JAMITA SIAN EVANGELIUM TU MINGGU VII DUNG TRINITAS TGL 30 JULI 2017

19.54.00 0 Comments A+ a-

1 RAJARAJA 3: 4-12

3:4  Dung i laho ma rajai tu Gibeon, asa mamele disi, ai tambak bolon do disi; saribu pelean situtungon dipelehon si Salomo di atas langgatan i.
3:5  Apala di Gibeon ma patar Jahowa tu si Salomo di bagasan nipina bornginna i, didok Debata ma: Pangido ma manang aha silehononku tu ho.
3:6  Dung i ninna si Salomo ma: Nunga dibahen Ho asi ni roha godang tu naposoM, damang si Daud, hombar tu parangena di joloMi di bagasan hasintongan, hatigoran dohot habonaron ni roha maradophon Ho, jala nunga dipahot Ho di ibana asi ni roha na godangon, dilehon Ho di ibana sada anak na juguk di atas habangsana, songon na masa nuaeng.
3:7  On pe, ale Jahowa, Debataku, nunga dipabakkit Ho naposoM gabe raja sikkat ni damang raja Daud; alai bajar dope ahu, ndang huboto ruhut tu balian manang di bagasan huta.
3:8  Ia naposomon di tongatonga ni bangsoM do, naung pinillitMi, bangso na bolon, na so taretong jala na so habilangan dibahen deakna.
3:9  Dibahen i, lehon ma tu naposoMon roha na pantas laho manguhum bangsoMi, asa huboto manirang na denggan sian na roa; ai tung ise ma na tuk manguhum bangsoM na marmulia on?
3:10 Dung i lomo ma roha ni Jahowa, ala songon i pangidoan ni si Salomo.
3:11 Jadi ninna Debata ma tu ibana: Ala na songon i pangidoanmi, jala ndang dipangido ho ginjang ni umur, jala ndang dipangido ho hamoraon, jala ndang dipangido ho hosa ni akka musum, roha tahe pinangidom asa tumimbang uhum.
3:12 Ida ma, bahenonKu ma hombar tu hatam. Ida ma! LehononKu ma tu ho roha na bisuk jala na pantas, asa unang adong tudoshon ho sian na robi akka naung salpu i, nang na tubu muse.

PANGIDO SIAN JAHOWA NA GABE KUNCI KESUKSESANMU

1.      Hamuna dongan sahaporseaon nahinaholongan di bagasan holong na sian TUHANta. Ende ni amang Nahum Situmorang mandok: “Marragamragam do anggo sintasinta ni hita ganup jolma. Marasingasing do anggo pangidoan ni ganupganup jolma. Hamoraon, hagabeon, hasangapon i do dilului nadeba, di nadeba asalma tarbarita goarna tahe.” “Anggo di au tung asing do sintasinta asing pangidoanku,” ninna amang Nahum....”Tung holong ni roham i sambing do da ito nahuparsintasinta;  tung denggan ni basam, i sambing do da ito, nahupaimaima. Asi ni roham i sambing do da ito, unang loas au maila. Beha roham, dok ma hatam. Alusi au...” I ma gombaran ni semangat ni halak Batak Toba na mangolu on, tarlumobi tu nahinaholongan ni rohana. Boha do nuaeng, perasaan ni namangendehon dohot namambege, molo diganti hata “ito” dohot hata “Tuhan” di tikki mangendehon i ate? Manggitik do ra ate? Boi juo do molo dibahen songon i, pintor tanda, na pangihut ni teologi alkitabiah namangendehon songon i. Hombar tu barita na di trupuk jamita on, raja Salomo na baru  dope dipabakkit  gabe raja. Bajar dope ibana di tikki i: ndang diboto dope ruhut tu balian dohot di huta. Lapatanna: ndang diboto dope mardiplomasi tu luar negeri, dohot ndang mantap dope ibana mangatur pemerintahan di negara Israel na diwarishon (dipateanhon) amongna tu ibana.  