JAMITA SIAN EVANGELIUM TU MINGGU II DUNG TRINITAS TGL 25 JUNI 2017
ROMA 6:1-11
6:1 Antong, dia ma dohononta? Datdatanta ma
mardosa, asa tung timbul asi ni roha?
6:2 Dao ma i! Hita angka naung mate di dosa i, tung
tarbahen hita dope mangolu di bagasan i?
6:3 Na so diboto hamu do on: Sude hita, nasa naung
tardidi tubagasan Kristus Jesus, tubagasan hamateanna do hita tardidi?
6:4 Antong, naung tartanom do hita rap dohot Ibana
marhitehite pandidion i tubagasan hamatean, asa marparange hita di bagasan
ngolu na imbaru, songon Kristus naung hehe sian angka naung mate hinorhon ni
hasangapon ni Amana.
6:5 Ai anggo nunga sanghambona hita dohot Ibana, di
na rap mate hita dohot Ibana i, suang songon i ma hita nang taringot tu
haheheon.
6:6 Ai taboto do: Nunga tarsilang hadirionta na
buruk raphon Ibana, asa pinasohot daging pardosaon, asa unang be hita mangadop
di dosa.
6:7 Ai dung mate jolma, lias do ibana sian dosa.
6:8 Alai molo naung mate hita rap dohot Kristus,
dihaporseai rohanta, rap mangolu ma hita dohot Ibana.
6:9 Ai taboto do, na so mate be Kristus, dung mulak
mangolu sian na mate; ndang dirajai hamatean i be Ibana.
6:10 Ai mate pe
Ibana, sahali do i, ala ni dosa; ia mangolu nuaeng, di Debata do i.
6:11 Suman tusi
ma rajumi hamu dirimuna songon naung mate di dosa i, alai mangolu di Debata di
bagasan Kristus Jesus.
MANGOLU
MA DI NGOLU NAUNG DISESA DOSANA JALA DI NGOLU NAIMBARU; NDANG JADI DATDATAN
MARDOSA, ALAI DATDATAN MA MAMBAHEN NGOLU I SANGAP HOMBAR TU HASANGAPON NA SIAN
TUHAN JAHOWA JESUS KRISTUS
1. Hamuna
dongan sahaporseaon, nahinaholongan di bagasan holong na sian TUHANta. Di Buku
Nabadia i dipaboa do na hea Jesus ndang manguhum sada borua na targombang
(nahadapotan mangulahon zinah/na so patut) na diboan akka sibotosurat dohot
Parise tu jolo ni Jesus asa ditontuhon Jesus aha uhuman tu borua i. Atik na
dangguran do songon nidok ni patik ni si Musa manang bohado sikap ni Jesus.
Didok Jesus: Ise sian akka sibotosurat dohot Parise i na so mardosa, i ma
parjolo mandanggurhon batu tu borua i. Alai lao sadasada do akka Sibotosurat
dohot Parise i, ndang adong na mandangguri borua i. Dung i didok Jesus tu borua
i: “Laho ma ho! Unang be ho mardosa tu joloan on!” (jaha Joh.8:1-11). Borua on
ma sada contoh, naung aturan mate ala ni dosana, hape dileon kesempatan mangolu, jala ngoluna na
mangihut ndang be di rumang ni ngoluna najolo, ngolu na manogu ibana tu
hamatean i, alai di rumang ni ngolu naimbaru, ngolu na manogu ibana tu
hasonangan, na so marlaok zinah (na so targombang).
