JAMITA SIAN EVANGELIUM TU MINGGU VII DUNG TRINITAS TGL 30 JULI 2017
1 RAJARAJA 3: 4-12
3:4 Dung i laho ma rajai tu Gibeon, asa mamele
disi, ai tambak bolon do disi; saribu pelean situtungon dipelehon si Salomo di
atas langgatan i.
3:5 Apala di Gibeon ma patar Jahowa tu si Salomo
di bagasan nipina bornginna i, didok Debata ma: Pangido ma manang aha
silehononku tu ho.
3:6 Dung i ninna si Salomo ma: Nunga dibahen Ho
asi ni roha godang tu naposoM, damang si Daud, hombar tu parangena di joloMi di
bagasan hasintongan, hatigoran dohot habonaron ni roha maradophon Ho, jala
nunga dipahot Ho di ibana asi ni roha na godangon, dilehon Ho di ibana sada
anak na juguk di atas habangsana, songon na masa nuaeng.
3:7 On pe, ale Jahowa, Debataku, nunga dipabakkit
Ho naposoM gabe raja sikkat ni damang raja Daud; alai bajar dope ahu, ndang
huboto ruhut tu balian manang di bagasan huta.
3:8 Ia naposomon di tongatonga ni bangsoM do,
naung pinillitMi, bangso na bolon, na so taretong jala na so habilangan dibahen
deakna.
3:9 Dibahen i, lehon ma tu naposoMon roha na
pantas laho manguhum bangsoMi, asa huboto manirang na denggan sian na roa; ai
tung ise ma na tuk manguhum bangsoM na marmulia on?
3:10 Dung i lomo ma roha ni Jahowa, ala songon i
pangidoan ni si Salomo.
3:11 Jadi ninna Debata ma tu ibana: Ala na
songon i pangidoanmi, jala ndang dipangido ho ginjang ni umur, jala ndang
dipangido ho hamoraon, jala ndang dipangido ho hosa ni akka musum, roha tahe
pinangidom asa tumimbang uhum.
3:12 Ida ma, bahenonKu ma hombar tu hatam. Ida
ma! LehononKu ma tu ho roha na bisuk jala na pantas, asa unang adong tudoshon
ho sian na robi akka naung salpu i, nang na tubu muse.
1. Hamuna
dongan sahaporseaon nahinaholongan di bagasan holong na sian TUHANta. Ende ni
amang Nahum Situmorang mandok: “Marragamragam do anggo sintasinta ni hita ganup
jolma. Marasingasing do anggo pangidoan ni ganupganup jolma. Hamoraon, hagabeon,
hasangapon i do dilului nadeba, di nadeba asalma tarbarita goarna tahe.” “Anggo
di au tung asing do sintasinta asing pangidoanku,” ninna amang Nahum....”Tung
holong ni roham i sambing do da ito nahuparsintasinta; tung denggan ni basam, i sambing do da ito,
nahupaimaima. Asi ni roham i sambing do da ito, unang loas au maila. Beha
roham, dok ma hatam. Alusi au...” I ma gombaran ni semangat ni halak Batak Toba
na mangolu on, tarlumobi tu nahinaholongan ni rohana. Boha do nuaeng, perasaan ni namangendehon dohot
namambege, molo diganti hata “ito” dohot hata “Tuhan” di tikki mangendehon i
ate? Manggitik do ra ate? Boi juo do molo dibahen songon i, pintor tanda, na
pangihut ni teologi alkitabiah namangendehon songon i. Hombar tu barita na di
trupuk jamita on, raja Salomo na baru dope
dipabakkit gabe raja. Bajar dope ibana
di tikki i: ndang diboto dope ruhut tu balian dohot di huta. Lapatanna: ndang
diboto dope mardiplomasi tu luar negeri, dohot ndang mantap dope
ibana mangatur pemerintahan di negara
Israel na diwarishon (dipateanhon)
amongna tu ibana. Di hagamangon i, ro
ibana tu Jahowa Elohim. Ndang dipangido songon pangidoan na di ende ni amang
Nahum Situmorang i. Ndang dipangido hamoraon, hasangapon, hagabeaon, ganjang ni
umur, dohot hosa ni musuna. Asing do sian akka pangidoan i, nadipangido si
Salomo. Raja Salomo mangido: “Lehon ma tu
naposoMon roha na pantas laho manguhum bangsoMi, asa huboto manirang na denggan sian na roa.”