Di hagamangon i, ro ibana tu Jahowa Elohim. Ndang dipangido songon pangidoan na di ende ni amang Nahum Situmorang i. Ndang dipangido hamoraon, hasangapon, hagabeaon, ganjang ni umur, dohot hosa ni musuna. Asing do sian akka pangidoan i, nadipangido si Salomo. Raja Salomo mangido: “Lehon ma tu naposoMon roha na pantas laho manguhum bangsoMi,  asa huboto manirang na denggan sian na roa.” On ma pangidoan na dietong raja Salomo na paling menentukan tu hasukseson ni tugasna mangarajai bangso Israel, na didok ibana bangso naung pinillit ni Jahowa, bangso na bolon, na so taretong jala na so habilangan dibahen deakna; bangso na marmulia?  Ndang dipangido raja Salomo hamoraon, ala nunga mamora ibana marhite arta na pinapungu ni amana si Daud. Ndang dipangido ibana ginjang ni umur, ala poso dope ibana jala yakin sanga dope ibana mangolu jala  mamarenta bangso Israel. Ndang dipangido raja Salomo hosa ni akka musuna, ai nunga diselesaihon ibana abangna si Adonia, si Joab panglima ni amongna, dohot si Abyatar Sintua ni malim di tikki ni si Daud, atas parenta ni si Daud. Jala ditahi roha ni raja Salomo, ndang porang ulaonna lao patunduk akka musuna, alai akka ulaon diplomasi do. Hamoraon, ginjang ni umur, hosa ni musu, ndang kunci utama mambahen sukses raja Salomo mangarajai. Naumporlu di ibana: habisukon, pantas ni roha laho mamarenta, manguhum bangso Israel. Molo dapotna i, sude akka na asing, nanihaporluhonna pasti mangihut na ma dapotna. Habisukon manang pantas ni roha dapot di harajaon ni Jahowa Debata dohot di hatigoranNa. Mardomu tusi do umbahen diparentahon Jesus tu akka pangihutna: “Sai jumolo ma lului hamu harajaon ni Debata dohot hatigoranna, dung i tambahononna do sude angka ondeng tu hamuna!” (Mat. 6:33).
2.      Akka dia do siparadeon, molo lao mangido tu Jahowa Elohim (Debata)? Tabereng ma aha diparade raja Salomo, jala boi do parsiajaran sian i, hombar tu konteks ni ngolu ni na lao mangido nuaeng on. Di tikki i ndang adong dope bagas joro ni Jahowa Elohim di Jerusalem. Langgatan pamelean pe ndang adong dope disi. Ala ni i dilului raja Salomo inganan di dia Jahowa Elohim sombaonna jala lehononna pelean tu Jahowa.  Di Gibeon adong langgatan (LAI BT: tambak) nabolon/nabalga, jala holan ualu kilometer do daona sian Jerusalem tu  arah barat laut. Somal do amongna si Daud mamele di inganan i. Na pasti, ndang parsombaonan tu debata sileban inganan i. Jadi molo naeng mangido tu Jahowa Jesus Kristus nuaeng on, ikkon pastihonon do di dia na dumenggan sombaon Jahowa Jesus Kristus jala pasahat pelean tu Ibana. Di rumah doa do? Di bagasjoro do? di parlapelapean do? Namanontuhon, ndang uli ni inganan i, alai haoloon ni Jahowa Jesus Kristus sombaon jala peleon disi do. Tontu haporseaon ikkon manghatai di bagasan ni on. Diparade raja Salomo: haporseaonna na togu; dohot peleanna sagodang ni saribu pelean situtungon. Dipakkulingi jala diarahon ibana tusi akka halak Lewi, akka malim, patugas pameleon (na maneati pelean situtungon, mambasu pelean,  dohot  si pagara api). Lengkap sude dohot akka ulaula manomba dohot mamele Jahowa diparade si Salomo. On ma usaha, asa tung jagar ulaon panombaon dohot pameleon i. Kristen si nuaeng pe, porlu do mamparrohahon akka pelengkap-pelengkap, parhohas dohot parhobas silibathononna (sipadohotonna) di ulaon panombaon dohot pameleon tu TUHAN Jahowa Jesus Kristus.
