JAMITA SIAN EPISTEL TU MINGGU V DUNG EPIPANIAS TGL. 5 PEBRUARI 2017

23.04.00 0 Comments A+ a-

PSALMEN 112: 1-10

112:1   Martua ma baoa na makhabiari Jahowa, na lomo roha situtu di akka patikNa!
112:2   Sangap ma pinomparna i sogot di tano on, dapotan pasupasu ma sundut ni angka partigor sogot.
112:3   Hamoraon marlobilobi di bagasan jabuna, jala hot do hatigoranna i ro di salelenglelengna.
112:4   Sai  binsar do di partigor i hatiuron di haholomon, sian Ibana pardengganbasa, parasi roha jala na bonar.
112:5   Mardohar ma baoa na asi roha dohot na pasalihonsa, tarondolhonsa ma akka hatana di paruhuman.
112:6   Ndang tagamon humordit ibana salelenglelengna, marbarita salelenglelengna do partigor i.
112:7   Ndang tagamon mabiar ibana binahen ni barita hinamago, nalom do rohana marhaposan tu Jahowa.
112:8   Marsitiopan do rohana, ndang mabiar ibana, paima  idaonna pamaloson tu angka alona i.
112:9   Manaburi ibana, mangalehon tu angka na pogos, hot do hatigoranna i ro di salelenglelengna,  timbul ma tandukna sogot di bagasan hamuliaon.
112:10 Idaon ni parjahat i ma i sogot, jala hagitikhononna,  patungoripon ma iponna jala malakke ibana, matua lonong do pinangido ni akka parjahat i.