On ma pangidoan na dietong raja Salomo na paling
menentukan tu hasukseson ni tugasna mangarajai bangso Israel, na
didok ibana bangso naung pinillit ni Jahowa, bangso na bolon, na so taretong
jala na so habilangan dibahen deakna; bangso na marmulia? Ndang dipangido raja Salomo hamoraon, ala
nunga mamora ibana marhite arta na pinapungu ni amana si Daud. Ndang dipangido
ibana ginjang ni umur, ala poso dope ibana jala yakin sanga dope ibana mangolu
jala mamarenta bangso Israel. Ndang
dipangido raja Salomo hosa ni akka musuna, ai nunga diselesaihon ibana abangna
si Adonia, si Joab panglima ni amongna, dohot si Abyatar Sintua ni malim di
tikki ni si Daud, atas parenta ni si Daud. Jala ditahi roha ni raja Salomo,
ndang porang ulaonna lao patunduk akka musuna, alai akka ulaon diplomasi do. Hamoraon,
ginjang ni umur, hosa ni musu, ndang kunci utama mambahen sukses raja Salomo
mangarajai. Naumporlu di ibana: habisukon, pantas ni roha laho mamarenta,
manguhum bangso Israel. Molo dapotna i, sude akka na asing, nanihaporluhonna
pasti mangihut na ma dapotna. Habisukon manang pantas ni roha dapot di harajaon
ni Jahowa Debata dohot di hatigoranNa. Mardomu tusi do umbahen diparentahon
Jesus tu akka pangihutna: “Sai jumolo ma lului hamu harajaon ni Debata dohot
hatigoranna, dung i tambahononna do sude angka ondeng tu hamuna!” (Mat. 6:33).
2. Akka
dia do siparadeon, molo lao mangido tu Jahowa Elohim (Debata)? Tabereng ma aha
diparade raja Salomo, jala boi do parsiajaran sian i, hombar tu konteks ni
ngolu ni na lao mangido nuaeng on. Di tikki i ndang adong dope bagas joro ni
Jahowa Elohim di Jerusalem. Langgatan pamelean pe ndang adong dope disi. Ala ni
i dilului raja Salomo inganan di dia Jahowa Elohim sombaonna jala lehononna
pelean tu Jahowa. Di Gibeon adong
langgatan (LAI BT: tambak) nabolon/nabalga, jala holan ualu kilometer do daona
sian Jerusalem tu arah barat laut. Somal
do amongna si Daud mamele di inganan i. Na pasti, ndang parsombaonan tu debata
sileban inganan i. Jadi molo naeng mangido tu Jahowa Jesus Kristus nuaeng on,
ikkon pastihonon do di dia na dumenggan sombaon Jahowa Jesus Kristus jala
pasahat pelean tu Ibana. Di rumah doa do? Di bagasjoro do? di parlapelapean do?
Namanontuhon, ndang uli ni inganan i, alai haoloon ni Jahowa Jesus Kristus
sombaon jala peleon disi do. Tontu haporseaon ikkon manghatai di bagasan ni on.
Diparade raja Salomo: haporseaonna na togu; dohot peleanna sagodang ni saribu
pelean situtungon. Dipakkulingi jala diarahon ibana tusi akka halak Lewi, akka
malim, patugas pameleon (na maneati pelean situtungon, mambasu pelean, dohot
si pagara api). Lengkap sude dohot akka ulaula manomba dohot mamele
Jahowa diparade si Salomo. On ma usaha, asa tung jagar ulaon panombaon dohot
pameleon i. Kristen si nuaeng pe, porlu do mamparrohahon akka
pelengkap-pelengkap, parhohas dohot parhobas silibathononna (sipadohotonna) di
ulaon panombaon dohot pameleon tu TUHAN Jahowa Jesus Kristus.
