organisasi dunia, ukuran paradaton dunia, dohot ukuran hasomalan-hasomalan portibi, laho mangukkur dohot mamunten huhut mangarahon parngoluon ni huria di pembangunan pantondion, organisasi, parhepengon, parsaoran nang pembangunan fisik. Dirajumi apostel Paulus do akka dongan Kristen ni di Korintus i akka jolma pardaging dope, ala masa di nasida pangiburuon dohot parsalisian, jala mamarangehon ruhut hajolmaon, i ma na marhoronghorong (markelompok-kelompok na marbolatbolat). (Adong mandok sisean di si Paulus, sisean ni si Petrus, sisean ni si Apolos, jala gabe ndang masiantoan, holan namasikritikan, jala kritikna pe ndang kritik mambangun).
Dipangido TUHAN Jesus do (jala ditorushon Apostel Paulus pangidoan i), asa ikkon gabe akka partondi nian ruas dohot parhalado ni huria Korintus dohot sude Huria Kristen na adong nuaeng on. Ikkon dipartondihon HATA ni TUHAN, jala dipartondihon haporseaon naung disuanhon di bagasan ngolu ni ganup parhalado dohot ruas ni huria i. Molo partondi, mambahen ngolu ni partondionna nang partondion ni huria i gabe ukuran ni hamajuon ni Huria Kristen. Ngolu partondion, i ma na mangolu laos paandar akka parbue ni Tondi (ima: “Holong dohot las ni roha, dame dohot lambas ni roha, habasaron, habasaon, haporseaon, halambohon dohot hatomanon (Gal.5:22).” Holong do dipasang dohot diasanghon; ndang horong. Las ni roha do dipataridahon, ndang mohop ni roha. Dame do dipatupa, ndang meda.Lambas ni roha do dibahen masianjuan, ndang hapicikon, hakerdilon manang parrohaon songon botik namuramura malutik. Habasaron (kesabaran) do dipakke lao mandalani ariari ni ngoluna, ndang gogo ahut sibahen namamora. Habasaon (kemurahan) do dibahen lao saling manarihon, ndang haholiton. Haporseaon (kesetiaan) do dipagomos laho manghirim hasasahat ni akka na denggan di ngoluna; ndang akkal-akkal. Halambohon (kelemah-lembutan) do dibahen patalu sude sumbia ni sibolis; ndang hakorason (kekerasan). Hatomanon (penguasaan diri) do dibahen mangatasi saluhut nasa parsoalan; ndang hagarangon (sok jago). Tondina dipakke manghatai tu Tondi ni TUHAN Jesus Kristus.
Apostel Paulus, sada sian jolma partondi, mangarajumi akka jolma di Huria Korintus songon akka posoposo, na mamorluhon susu, sipanganon na dauk (songon dauk ni bubur), na gok vitamin na dihaporluhon laho sehat magodang. Nidokna sipanganon susu, na dauk, na gok vitamin, laho mambangun partondion dohot haporseaon nang parange nadenggan, i ma akka poda na pangoluhon, haholongon na manjujui masihaholongan, hata ni TUHAN na gabe hata hangoluan jala ndang hata panguhumuhumion; panogunoguon na patudu dalan tu hadameon; dohot parsaoran na padimundimun hasadaon, dao sian na masisaliksalikan. Konsisten do Apostel Paulus mangalehon panganon susu i tu Huria Korintus, ai di sude suratna i, ndang adong hatana na manuhas-nuhasi akka donganna pangula manang parbarita nauli. Paling hata holso dihatahon, na mangholsohon boasa sai mangasa bada halak i tu si Paulus. Torus dope sipanganon susu i dimemehon Apostel Paulus tu Huria Korintus, nang pe naung boi nian dohonon Huria Korintus i nunga dewasa mangihuthon sian umurna. Sasintongna ikkon songon i do nian masa sahat tu tikkion laho mambangun parhuriaon i (di partondion nang di pardagingon dohot pembangunan fisik). Parhalado rap dohot ruasna mauas di panganon susu, jala olo paradehon dohot manjalo panganon susu i. Toho do i, molo dung marumur huria siapulu taon manang saratus limapulu taon, nunga tikkina nian tang (dewasa) huria i, jala tolapna mangallang “indahan ras” dohot lompan na siak. Jala ndang be sai merengekrengek manang ndang diboto masianjuan. Huria na dewasa i ma huria na tahan banting di segala cuaca, jala sehat manganhon sipanganon indahan ras (sian poda ni TUHAN najinalona adong na maminsang, mamuji, mamuruki, patikkoshon, nahurang domu tu rohana), ndang pintor muramura mamulos butuhana, manang mandele holan so nadirohana saut. Akka na dewasa do ndang masipasombuan, alai tolap masiaminaminan dohot masitukkoltukkolan.