HATUAON NI PARTIGOR, SIHABIARI JAHOWA  JALA PIKKIRANNA PIKKIRAN NI KRISTUS

1.      Dongan sahaporseaon, nahinaholongan di bagasan holong ni TUHAN Jesus Kristus. Denggan situtu do jolma molo sai diparsinta ibana martua (berbahagia). Sada sian tujuan ni ngolu ni jolma do i. Ndang adong jolma na marsintasintahon ibana asa lusut, mago, susa, gok arsak, gok sidangolon, kebalikan ni ngolu na martua (berbahagia). Ala rikkotna dapot ngolu na martua (berbahagia), ikkon antusan do songon dia na martua, boha bahenon mandapot i, jala aha mambahen iba martua, jala sian dia do boi dapot hamartuaon (keberbahagiaan) i. Porlu i, ada unang masa songon nidok ni Toba: “Nirimpu parhunikan, hape do pargadongan; nirimpu parsaulian; hape do hamagoan.” Parjolo ma ikkon antusan aha lapatan ni martua (Indonesia: berbahagia; Heber: ’asre < ’asar; Gorik: makarios; Inggris: be blessed; happy; Simalungun: martuah; Karo: malem) (Akka hata on dipakke di akka terjemahan pinatupa ni LAI). Taantusi ma jo akka lapatan ni debba sian hata on, tarlumobi hata aslina di hata Heber. Hata Heber ’aÅ¡ar [> ’eÅ¡er  (kb) >’aÅ¡re (kontr.pl)]  lapatanna: (1) to go straight on (mardalan di dalan hapantason: Poda 9:6); to guide, direct aright (manogunogu; mangarahon di dalan natigor). (2) to pronounce happy (tardok marlas ni roha); to call blessed (tardok tarpasupasu).  ’eÅ¡er  (kb) = happiness (hamartuaon); blessedness (hatarpasupasuon). Di Kamus Besar Bahasa Indonesia songon on do lapatan ni bahagia (martua): (1) keadaan atau perasaan senang dan tenteram (bebas dr segala yg menyusahkan = keadaan manang sonang  dohot dame ni panghilalaan ) (2) beruntung (= maruntung); berbahagia (= marhasonangan/martua): Contohna: saya betul-betul merasa bahagia krn dapat berada kembali di tengah-tengah keluarga (tung mansai sonang panghilalaanhu ala boi muse rap dohot keluarga). “Berbahagia” (martua) i ma dl keadaan bahagia (= keadaan sonang); bahagia (sonang/martua); menikmati kebahagiaan (= mandai hasonangon). Kebahagiaan (= hatuaon) i ma kesenangan dan ketenteraman hidup (lahir batin); keberuntungan; kemujuran yg bersifat lahir batin (= hasonangon dohot hadameon ni ngolu partondion dohot siganupari /di pardagingon); hatuaon na marrumang partondion dohot pardagingon). Blessed = tarpasupasu. Happy = marlas ni roha. Makarios = namartua. Sada sieahan do keadaan martua manang asa boi mandai/manghilala hamartuaon. Hamartuaon, i ma keadaan na dietong sada jolma nunga tung mansai las jala sonang situtu rohana, ala sahat ibana tusi, jumpangna, jala didai/dihilala ibana keadaan i. Ala keadaan do hamartuaon (mandai/mandapot hatuaon), ikkon siparjuanghonon do i. Misalna: Diparade Jahowa (TUHAN) Jesus Kristus ma hatuaon tu akka jolma gratis (sola gratia). Ikkon parjuanghonon ni jolma i do asa jumpang jala dapotna hatuaon na gratis i, jala asa dapotna hamartuaon (keadaan berbahagia, keberbahagiaan). Di parjuangan i, ikkon jumolo do takkas rumushonon keadaan songon dia ma na masa tu iba, asa tardok ni iba dohot tardok ni halak jala tardok ni TUHAN i, iba nunga martua. Misalna: Nunga martua au, molo dilehon TUHAN i di au anak dua, sada boru jala sude nasida mandapot karejo na denggan, marrumatangga denggan, jala adong sian ganup nasida pahompuku, jala sahat au muse tu surgo i. Molo songon i rumusan ni keadaan hamartuaon, bahenonna ma akka ulaon lao boha bahenon mandapot i. Ikkon pastihonon do ise dongan lao mangeaki hamartuaon i; jala sian dia do pasti dapot hamartuaon i. Tontu ikkon adong do dua silibathonon ni silului hamartuaon i dibagasan usahana mandapot hamartuaon i, i ma: (1) Jahowa (TUHAN) Jesus Kristus; (2) dohot portibi/jolma nahumaliangna.
2.      Hamuna dongan nahinaholongan. Di Psalmen 112 on dipaboa do ise silibathonon ni halak Kristen, asa dapotna hamartuaon; dohot songon dia ma rumang ni hamartuaon sialamanna (sihilalaonna/sidaionna) jala akka dia ma usahana asa takkas dapotna hamartuaon i. Silibathonon takkas asa dapot hamartuaon i i ma: 1) JAHOWA. Goar on marlaoatan: “Ibana adong > Tongtong adong, manang didia pe boi do Ibana adong; dohot “Ibana mambahen adong” > Panompa > Sibahen manjadi nasa na adong. GoarNa i pe nunga manudu tu hadirion ni Jahowa na boi mambahen jolma dapotan hamartuaon, jala mangalehon tu jolma mansai godang ragam ni hatuaon. Jahowa do mambahen boi adong hatuaon dohot hamartuaon pinarsinta ni jolma. Ditanda ibana do ia Jahowa i do TUHAN pardengganbasa, parasi roha jala nabonar. Pasti ndang kecewa jolma mar-TUHAN tu Jahowa (TUHAN) Jesus Kristus.  