Sadanari na
takkas diparade raja Saomo di dirina, i ma haporseaonna tu nipina borngin i di
Gibeon. Diboto si Salomo do na so sude nipi dalan ni Jahowa Elohim lao paboahon
hataNa. Alai di namarnipi ibana di Gibeon, tung gopos do di haporseaonna, na Jahowa do manghatai tu
ibana, mandok: Pangido ma manang aha
silehononKu tu ho. Dung masa do panombaon dohot pameleon nabinahen ni raja
Salomo, marnipi raja Salomo. Panghataion ni Raja Salomo dohot Jahowa Elohim
masa di bagasan nipi i do. Songon mutu/kualitas ni nipi ni si Jakkob di topi ni Aek Jabok
dohot di Betel ma nipi ni raja Salomo on. Karejo haporseaon ni raja Salomo di na marnipi
i ibana. Aut ndang karejo haporseaon ni raja Salomo, ndang mungkin tandaon ni
raja Salomo ise na ro tu ibana di nipina i. Mungkin do dohononna na ro i
sumangot ni ompuna, molo haporseaonna mandok na sumangot ni oppu do na boi ro
tu nipi. Jadi ikkon pasangon do haporseaon na togu taringot tu TUHAN Jahowa
Jesus Kristus. Haporseaon i ndang boi ganggu agia otik. Di surat tu halak
Ibrani, haporseaon i didok: “Alai anggo haporseaon i, pos ni roha do i di angka
sihirimon, jala pamotoan na tontu taringot tu na so niida” (Heb.11:1). Nuaeng
on pe, ‘kesempatan’ dohot cara pajumpang
(manghatai) dohot TUHAN Jahowa Jesus Kristus marmassam do. Godang do cara ni
TUHAN Jahowa Jesus Kristus. Najumotjot nuaeng on pajumpang naporsea dohot TUHAN
i marhite HATA ni TUHAN Jahowa Jesus Kristus na adong di Buku Nabadia i. Boi do
martangiang (marpigapiga hali) naporseai tu TUHAN i asa dipatudu Jahowa Jesus
Kristus HATANa sian Bibel i, na gabe siauhonon ni naporsea i. Dibuka ma Bibel,
jala dijahai, dilapati, dung i ditait sian i aha HATA ni Jahowa Jesus Kristus
tu naporsea i. Dicatat ma i asa adong parningotan pangantusion di naporsea i,
jala situluthonna tu joloan on. Alai boi juo do pajumpang naporsea i dohot
Jahowa Jesus Kristus marhite “firasat”,
“alatan”, “panggora ni roha”, “nipi”, “panatapan di partondion”, dohot cara/dalan
na asing. Alai holan
cara/dalan/metode parjumpaan dohot
panghataion do i. Manang dia pe cara i, naporsea i do manontuhon di
haporseaonna na togu, atik na dipakkulingi Jahowa Jesus Kristus do ibana disi.
Ukuran ni hasintongan ni parjumpaanna/panghataionna dohot TUHAN Jahowa Jesus
Kristus, ikkon hasintongan ni Jahowa Jesus Kristus na nipodahon ni Buku Nabadia
i do. Sude ikkon sahatsahat tu Jahowa Jesus Kristus do haporseaon i. Misalna:
di sada alatan adong ma dibereng naporsea i “sosok” na marhalindo mandok hata tu ibana. Diingot naporsea i hata
nanidok ni nadiberengna i. Mardomu tu pengalaman i, ikkon boi do naporsea i
padomuhon i tu haporseaonna tu Jahowa Jesus Kristus. Misalna didok: “Ah,
nadisuru Jahowa do i pasahathon lomo ni rohaNa tu au, jala nanidokna i pas do tu
ngolukku, ala ni i bahenonku ma songon nadidokna i.” Dung i di nasa
pambahenanna i, Jahowa Jesus Kristus ma dipasangap, disomba jala dipele. Na susa
jotjot, ndang dihubungkon naporsea i pangalamanna tu haporseaonna tu Jahowa
Jesus Kristus. Ujungna holan di liatliat di portibi on ma haporseaonna (misalna
holan sahat tu sumangot ni ompu, sahat tu pangingani ni huta, dohot akka
sombaon (berhala) na asing na di
portibi on). Ikkon meningkat do haporseaon, asa tanda naung mar-TUHAN Jahowa
Jesus Kristus akka naporsea i. Haporseaon i ikkon sahatsahat tu TUHAN Jahowa
Jesus Kristus.