Sadanari na takkas diparade raja Saomo di dirina, i ma haporseaonna tu nipina borngin i di Gibeon. Diboto si Salomo do na so sude nipi dalan ni Jahowa Elohim lao paboahon hataNa. Alai di namarnipi ibana di Gibeon, tung gopos do di  haporseaonna, na Jahowa do manghatai tu ibana, mandok: Pangido ma manang aha silehononKu tu ho. Dung masa do panombaon dohot pameleon nabinahen ni raja Salomo, marnipi raja Salomo. Panghataion ni Raja Salomo dohot Jahowa Elohim masa di bagasan nipi i do. Songon mutu/kualitas  ni nipi ni si Jakkob di topi ni Aek Jabok dohot di Betel ma nipi ni raja Salomo on.  Karejo haporseaon ni raja Salomo di na marnipi i ibana. Aut ndang karejo haporseaon ni raja Salomo, ndang mungkin tandaon ni raja Salomo ise na ro tu ibana di nipina i. Mungkin do dohononna na ro i sumangot ni ompuna, molo haporseaonna mandok na sumangot ni oppu do na boi ro tu nipi. Jadi ikkon pasangon do haporseaon na togu taringot tu TUHAN Jahowa Jesus Kristus. Haporseaon i ndang boi ganggu agia otik. Di surat tu halak Ibrani, haporseaon i didok: “Alai anggo haporseaon i, pos ni roha do i di angka sihirimon, jala pamotoan na tontu taringot tu na so niida” (Heb.11:1). Nuaeng on pe, ‘kesempatan’ dohot cara pajumpang (manghatai) dohot TUHAN Jahowa Jesus Kristus marmassam do. Godang do cara ni TUHAN Jahowa Jesus Kristus. Najumotjot nuaeng on pajumpang naporsea dohot TUHAN i marhite HATA ni TUHAN Jahowa Jesus Kristus na adong di Buku Nabadia i. Boi do martangiang (marpigapiga hali) naporseai tu TUHAN i asa dipatudu Jahowa Jesus Kristus HATANa sian Bibel i, na gabe siauhonon ni naporsea i. Dibuka ma Bibel, jala dijahai, dilapati, dung i ditait sian i aha HATA ni Jahowa Jesus Kristus tu naporsea i. Dicatat ma i asa adong parningotan pangantusion di naporsea i, jala situluthonna tu joloan on. Alai boi juo do pajumpang naporsea i dohot Jahowa Jesus Kristus marhite “firasat”, “alatan”, “panggora ni roha”, “nipi”, “panatapan di partondion”,  dohot cara/dalan na asing.  Alai holan cara/dalan/metode  parjumpaan dohot panghataion do i. Manang dia pe cara i, naporsea i do manontuhon di haporseaonna na togu, atik na dipakkulingi Jahowa Jesus Kristus do ibana disi. Ukuran ni hasintongan ni parjumpaanna/panghataionna dohot TUHAN Jahowa Jesus Kristus, ikkon hasintongan ni Jahowa Jesus Kristus na nipodahon ni Buku Nabadia i do. Sude ikkon sahatsahat tu Jahowa Jesus Kristus do haporseaon i. Misalna: di sada alatan adong ma dibereng naporsea i “sosok” na marhalindo mandok hata tu ibana. Diingot naporsea i hata nanidok ni nadiberengna i. Mardomu tu pengalaman i, ikkon boi do naporsea i padomuhon i tu haporseaonna tu Jahowa Jesus Kristus. Misalna didok: “Ah, nadisuru Jahowa do i pasahathon lomo ni rohaNa tu au, jala nanidokna i pas do tu ngolukku, ala ni i bahenonku ma songon nadidokna i.” Dung i di nasa pambahenanna i, Jahowa Jesus Kristus ma dipasangap, disomba jala dipele.   Na susa jotjot, ndang dihubungkon naporsea i pangalamanna tu haporseaonna tu Jahowa Jesus Kristus. Ujungna holan di liatliat di portibi on ma haporseaonna (misalna holan sahat tu sumangot ni ompu, sahat tu pangingani ni huta, dohot akka sombaon (berhala) na asing na di portibi on). Ikkon meningkat do haporseaon, asa tanda naung mar-TUHAN Jahowa Jesus Kristus akka naporsea i. Haporseaon i ikkon sahatsahat tu TUHAN Jahowa Jesus Kristus.