Adong tolu sibahenon ni jolma asa Jahowa gabe dongan ni jolma tikki marjuang mandapot hamartuaon dohot akka hatuaon: (1) Manghabiari Jahowa. (2) Marlomoniroha situtu di akka patik ni Jahowa. (3) Marhaposan tu Jahowa. Manghabiari Jahowa i ma patunduk diri tu Jahowa dohot tu huasoNa; mamatuhi dohot mangulahon lomo ni roha ni Jahowa (jala sai tangi tu parenta ni Jahowa nilehonNa nuaeng on asa ulahononna), huhut torus pasangaphon Jahowa di tikki naune dohot na so une. Marlomoniroha di akka patik ni Jahowa, lapatanna: torus manjahai, mangantusi, manghangoluhon patik (tona) ni Jahowa naung nilehonNa jala naung didokumenhon di Buku Nabadia i (Padan na Robi dohot Padan na Imbaru). Manghaposi Jahowa, lapatanna: marpanghirimon na mangolu jala yakin botul, na pasauton ni Jahowa do akka bagabaga asi ni roha dohot pasupasuNa, asa sampe boi daion hamartuaon jala dapot akka hatuaon na gratis i marhite akka parjuangan na mambahen sahat sudena i tu diriniba nasihol martua/marhatuaon dohot dapotan tua.
Silibathonon ni na giot martua asa dapotna akka hatuaon jala marhatuaon ibana, i ma 2) akka donganna jolma, tarlumobi na adong di humaliang ni ngoluna. Dibagasan ni i dibahen ibana: (a) Manaburi ibana jala mangalehoni tu napogos; (b) ndang olo ibana mambaloshon najahat naniaena sian donganna jolma tu namanjahati ibana, alai dipaima do asa Jahowa namambaloshon hajahaton i tu parjahat i. (b) Bagian ni paruhuman ni jolma na adong di luatna i do ibana, jala diusahahon ibana asa siat (tarondolhonsa) hatana di paruhuman i. (c) Torus do ibana mangusahahon asa marbarita na denggan dirina di tonga-tonga ni hajolmaon na humaliang ibana. (d) Tongtong do dipartahanhon ibana hatigoran naung disuanhon Jahowa tu ibana di tonga ni hajolmaon; (e) jala tung denggan dipatuduhon ibana hatimbulon ni tandukna tu akka jolma nahumaliangna, na gabe pasupasu tandukna na timbul i tu donganna jolma.
Akka parjahat ndang porlu dohot libathonon ni nagiot dapotan hatuaon manang nagiot marhatuaon dibagasan parjuanganna laho mandapot/mandai/manghilala hatuaon dohot hamartuaon i. Ai marpiarpiar do muruk ni Jahowa tu akka parjahat. Patungoripon do ipon ni akka parjahat bahenon ni Jahowa,  jala malakke do parjahat i, huhut matua lonong do akka parjahat i bahenon ni Jahowa. Jadi molo naeng martua manang marhatuaon manang dapotan akka hatuaon sasahalak, unang dais-dais jala unang dipadohotdohot ibana akka parjahat di bagasan ngoluna dohot di bagasan parjuanganna.
Hamuna dongan sahaporseaon nahinaholongan! Adong manang piga keadaan nanialaman manang na masa dingolu ni jolma na martua, dipaboa parpsalmen on tu hita. I ma: (1) Sangap ma pinomparna i sogot di tano on. (Anak cucunya akan perkasa di bumi). (2) Dapotan pasupasu ma sundutna sogot. (Keturunannya akan diberkati). (3) Hamoraon marlobilobi di bagasan jabuna. (4) Hot do hatigoranna i ro di salelenglelengna. (5) Binsar do di ibana hatiuron di haholomon. (6) Mardohar (mujur) ibana. (7) Tarondolhonna hatana di paruhuman. (= Siat hatana jala hatana i na gabe solusi tu akka parsoalan). (8) Ndang tagamon humordit ibana salelenglelengna. (= Ndang tedeng alingaling ibana di prinsip dohot haporseaon). (9) Marbarita (nauli) salelenglelengna ibana. (10) Ndang tagamon mabiar ibana binahen ni barita hinamago. (11) Nalom rohana. (12) Marsitiopan rohana ( = ndang sai guga rohana). (13) Boi ibana manaburi. (14) Jala tolap ibana mangalehoni tu napogos. (15) Timbul tandukna (= gabe pamimpin ni bangso/houmna ibana). (16) Tolapna mangalo akka hajahaton dohot parjahat.  Na sampulu onom on ma hatuaon ni akka namanghabiari Jahowa, na mangaradoti akka patikNa, jala na marhaposan tu Jahowa, manang akka partigor manang na mambahen pikkiran ni Jesus Kristus gabe pikkiranna. Sai dohot ma huria Kristen sinuaeng mandai/mandapot akka hatuaon dohot hamartuaon na songon i. Dapot ni ganup Kristen sinuaeng on do akka hatuaon dohot hamartuaon na songon i (manang lobi sian i), molo takkas nasida ganup manghabiari Jahowa, mangaradoti patik ni Jahowa (patik haholongon i), jala takkas marhaposan tu Jahowa di bagasan ngoluna be. Amen.
Pematangsiantar, 24 Januari 2017. Pdt. Langsung Maruli Sitorus (Pdt. LaMBaS).