3. Di
nipina i, dihatahon raja Salomo ma dia na dihalomohon rohana leonon ni Jahowa
tu ibana. Alai andorang so didok ibana
sipangidoonna, jolo dibahen ibana do hatorangan boasa songon i pangidoanna
i. Jadi ndang lupa raja Salomo tu
naparjolo sian ibana (amana si Daud). Nunga dibahen Ho asi ni roha godang tu
naposoM, damang si Daud, hombar tu parangena di joloMi di bagasan hasintongan,
hatigoran dohot habonaron ni roha maradophon Ho, jala nunga dipahot Ho di ibana
asi ni roha na godangon, dilehon Ho di ibana sada anak na juguk di atas
habangsana, songon na masa nuaeng. Diakui raja Salomo hubungan/partalian ni ulaonna nuaeng dohot
raja namanjoloi ibana. Pangalaho na songon on mansai porlu do i, nang pe ndang
natoras ni naporsea i sandiri na
mangwarishon ulaon i tu naporsea i. Songon nabinaen ni akka pemimpin negara
NKRI na mangganti si Soekarno, i ma di zaman ni si Soeharto, Habibie, Gusdur,
Megawati, Susilo Bambang Yudoyono, nang presiden Joko Widodo sinuaeng on. Ndang hea lupa nasida tu founding fathers ni NKRI. Ndang lupa nasida tu semangat
hajongjongon ni NKRI, jala ganup nasida mangantusi, na manorushon parjuangan ni
bangso Indonesia naniuluhon ni akka founding
fathers do naniula nasida. Songon i ma tandana na markeninambungan sada
negara dohot semangat ni negara. Di Huria dohot di ganup naporsea pe rikkot do
pangalaho na songon i. Ala diingot si Salomo
akka parange ni si Daud, laos i do dibahen ibana alasan mangido
sipangidoonna tu TUHAN Jahowa Elohim. Dihatahon si Salomo pangalaho ni si Daud
di adopan ni Jahowa (parangena di joloMi
di bagasan hasintongan, hatigoran dohot habonaron ni roha maradophon Ho).
Maksudna, na tiruon ni si Salomo do pangalaho ni amana si Daud i di adopan ni
Jahowa. Diakui raja Salomo, na ala asi
ni roha ni Jahowa tu si Daud do umbahen na boi gabe raja si Salomo. Ala ni i,
asa unang “mengecewakan” si Salomo tu Jahowa, dipangido raja Salomo asa
dibohali Jahowa raja Salomo manorushon ulaon i. Hata na manggelitik do hata ni raja Salomo i tu Jahowa, na mambahen raja
Salomo marpos ni roha, na tangihonon jala oloan ni Jahowa do pangidoanna i. Nang
molo mangido ruas ni huria (naporsea) tu TUHAN Jahowa Jesus Kristus saonari on,
ikkon malo do namangido i manggelitik roha
ni Jahowa Jesus Kristus asa pasti olo Jahowa mangalusi dohot mangaleon
napinangido i.
4. Hamuna
dongan sahaporseaon nahinaholongan. Dung ditaringoti raja Salomo hubunganna tu
naparjolo sian ibana, dihatahon ibana ma muse songon dia ibana nuaeng, dohot
ise na naeng rajaanna. On pe, ale Jahowa,
Debataku, nunga dipabakkit Ho naposoM gabe raja sikkat ni damang raja Daud. Takkas
do ditanda raja Salomo dirina dohot ulaonna na ikkon sukses ulahononna. Diboto
raja Salomo ise pabakkit ibana gabe raja. Jahowa do pabakkit ibana gabe raja.
Panandaon on do umbahen ro raja Salomo mangido bohal dohot panuturion sian
Jahowa. Molo holan amangna si Daud do diboto si Salomo na mangalehon
tahta/tumpal harajaon i tu ibana, tu kuburan ni raja Daud do ibana lao ziarah,
jala mangido sahala sian sumangot ni amana i. Alai ndang tusi raja Salomo lao.
Tu Jahowa do. Ala takkas diboto, na Jahowa do manabalhon ibana gabe raja. Akka
pangihut ni Jahowa Jesus Kristus sinuaeng on pe porlu do takkas mamboto, atik
sian dia do dijalo ibana na adong di ibana nuaeng (misalna: jabatanna, dalan ni
ngoluna, anakkonna, keluargana, jabuna, mobilna/artana, dohot na asing na adong
di ibana). Adong do i ala diwarishon
natorasna tu ibana, adong ala na dilului ibana, marjuang ibana sagogo ni gogona
asa dapotna na songon i. Di bagasan na songon i, tagamon do sahat panandaon ni
akka naporsea sinuaeng on, na sian Jahowa Jesus Kristus do sudena i dapotna? Manang
na ala disomba-somba ibana do sumangot ni ompuna, manang ala na malo do ibana
marsimokkel, manang korupsi? Sude akka na denggan na adong dipeop akka naporsea
di ngoluna, ikkon pastihonon ni naporsea i do na sian Jahowa Jesus Kristus do i
marharoroan. Alai ni i ikkon mangadop tu Jahowa ibana laho manggunahon i
saluhutna.