3.      Di nipina i, dihatahon raja Salomo ma dia na dihalomohon rohana leonon ni Jahowa tu  ibana. Alai andorang so didok ibana sipangidoonna, jolo dibahen ibana do hatorangan boasa songon i pangidoanna i.  Jadi ndang lupa raja Salomo tu naparjolo sian ibana (amana si Daud).  Nunga dibahen Ho asi ni roha godang tu naposoM, damang si Daud, hombar tu parangena di joloMi di bagasan hasintongan, hatigoran dohot habonaron ni roha maradophon Ho, jala nunga dipahot Ho di ibana asi ni roha na godangon, dilehon Ho di ibana sada anak na juguk di atas habangsana, songon na masa nuaeng. Diakui raja Salomo  hubungan/partalian ni ulaonna nuaeng dohot raja namanjoloi ibana. Pangalaho na songon on mansai porlu do i, nang pe ndang natoras ni naporsea i  sandiri na mangwarishon ulaon i tu naporsea i. Songon nabinaen ni akka pemimpin negara NKRI na mangganti si Soekarno, i ma di zaman ni si Soeharto, Habibie, Gusdur, Megawati, Susilo Bambang Yudoyono, nang presiden Joko Widodo sinuaeng on.  Ndang hea lupa nasida tu founding fathers ni NKRI. Ndang lupa nasida tu semangat hajongjongon ni NKRI, jala ganup nasida mangantusi, na manorushon parjuangan ni bangso Indonesia naniuluhon ni akka founding fathers do naniula nasida. Songon i ma tandana na markeninambungan sada negara dohot semangat ni negara. Di Huria dohot di ganup naporsea pe rikkot do pangalaho na songon i. Ala diingot si Salomo  akka parange ni si Daud, laos i do dibahen ibana alasan mangido sipangidoonna tu TUHAN Jahowa Elohim. Dihatahon si Salomo pangalaho ni si Daud di adopan ni Jahowa (parangena di joloMi di bagasan hasintongan, hatigoran dohot habonaron ni roha maradophon Ho). Maksudna, na tiruon ni si Salomo do pangalaho ni amana si Daud i di adopan ni Jahowa.  Diakui raja Salomo, na ala asi ni roha ni Jahowa tu si Daud do umbahen na boi gabe raja si Salomo. Ala ni i, asa unang  “mengecewakan” si Salomo tu Jahowa, dipangido raja Salomo asa dibohali Jahowa raja Salomo manorushon ulaon i. Hata na manggelitik do hata ni raja Salomo i tu Jahowa, na mambahen raja Salomo marpos ni roha, na tangihonon jala oloan ni Jahowa do pangidoanna i. Nang molo mangido ruas ni huria (naporsea) tu TUHAN Jahowa Jesus Kristus saonari on, ikkon malo do namangido i manggelitik roha ni Jahowa Jesus Kristus asa pasti olo Jahowa mangalusi dohot mangaleon napinangido i.
4.      Hamuna dongan sahaporseaon nahinaholongan. Dung ditaringoti raja Salomo hubunganna tu naparjolo sian ibana, dihatahon ibana ma muse songon dia ibana nuaeng, dohot ise na naeng rajaanna. On pe, ale Jahowa, Debataku, nunga dipabakkit Ho naposoM gabe raja sikkat ni damang raja Daud. Takkas do ditanda raja Salomo dirina dohot ulaonna na ikkon sukses ulahononna. Diboto raja Salomo ise pabakkit ibana gabe raja. Jahowa do pabakkit ibana gabe raja. Panandaon on do umbahen ro raja Salomo mangido bohal dohot panuturion sian Jahowa. Molo holan amangna si Daud do diboto si Salomo na mangalehon tahta/tumpal harajaon i tu ibana, tu kuburan ni raja Daud do ibana lao ziarah, jala mangido sahala sian sumangot ni amana i. Alai ndang tusi raja Salomo lao. Tu Jahowa do. Ala takkas diboto, na Jahowa do manabalhon ibana gabe raja. Akka pangihut ni Jahowa Jesus Kristus sinuaeng on pe porlu do takkas mamboto, atik sian dia do dijalo ibana na adong di ibana nuaeng (misalna: jabatanna, dalan ni ngoluna, anakkonna, keluargana, jabuna, mobilna/artana, dohot na asing na adong di ibana).  Adong do i ala diwarishon natorasna tu ibana, adong ala na dilului ibana, marjuang ibana sagogo ni gogona asa dapotna na songon i. Di bagasan na songon i, tagamon do sahat panandaon ni akka naporsea sinuaeng on, na sian Jahowa Jesus Kristus do sudena i dapotna? Manang na ala disomba-somba ibana do sumangot ni ompuna, manang ala na malo do ibana marsimokkel, manang korupsi? Sude akka na denggan na adong dipeop akka naporsea di ngoluna, ikkon pastihonon ni naporsea i do na sian Jahowa Jesus Kristus do i marharoroan. Alai ni i ikkon mangadop tu Jahowa ibana laho manggunahon i saluhutna.