2. Adong
ma napatukkangkon hondana tu bengkel ala sega ndang boi mangolu nang pe sai
diengkoli/distater, nang pe imbaru olina, adong miakna, jala imbaru nang busina,
imbaru nang baterena. Dipareso tukkang bengkel i ma. Dapotna ma na sai
tallus-tallus kabel busina ala naung mumut, jala nunga putus kawat kabel na
dibagasanna. Dung i diganti tukang i ma tali busi i dohot naimbaru. Dung
distater, pintor mangolu ma hondana i. Didok tukang i ma tu parhonda i. Unang
tallus tali busina da molo naeng do mangolu honda muna i. “Olo!” ninna parhonda
i. Sian mulai i, sai beres ma mangolu hondana i. Sarupa do nian tali busi
naimbaru i dohot tali busi nalama nadigantina i. Bedana: na lama i ndang boi
mabahen mangolu; alai naimbaru i boi mambahen mangolu. Ala nunga boi
menyalurhon ngolu, manang mambahen mangolu masin ni honda i, tali busi naimbaru
i na ma sipakkeon, ndang be tali busi naung mumut i. Ndang be diulakkon honda i
(dibahen parhonda i) mamakke talibusi naung mumut (segasega) i. Sada contoh ni
naung mate hian gabe boi dipangolu, jala ikkon mamakke onderdil naimbaru i
tongtong asa boi mangolu, jala sai tongtong ma dipelihara asa akka onderdil
nadipakke i tongtong marmutu naimbaru, nang pe naung martaontaon dipakke di
honda i. Benda mate boi dipangolu. Lam benda na mangolu ma, molo tung mate pe,
pasti boi dipangolu.
3. Tu
si Adam, jala dipasahat si Adam tu si Hawa, hata ni Jahowa: “Alai anggo sian
hau parbinotoan ni na denggan dohot na roa, ndang jadi panganonmu; ai sadari
dipangan ho sian i, sai na mate do ho!”, ninna. Dilanggar si Hawa/Adam do
larangan on, jala uhuman tu nasida nadua: “sai na mate do ho!”, alai ndang
mangombushon hosana parpudi si Adam/Hawa
dung dipangan parbue ni hau i. Dison, “mate” dohot “mangombushon hosa parpudi”
(mate), ndang sarupa artina. “Mate” ala mangallang parbue ni hau i (= mangalanggar
larangan/parenta ni Jahowa) lapatanna “mardosa” na manghorhon mandapot uhuman
sian Jahowa (Si Adam dohot si Hawa dohot Ulok i dapotan uhuman do, 1 Musa 3). Mate
ala mangombushon hosa parpudi, lapatanna na adong di diri ni jolma i: tondi, nasian
Jahowa mulak tu Jahowa, jala daging, nasian tano i mulak tu tano. Dison masa
nanidok ni Apostel Paulus: “Kristus do hangoluan di au, jala laba nang
hamatean!” (Pil.1:21). Di “mate” ni si
Adam/Hawa, na marlapatan “mardosa na manghorhon hona uhuman”, luluan ma hasesaan
ni dosa, dohot hangoluan na imbaru, i ma malua sian uhuman hamatean di bagasan
dosa. Di “mate” na dua massam on, ndang siluluan “asa unang mangombushon hosa
parpudi”, alana hatop manang leleng, pasti do ro i tu nasa na marhosa. Nahinataan
ni Apostel Paulus di Suratna tu Huria Rom bindu 6 on, na marhahonaan do i tu tu
soal mate na marlapatan mardosa jala dapotan uhuman, dohot tu soal mangolu ndang holan ala naung disesa
dosana, alai botulbotul dipangolu. Honda na mumut tali busina i, ndang holan
diganti talibusina (disesa nasega disi/dipamago dosana), alai dohot do
dipangolu, jala gabe boi mardalan (mangulahon ulaonna na hombar tu
panompaonna).
4. Hamuna
dongan sahaporseaon nahinaholongan. Apostel Paulus mamodahon di suratna tu
huria Rom: Ala asiniroha ni Jahowa mida akka jolma pardosa, disesa Jahowa sude
hamatean ni jolma, tarlumobi hamatean ala “mardosa na manghorhon uhuman na
songon i”, i ma mardosa ala mangalanggar parenta/larangan na ro sian TUHAN
Jahowa Jesus Kristus. Tutu arga do jolma i ditobus, ai pola mudar ni Jesus
Kristus, Anak Haholongan ni AmaNa i, durus di dolok Golgatha laho mameteraihon
hasesaan ni dosa ni jolma pinangido ni Jesus: “Ale amang marpamuati ma rohaM
mida nasida, ai ndang diantusi nasida nabinahen nasida i!” GRATIS do dilehon hasesaan
ni dosa i tu nasa jolma na olo manjakkon. Sola gratia, holan ala asiniroha ni
Jahowa tu jolma pardosa, SESA dosa ni jolma i. Apostel Paulus mangondolhon:
Ndang ala gratis hasesaan ni dosa i, gabe datdatan mardosa. Tu borua na
targumbang i didok Jesus: Unang be ho mardosa tu joloan on! Ikkon songon i do.