3.      Didok Apostel Paulus: Ai ise Apollos; ise Paulus? Parhalado do nasida, parhiteanmuna gabe porsea, jala ganup hombar tu pangalehon ni Tuhan i di ibana. Ahu do manuan, Apollos do pabornokkon; alai Debata do patubuhon. Asa ndada rajuman na manuan manang na pabornokkon; Debata na patubuhon, i do! Dos do na manuan dohot na pabornokkonsa; alai ganup do manjalo upana, hombar tu pangulaonna be.  Asa magodang di bagasan hadewasaon ni parhuriaon, hatoguon ni haporseaon dohot hadengganon ni hajolmaon, ikkon takkas be do masitandaan akka na sahuria, masibotoan roha, jala boi masipodaan, huhut masiboto statusna di huria i laos mangulahon tohonan statusna i (status ruas, status majelis, status parhalado, status parhobas/diakoni, status parjamita, status namora, status napogos, status pegawai negeri, status pegawai swasta, status sipukka huria, status panguduti ni huria, dohot status na asing na adong di huria i). Tutu adong do siparrohahonon ni ganup, molo masitandaan manang masibotoan na sahuria (masibotoan sahat tu rahasia terdalam), tung na so jadi masipailaan, alai ikkon ma marsiadu masiurupan. Misalna: Naoto mangadu pangajarion dohot poda sian namalo. Pangangguran mangadu karejo di jabu ni pangusaha. Namora mangadu marsilehonlehon tu napogos. Napogos marsiadu mangalualu tu namora. Parhalado mangadu (manjalahi) akka ruas na gale haporseaonna. Tung so jadi parhalado mandok: “Ah so hea tarida igung ini i di gareja dohot di ulaon adat, lot maup i.” Molo adong ruas na so hea mullop, diadu (dijalahi) jala ditogutogu parhalado ma i asa boi ditogu lao paullophon. Molo masitandaan jala masibotoan, pantang masipailaan, alai saboiboina masiaminaminan.
Dipaboa Apostel Paulus boha carana asa unang masituhastuhasan jala unang masisaliksalikan. Molo niantusan kalimat ni si Paulus i, on do nidokna: “Samasama parhalado do hami, au dohot si Apolos, parhitean ni Huria Korintus porsea tu TUHAN Jesus Kristus. Ndang pola sai bilangbilanganmuna, atik na ise hami naummalo marjamita, naullambok manang naumburju.” I ma. Asa denggan parhuriaon, ikkon botoon parsamaan ni sude ruas dohot parhalado na marragam statusna i, i ma samasama ruas ni Kristus. Sama do hak dohot kewajiban ni ganup nasida di Huria i. Diparsamaan i ma sude nasida dipasada. Akka halobian na adong di diri ni ruas i, gabe patoguhon parhuriaon dohot parsaoran ma i dibahen. Haasingon ni Apostel Pauls sian Apostel Apollos, dipaboa: si Paulus manuan, si Apollos mamornoki (maniram) asa denggan tubu naung disuan i. Ikkon adong do na songon i. Pandita A mamulai sada huria pagaran, alai pandita B do padimundimun pambangunan dohot mambahen godang ruas, jala pandita C mandapot godang narikkot tu siganup ari sian huria  pagaran i. Memang ikkon songon i do. Boasa boi songon i, ala TUHAN Jesus Kristus mambahen tubu nasinuan i (huria nadimulai pandita A i); jala TUHAN Jesus Kristus na manosoi akka ruas dohot parhalado diuluhon pandita B asa tung mansai ringgas nasida mambangun bagasjoro i jala mambahen marrongoman jolma asa mandaftar gabe ruas. Jala laos TUHAN Jesus Kristus do na mambahen lam godang pandapotan ni huria i, ala tikkostikkos diula parartaon ni huria i, umbahen boi pandita C dapotan jala boi “mandai” na tabo sian ruas i. Unang antong digugai pdt A dohot pdt B ulaon ni pdt C ala sai mangiburu, jala mandok: “Gabe i mangallangi gurampang, so na ibana mangungkit batu,” ninna. Gabe sai diparoaroa pdt A dohot Pdt B pandita C i, asa haru dilutu sian huria pagaran i. Ndang denggan songon i. Pdt. C pe antong, diingot ma akka pandita na jumolo mangula ulaon i di inganan i, marhite na mangido pandita A manang pandita B ro sasahali tu huria naung tubu i, jala dilehon silas ni rohanasida. Ianggo denggan be do pandita masisambungan di ulaonna, tung mansai las do roha ni huria i, jala lam togu haporseaon nasida.