Dang holan hubungan ni ulaonna i tu Jahowa disadari raja Salomo. Dohot do songon dia dirina nuaeng diboto ibana: alai bajar dope ahu, ndang  huboto ruhut tu balian manang di bagasan huta. Na bajar marlapatan “ndang marpengalaman dope”, “poso dope”.  “Ramba naposo na baru tubuan lata, halak naposo na so haru mamboto ruhut ni hata,” ninna halak Toba.  Panandaon ni diri (kesadaran) na songon on do na paling mangonjar roha ni raja Salomo mangido na paling porlu leonon ni Jahowa tu ibana asa boi sukses ulaonna mangarajai. Alana, ianggo holan pistar, malo, rajin, do sada raja, alai ndang adong hapantason (habisukon) ni roha di raja i, parcuma do sude ulaonna mangarajai; olo  do sai gagal nasa rencanana. Songon na  nidok ni parilmu jiwa do: molo holan Inteligent Quotien (IQ)  dohot Spiritual Quotien (SQ)  ni sada jolma do timbo, hape Emosional Quotien (EQ) dohot Social Quotien (SocQ) na rendah, maol do ibana  pasahathon na dibagas rohana tu donganna jolma na asing. Pantas ni roha manang habisukon maringanan di  EQ dohot SocQ. Halak naposo olo do ndang tarkendalihonna emosina, manang ndang malo marmasyarakat. Asa boi denggan naposo menyalurkan (mamakke) emosina, jala denggan marmasyarakat, ikkon adong do habisukon, hapantason ni roha di naposo i. Jadi tung na toho  do panandaon ni diri ni raja Salomo dison.
Ndang holan TUHANna ditanda raja Salomo (namartalian tu Spiritual Quotien na) songon i nang hadirionna (IQ-na), alai dohot do bangso nanaeng rajaanna. Takkas do ditanda raja Salomo lapangan kerja di dia ibana ikkon karejo: Ia naposomon di tongatonga ni bangsoM do, naung pinillitMi, bangso na bolon, na so taretong jala na so habilangan dibahen deakna; dohot bangso na marmulia. Ala diboto raja Salomo ia Israel bangso napinillit ni Jahowa, extra hati-hati do ibana mamarenta nasida. Silapsilap saotik, dirajumi raja Salomo, pasti do Jahowa alo ni raja Salomo. Nang pe saparsampulu ni godang ni bangso Mesir manang bangso Babel do bangso Israel, dirajumi raja Salomo do bangso Israel bangso nabolon. Boasa? Didia habolonon ni bangso Israel? Di pangaropan ni Jahowa dohot bangso i: na ikkon gabe pasupasu bangso Israel tu akka bangso na asing. Difungsi gabe pasupasu i do habolonon ni bangso Israel. Ndang taretong jala ndang habilangan tutu godang ni i.  Ndang holan “jumlah” ni panduduk ni negara Israel di tikki na so taretong jala na so habilangan, ala memang ndang hea disensus, jala tung marserak do nasida di tongatonga ni akka bangso, ai nunga godang nasida na mangaranto nang tu luar negeri ni Israel. Bangso na marmulia do bangso Israel, ala adong di nasida patik ni Jahowa jala nasida maragama monoteistik-dinamis; ndang maragama monoteistik-mekanis. Marmulia do bangso Israel ala konsistensi nasida tu haporseaon nasida tu Jahowa Elohim; jala tandi do ngolu nasida i ala ni hasatiaon nasida tu poda/parenta ni Jahowa. Panandaon ni raja Salomo taringot tu “lapangan kerja”-na i, mambahen ibana tung mansai gomos mangido tu Jahowa naumporlu di ibana lao mangarajai. Nang akka pangihut ni TUHAN Jahowa Jesus Kristus si nuaeng on pe, hombar tu panandaon taringot lapangan kerja nasida be ma dipangido naumporlu leonon ni TUHAN i tu ibana. Unang mambal. Partani hauma do ibana, hape dipangido hapandeon manakkup dekke di laut/tao. Ambal do pangidoan i. Ikkon na marhubungan takkas tu ulaon ni namangido i do sipangidoonna.