Misalna: Ala patik Holong ni roha do patik dilehon TUHAN Jahowa Jesus Kristus,
hape patik i dilanggar, dung i disesa TUHAN Jahowa Jesus Kristus dosana i, ba ikkon ma ibana
manghaholongi donganna tu joloan ni ngoluna. Sedangkan molo manjalo jatah
“rastra” (beras sejahtera) na dibagibagihon gratis, ndang boi parulakulakhonon,
sama tokkin i, manjalo. Nuaeng on ala mandapot KTP nuaeng nunga gratis, ndang
boi parulakulakhonon mandapot KTP. Molo mago KTP naung dibagi gratis i, ganjang
urusan, adong uhuman jala ndang be gratis. Ikkon jamot jala ramot do ganup
jolma tu akka naung nijalona gratis. Ala gratis dileon TUHAN alogo tu jolma,
ikkon ramot do jolma asa unang tercemar alogo i, manang unang hona polusi alogo
i. Ala so jamot jala ramot jolma tu aek ni Danau Toba nadilehon TUHAN i gratis,
nunga gabe hamama-go nuaeng aek i tu akka na manginum, ala aek i nunga
tercemar/kotor situtu. Ndang habilangan be nuaeng biaya lao mambahen ias muse
aek ni Danau Toba naung tercemar i, jala ndang be gratis. Jadi , taurus,
taramoti denggan akka na gratis i.
5. Hamuna
dongan sahaporseaon nahinaholongan. Pandidion ni si Johannes Pandidi, i ma
pandidion hasesaan ni dosa. Songon honda naung niganti kabelbusina gabe kabelbusi
naimbaru ma i. Onderdilna na asing sude do baru. Holan talibusi i do na mumut,
porlu diganti. Ngajamin mangolu molo distater manang diengkol, alai ndang
binoto atik tu dia tujuan ni honda i dipangolu. Atik na holan asa mangolu do,
manang laho pakkeon mangarampok do, manang pakkeon laho mangulahon parenta ni
TUHAN do. Onderdil ni jolma “Jahudi” siulahon patik, holan sada do na mumut: i ma “sok maragama”. Mardosa
nasida sude ala ni i. Ro panurirang Johannes Pandidi, direparasi na sega na
sasada i, asa mulak marfungsi muse paragamaon nasida di bagasan toruk ni roha. Pandidion
ni si Johannes i ma pandidion panesaon ni dosa.