Songon i do nang akka sipukka huria, sibangun gareja (silehon tano ni huria misalna) dohot situmpaki ulaon (na mambiayai pembangunan ni gedong bagasjoro i) di huria asa tung maju. Ndang denggan molo sai masiasangan nasida di huria i, mandok: “Au do. Au do!” Mansai denggan molo sude mandok: “Hita do!” Jala masipajolojoloan masipasangapsangapan. Molo songon i, kan lam marsangap do akka sipukka huria, sibangun huria, dohot situmpaki pembangunan ni huria i. Molo sahat tu ujung ni ngolu nasida be, sai boi nasida masipasangapsangapan, tung mansai hormatan ni huria i do nasida muse nang dung mate be.  Si Paulus mandok: Dos do namanuan dohot na pabornokkon, jala ganup do nasida manjalo upana, hombar tu pangulaonna be. TUHAN Jesus Kristus do na patubuhon. Jadi molo huria i pasangap  TUHAN Jesus Kristus ala Ibana patubuhon huria i, diulahon huria i ma di bagasan dame dohot dos nang las ni roha songon nanianjurhon ni panurat buku Heber:  "Ingot hamu ma angka na manguluhon hamu, na paboahon hata ni Debata tu hamu; ujung ni pardalanannasida ma bereng hamu, jala tiru hamu ma haporseaonnasida! (Heber 13:7)."
4.      Hamu nahinaholongan. Tabo situtu tu parhuriaon, molo adong kesadaran ni akka parbaritanauli (pandita, guru, biblvrouw, evangelis, dohot na asing) songon kesadaran ni Apostel Paulus na mandok: Ai dongan pangula ni Debata do hami; hauma ni Debata, bagas ni Debata do anggo hamu. Molo adong akka pangula na so boi be mardongan jala na so masipanghulingan be manang naung songon huting tu bagudung (jala unang ma adong nian pangula ni huria nasongon i), ikkon do sadaran nasida be na “dongan pangula” ni TUHAN Jesus (Debata) do nasida ganup. Ganup sadar be, ia ganup nasida mangula di huria i na mangula di Debata (TUHAN Jesus) do, ndang na mangula di pandita manang guru huria naginaji nasida.  Akka pandita manang guru huria pe antong unang sai mangasangasang tu akka parhalado ni huria i, mangasanghon jala sai mandok: “Au na niangkat ni Debata do au da, ikkon patu saratus porsen do hamu tua au; unang adong hamu na mangaloalo, akka namangalului di au do hamu sude karejo,” ninna. Jolma haluang do molo adong na mandok songon i tu parhaladona. Ganup parhalado na so pandita pe, nang pe naung so lomo rohana mamereng panditana, ikkon torus do ibana karejo manghobasi akka ulaon i, jala ndang boi mandele. Ikkon ulaonna do ulaon i mansai denggan. Ai na mangula ulaon ni TUHAN Jesus do parhalado i di ulaon i. Molo songon i dibahen, na mambahen songon na nidokna di buku nabadia i do i: "Onpe, jumpa male musum, lehon ibana mangan; jumpa mauas ibana, painum! Ai songon na pagukgukkon gara do ho tu atas uluna, anggo dibahen ho songon i (Roma 12:20)."
Molo akka parhalado i pangula ni TUHAN Jesus, hauma manang bagas ni TUHAN Jesus ma huria i (ruas sasude). Adong do na wajib sioloan ni hauma ni TUHAN Jesus. Misalna: Ikkon bersedia diolah, disakkuli, diuba sian tano tungil gabe tu tano nanapu. Ikkon olo do hauma i olo dipupuk, dipatureture, bahen hatubuan ni boni i, i ma HATA ni TUHAN Jesus Kristus. Molo jabu (bagas) ni TUHAN Jesus ma ruas ni huria i sude, ikkon bersedia do bagas i disapui, dipaias, diparfumi asa angur, jala dipargunahon tu nadenggan. Unang gabe inganan parjujian bagas i. Unang adong na marselingkuh di bagas i. Unang adong panakko pangingani ni bagas i. Ikkon sude ma naburju, na denggan marpangalaho akka jolma na di bagas i, jala bagas i ikkon olo gabe pangantaran na bidang, pangantaran ni anak dohot boru, siparade generasi penerus na mansai denggan. TUHAN Jesus mamasumasu sude huriaNa. Amen.
Pematangsiantar, tgl. 27 Januari 2017. Pdt. Langsung Maruli Sitorus (Pdt. LaMBaS).