Dang holan
hubungan ni ulaonna i tu Jahowa disadari raja Salomo. Dohot do songon dia
dirina nuaeng diboto ibana: alai bajar
dope ahu, ndang huboto ruhut tu balian
manang di bagasan huta. Na bajar marlapatan “ndang marpengalaman dope”,
“poso dope”. “Ramba naposo na baru
tubuan lata, halak naposo na so haru mamboto ruhut ni hata,” ninna halak Toba. Panandaon ni diri (kesadaran) na songon on do na paling mangonjar roha ni raja Salomo
mangido na paling porlu leonon ni Jahowa tu ibana asa boi sukses ulaonna
mangarajai. Alana, ianggo holan pistar, malo, rajin, do sada raja, alai ndang
adong hapantason (habisukon) ni roha di raja i, parcuma do sude ulaonna
mangarajai; olo do sai gagal nasa
rencanana. Songon na nidok ni parilmu
jiwa do: molo holan Inteligent Quotien (IQ) dohot Spiritual Quotien (SQ) ni sada jolma do timbo, hape Emosional Quotien
(EQ) dohot Social Quotien (SocQ) na rendah, maol do ibana pasahathon na dibagas rohana tu donganna
jolma na asing. Pantas ni roha manang habisukon maringanan di EQ dohot SocQ. Halak naposo olo do ndang
tarkendalihonna emosina, manang ndang malo marmasyarakat. Asa boi denggan
naposo menyalurkan (mamakke) emosina,
jala denggan marmasyarakat, ikkon adong do habisukon, hapantason ni roha di
naposo i. Jadi tung na toho do panandaon
ni diri ni raja Salomo dison.
Ndang holan
TUHANna ditanda raja Salomo (namartalian tu Spiritual Quotien na) songon i nang
hadirionna (IQ-na), alai dohot do bangso nanaeng rajaanna. Takkas do ditanda
raja Salomo lapangan kerja di dia ibana ikkon karejo: Ia naposomon di tongatonga ni bangsoM do, naung pinillitMi, bangso na
bolon, na so taretong jala na so habilangan dibahen deakna; dohot bangso na
marmulia. Ala diboto raja Salomo ia Israel bangso napinillit ni Jahowa, extra hati-hati do ibana mamarenta
nasida. Silapsilap saotik, dirajumi raja Salomo, pasti do Jahowa alo ni raja
Salomo. Nang pe saparsampulu ni godang ni bangso Mesir manang bangso Babel do
bangso Israel, dirajumi raja Salomo do bangso Israel bangso nabolon. Boasa?
Didia habolonon ni bangso Israel? Di pangaropan ni Jahowa dohot bangso i: na
ikkon gabe pasupasu bangso Israel tu akka bangso na asing. Difungsi gabe
pasupasu i do habolonon ni bangso Israel. Ndang taretong jala ndang habilangan
tutu godang ni i. Ndang holan “jumlah”
ni panduduk ni negara Israel di tikki na so taretong jala na so habilangan, ala
memang ndang hea disensus, jala tung marserak do nasida di tongatonga ni akka
bangso, ai nunga godang nasida na mangaranto nang tu luar negeri ni Israel. Bangso
na marmulia do bangso Israel, ala adong di nasida patik ni Jahowa jala nasida
maragama monoteistik-dinamis; ndang maragama monoteistik-mekanis. Marmulia do
bangso Israel ala konsistensi nasida tu haporseaon nasida tu Jahowa Elohim;
jala tandi do ngolu nasida i ala ni hasatiaon nasida tu poda/parenta ni Jahowa.
Panandaon ni raja Salomo taringot tu “lapangan kerja”-na i, mambahen ibana tung
mansai gomos mangido tu Jahowa naumporlu di ibana lao mangarajai. Nang akka
pangihut ni TUHAN Jahowa Jesus Kristus si nuaeng on pe, hombar tu panandaon
taringot lapangan kerja nasida be ma dipangido naumporlu leonon ni TUHAN i tu
ibana. Unang mambal. Partani hauma do ibana, hape dipangido hapandeon manakkup
dekke di laut/tao. Ambal do pangidoan i. Ikkon na marhubungan takkas tu ulaon
ni namangido i do sipangidoonna.
5. Dung i lomo ma roha ni Jahowa, ala songon i
pangidoan ni si Salomo. Lomo roha ni Jahowa tu pangidoan ni raja Salomo i,
ala ndang patuduhon haotoon pangidoanna i, alai patuduhon hapistaran do. Sian
pangidoan i, habotoan do jala diboto Jahowa do na tung denggan do dianalisa
raja Salomo taringot tu ulaonna lao mangarajai bangso Israel tu joloan ni ari.