Pandidion pinatupa
ni TUHAN Jesus Kristus, ndang holan pandidion hasesaan ni dosa. Ndang holan
paulihon sada onderdil na sega di bagasan diri ni jolma, alai mambahen jolma
naung sega i mulak imbaru tus songon “honda” na baru haruar sian pabrik. I do
umbahen didok apostel Paulus: Manang ise na di bagasan Kristus, natinompa
naimbaru do i. Naung bolongbolong do sama sekali honda naung sega i, ai nunga
sega sude, ndang holan talibusina be nasega, nunga sude sega, bautbautna pe
nunga sega, setna pe nunga sega. Alai dipamasuk do i tu bengkel “Sibahen mulak
imbaru tus songon nabaru haruar sian pabrik”. Ala naung hea Jesus “mate” jala
bolongbolong di bahen portibi on, tung ahli do Ibana mambahen pintor boi mulak
imbaru situtu akka naung bolongbolong jala naung targoar “mate”. Dibahen Jesus
jolma naung mate/bolongbolong i gabe jolma naimbaru tus. Tong do “honda” goar
ni naung dibahen gabe imbaru tus i. Tong do “jolma” , ndang gabe “malaikat”
manang “surusuruan” goar ni Jolma naung “mate”, naung bolongbolong i na dibahen
gabe jolma na tinompa naimbaru. Alai dung gabe natinompa naimbaru jolma i,
ndatung be ibana mulak gabe jolma na “mate”, nabolongbolong. Ndang holan asal
imbaru ibana jala gabe barang pajangan. Ndang asa adong muse mangalo Jahowa
jala martakkang, umbahen ditompa jolma i gabe imbaru tus. Alai asa tung takkas
do siulahon hangoluan nasian Jahowa jolma na imbaru tus i. Tugas ni jolma naung
gabe natinompa naimbaru do torus mangurus dirina parbagasan dohot parduru, asa
tongtong marmutu “natinompa naimbaru”. Digoari
do mutu ni jolma naung gabe natinompa naimbaru i, songon Jesus naung mulak
mangolu sian namate. Di diri ni Jesus adong daging (pamatang) na
“mulia”/sangap, jala adong “tondi” sioloi Jahowa (AmaNa). Di diri ni jolma
naung gabe “natinompa naimbaru” pe ikkon ma adong na songon i. Dipandokan ni si
Paulus didok: “sakkambona hita dohot Jesus”. Ai anggo nunga sakkambona hita dohot Ibana, di na rap mate hita dohot
Ibana i, suang songon i ma hita nang taringot tu haheheon ( = rap mangolu).
Molo didok sakkambona, na sada do boni ni i, jala boni i mate ma di tikki laho
tubu boni i gabe sada suansuanan na imbaru, jala di suansuanan natubu i ma
jumpang panompa dohot natinompa naimbaru. Apostel Paulus mandok: naung rap mate
(rap tartanom) do hita di hamamate manang di na tartanom Kristus i, alai na rap mangolu do hita (rap
gabe natinompa naimbaru tus) di bagasan haheheon ni Kristus i. Di kalimat ni si
Paulus didok: Nunga tarsilang hadirionta
na buruk raphon Ibana, asa pinasohot daging pardosaon, asa unang be hita
mangadop di dosa. Molo dung tubu
boni jala gabe suansuanan, suansuanan i
ndang be sai manghalungunhon asa sai hot ibana di bagian ni boni naung
busuk i. Ikkon tubu nama ibana, jala mangerbang, asa sampe marpabue nagodang. Akka
naung mate jala busuk i, tinggal ma di tanoman i jala dihabusukon i, tarmasuk
ma dosa i tinggal di tanoman manang di habusukon i. Alana dosa i sandiri do
antong habusukon i, jala ndang rikkot be i mangihut tu suansuanan na imbaru, manang
tu jolma natinompa na imbaru i. Ianggo jolma natinompa naimbaru, torus na ma
mangolu sintong, ai ngolu ni Kristus dibahen ngoluna, tanda ni nasakkambona
ibana dohot Kristus.
6. Hadirion
ni Jesus naung hehe sian na mate, jala
takkas mangolu marhite hasangapon ni Amana, ndang be mandai hamatean manang
andigan be. Manang ise na porsea tu Ibana, gabe di bagasan Ibana, na so tupa be
ibana mandai hamatean ala dosa i, alai tongtong mandai hangoluan ala ni Kristus
na mangolu i. Molo tahapoprseai i jala
tajakkon ngolu ala haheheon ni Kristus i, porsea do hita na boi rajumanta
dirinta na mangolu nuaeng takkas songon i. I ma pargogo di hita ganup, na
margumul jala marukkil mangihuthon Kristus di bagasan zaman sinuaeng. Ndang
datdatanta be mardosa, alai tadatdati ma patuduhon Jesus mangolu di bagasan dirinta.
Amen.
Pematangsiantar tgl. 15 Juni
2017. Pdt. Langsung Maruli Sitorus (Pdt. LaMBaS).