5.      Dung i lomo ma roha ni Jahowa, ala songon i pangidoan ni si Salomo. Lomo roha ni Jahowa tu pangidoan ni raja Salomo i, ala ndang patuduhon haotoon pangidoanna i, alai patuduhon hapistaran do. Sian pangidoan i, habotoan do jala diboto Jahowa do na tung denggan do dianalisa raja Salomo taringot tu ulaonna lao mangarajai bangso Israel tu joloan ni ari. Jahowa sandiri martanggungjawab do di ulaonNa mangangkat (pabakkithon) si Salomo gabe raja. Ndang dipasombu Jahowa asal dipabakkit si Salomo gabe raja. Molo gagal si Salomo mangarajai, dohot do Jahowa na maila, jala olo gabe tarrimas Jahowa ndang holan tu si Salomo, alai dohot do tu saluhut bangso Israel. Di na lomo ni roha ni Jahowa tu pangidoan ni raja Salomo i, i ma sada haputusan na bebas sian Jahowa. Sipikkirhonon ni jolma sinuaeng on, i ma boha jala aha do sibahenon ni namangido tu Jahowa asa lomo roha ni Jahowa tu pangidoan napinasahatna. Ikkon na mardomu do napinangido i tu sakkap dohot tujuan ni Jahowa, mardomu tu aha na dumenggan ulaon ni namangido asa sukses ulaonna, jala mardomu tu lapangan kerja siulaon ni na mangido. Ala ni i, ganup ma mansulikkit, aha sakkap dohot tujuan ni Jahowa songon i nang lomo ni roha ni Jahowa taringot tu dirina be, andorang so mangido tu Jahowa.
6.      Pangidoan ni raja Salomo nadihalomohon Jahowa, i ma pangidoan asa dileon Jahowa tu raja Salomo “roha tumimbang uhum” (Heber: habîn liÅ¡moa‘ miÅ¡pat; kearifan  untuk dapat mengerti hukum; akalbudi akan menyelesaikan perkara hukum; understanding to discern judment; Verstand, Rericht zu hören; sapientiam ad discernendum iudicium; sunesin tou eisakoumen krima). Uhum ma na marisi hatigoran. Patik ni Jahowa marisi uhum do, marisi hatigoran. Alai godang do uhum (uhum agama; uhum adat; uhum pidana; uhum partigatigaon; uhum ekonomi; uhum perdata). Boi juo do adong akka uhum i na maralo. Ikkon marbisuk do jolma manimbangi akka uhum i. Alus ni Jahowa tu pangidoan i: Ida ma, bahenonKu ma hombar tu hatam. Ida ma! LehononKu ma tu ho roha na bisuk jala na pantas, asa unang adong tudoshon ho sian na robi akka naung salpu i, nang na tubu muse. Ala nunga mardomu tu sakkap dohot tujuan ni Jahowa pangidoan ni raja Salomo i, gabe dileon Jahowa tu raja Salomo na hombar tu hata ni raja Salomo. Jadi pajumpang  roha ni Jahowa dohot roha ni raja Salomo na tarida sian hatana be. Leonon ni Jahowa tu raja Salomo “roha na bisuk jala na pantas” (Heber: leb hakam wenabon; LXX: kardian fronimen kai sofen; Latin: cor sapiens et intellegens in tantum; Ingg: a wise and understanding heart; Jerman: ein weises und verständiges Herz; Ind.: hati yang penuh hikmat dan pengertian; Ind. TL: hati yang berakalbudi).  Akka terjemahan on patuduhon  aha nanimaksud ni roha na bisuk jala na pantas. Roha na bisuk i ma roha na marisi hapistaran dohot haboion na ampuna ni habisukon na dipaboa di Poda 8. Roha na pantas i ma roha songon na nidok ni Jesus: pantas ni roha (fronimoi) songon na adong ampuna ni ulok. Nunga tapatorang taringot tusi. Roha na bisuk jala na pantas do usat dohot tampuk ni ngolu jala na tung manontuhon di bagasan pardalanan ni ngolu ni nampunasa. Olo do Jahowa mangaleon na songon i tu ganup na mangido i tu Jahowa. Nang pe naung didok Jahowa, tung pe dileon Jahowa i tu manang ise, na manjalo i ndang be boi mangimbangi raja Salomo. Holan TUHAN Jesus Kristus do naboi mangimbangi habisukon dohot pantas ni roha ni raja Salomo. Ai sian Ibana do nanilehon ni Jahowa na tu si Salomo i. Selamat mangido tu Jahowa aha na umporlu di bagasan ngolu ni ganup, asa tung sukses ulaon ni ganup, songon pinarsinta ni TUHAN Jahowa Jesus Kristus. Amen.
Pematangsiantar, tgl. 8 Juli 2017. Pdt. Langsung Maruli Basa Sitorus (Pdt. LaMBaS).