Jahowa sandiri martanggungjawab do di ulaonNa mangangkat (pabakkithon) si
Salomo gabe raja. Ndang dipasombu Jahowa asal dipabakkit si Salomo gabe raja.
Molo gagal si Salomo mangarajai, dohot do Jahowa na maila, jala olo gabe
tarrimas Jahowa ndang holan tu si Salomo, alai dohot do tu saluhut bangso
Israel. Di na lomo ni roha ni Jahowa tu pangidoan ni raja Salomo i, i ma sada
haputusan na bebas sian Jahowa. Sipikkirhonon ni jolma sinuaeng on, i ma boha
jala aha do sibahenon ni namangido tu Jahowa asa lomo roha ni Jahowa tu
pangidoan napinasahatna. Ikkon na mardomu do napinangido i tu sakkap dohot
tujuan ni Jahowa, mardomu tu aha na dumenggan ulaon ni namangido asa sukses
ulaonna, jala mardomu tu lapangan kerja siulaon ni na mangido. Ala ni i, ganup
ma mansulikkit, aha sakkap dohot tujuan ni Jahowa songon i nang lomo ni roha ni
Jahowa taringot tu dirina be, andorang so mangido tu Jahowa.
6. Pangidoan
ni raja Salomo nadihalomohon Jahowa, i ma pangidoan asa dileon Jahowa tu raja
Salomo “roha tumimbang uhum” (Heber: habîn
liÅ¡moa‘ miÅ¡pat; kearifan untuk dapat mengerti hukum; akalbudi akan menyelesaikan perkara hukum;
understanding to discern judment; Verstand, Rericht zu hören; sapientiam ad discernendum iudicium; sunesin tou eisakoumen krima). Uhum ma
na marisi hatigoran. Patik ni Jahowa marisi uhum do, marisi hatigoran. Alai
godang do uhum (uhum agama; uhum adat; uhum pidana; uhum partigatigaon; uhum
ekonomi; uhum perdata). Boi juo do adong akka uhum i na maralo. Ikkon marbisuk
do jolma manimbangi akka uhum i. Alus ni Jahowa tu pangidoan i: Ida ma, bahenonKu ma hombar tu hatam. Ida
ma! LehononKu ma tu ho roha na bisuk jala na pantas, asa unang adong tudoshon
ho sian na robi akka naung salpu i, nang na tubu muse. Ala nunga mardomu tu
sakkap dohot tujuan ni Jahowa pangidoan ni raja Salomo i, gabe dileon Jahowa tu
raja Salomo na hombar tu hata ni raja Salomo. Jadi pajumpang roha ni Jahowa dohot roha ni raja Salomo na
tarida sian hatana be. Leonon ni Jahowa tu raja Salomo “roha na bisuk jala na
pantas” (Heber: leb hakam wenabon;
LXX: kardian fronimen kai sofen;
Latin: cor sapiens et intellegens in
tantum; Ingg: a wise and
understanding heart; Jerman: ein
weises und verständiges Herz; Ind.: hati
yang penuh hikmat dan pengertian; Ind. TL: hati yang berakalbudi). Akka
terjemahan on patuduhon aha nanimaksud
ni roha na bisuk jala na pantas. Roha na bisuk i ma roha na marisi hapistaran
dohot haboion na ampuna ni habisukon na dipaboa di Poda 8. Roha na pantas i ma
roha songon na nidok ni Jesus: pantas ni roha (fronimoi) songon na adong ampuna ni ulok. Nunga tapatorang taringot
tusi. Roha na bisuk jala na pantas do usat dohot tampuk ni ngolu jala na tung
manontuhon di bagasan pardalanan ni ngolu ni nampunasa. Olo do Jahowa mangaleon
na songon i tu ganup na mangido i tu Jahowa. Nang pe naung didok Jahowa, tung
pe dileon Jahowa i tu manang ise, na manjalo i ndang be boi mangimbangi raja
Salomo. Holan TUHAN Jesus Kristus do naboi mangimbangi habisukon dohot pantas
ni roha ni raja Salomo. Ai sian Ibana do nanilehon ni Jahowa na tu si Salomo i.
Selamat mangido tu Jahowa aha na umporlu di bagasan ngolu ni ganup, asa tung
sukses ulaon ni ganup, songon pinarsinta ni TUHAN Jahowa Jesus Kristus. Amen.